Giles Chapman

Βασικός προορισμός για τις μπροσούρες που δίνουν αφειδώς οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων είναι να σας ανοίξουν την όρεξη, να σας βοηθήσουν να επιλέξετε την κατάλληλη έκδοση ενός μοντέλου, να σας κάνουν να επισκεφτείτε μια έκθεση και -τελικώς- να σας κάνουν να αγοράσετε ένα αυτοκίνητο. Και αφού εκπληρώσουν τον σκοπό τους, μοιραία, θα καταλήξουν στα σκουπίδια.

Ή μήπως όχι; Δεδομένου ότι η αξία τους ξεκινώντας από μερικά ευρώ μπορεί να φτάσει έως ιλιγγιώδη πενταψήφια ποσά, μήπως την επόμενη φορά που κάποια από αυτές θα πέσει στα χέρια σας αντί να ακολουθήσει την προδιαγεγραμμένη της πορεία προς τα σκουπίδια να την φυλάξετε προσεκτικά σε ένα συρτάρι, μακριά από τον ήλιο και την υγρασία.

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο Toby Wilson, ειδικός σε συλλογές αντικειμένων που σχετίζονται με τον κόσμο του αυτοκινήτου και όπως δηλώνει από τη θέση του εκτιμητή στον οίκο δημοπρασιών Bonhams, έχει δει την αξία μιας μπροσούρας να εκτοξεύεται.

«Βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου μια μπροσούρα μπορεί να φτάσει να πωληθεί σε τιμή που πλησιάζει τα 6.000 ευρώ και υπάρχουν πολλές σε αυτήν την κατηγορία που πωλούνται σε δημοπρασίες ανά τακτά χρονικά διαστήματα».

Το 1985 ένα προωθητικό έντυπο για μια αγωνιστική Ferrari 250LM έγινε πρωτοσέλιδο όταν πωλήθηκε στην τιμή των 1.251 ευρώ σε δημοπρασία του οίκου Christies.

Τότε όμως που οι τιμές έφτασαν πραγματικά σε δυσθεώρητα ύψη ήταν το Δεκέμβριο του 2007, σε μια δημοπρασία του οίκου Bonhams. Σε εκείνη τη δημοπρασία μια μπροσούρα της Ferrari 750 Monza έφτασε να πωληθεί στην τιμή των 14.102 ευρώ, μια άλλη της 500 Mondial κατοχυρώθηκε στο νέο ιδιοκτήτη της για 10.998 ευρώ και μία για την 250 Europa έφτασε τα 7.554 ευρώ.

«Η αξία των εντύπων φαίνεται να είναι ανάλογη της αξίας των αυτοκινήτων που προορίζονται να διαφημίσουν. Όταν είσαι διατεθειμένος να πληρώσεις ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό για να αγοράσεις μια σπάνια Ferrari του ’50, το να δώσεις μερικές χιλιάδες ευρώ παραπάνω για να αποκτήσεις και την μπροσούρα που τη συνόδευε, δεν αποτελεί πρόβλημα», εξηγεί ο Toby Wilson.

Και προς επιβεβαίωση των λεγομένων του, φέτος, η τιμή πώλησης μιας Mondial 500 του 1954 σε δημοπρασία στην Καλιφόρνια, έφτασε τα 816.347 ευρώ, ανεβάζοντας την τιμή της αντίστοιχης μπροσούρας στο 1,2% της αξίας του αυτοκινήτου.

Οι μπροσούρες των αυτοκινήτων αποτελούσαν για χρόνια ένα από τα αγαπημένα αντικείμενα ανταλλαγής και σχολιασμού στις ηλικίες από οχτώ έως δεκαοχτώ, αλλά και των φανατικών του είδους.

Τη δεκαετία του 1980 προσείλκυσαν το ενδιαφέρον αφοσιωμένων συλλεκτών, οδηγώντας πολλούς με επιχειρηματικό πνεύμα να ασχοληθούν εξ ολοκλήρου με αυτόν τον τομέα.

Ο επί σειρά ετών συλλέκτης Barrie Pook άνοιξε μια τέτοιου είδους επιχείρηση το 1991, κοντά στο Leicester, πουλώντας τις διπλές μπροσούρες που είχε στην κατοχή του. Πλέον το Pook Motor Bookshop έχει μια συλλογή που αποτελείται από κάμποσα εκατομμύρια αντικείμενα σχετικά με το αυτοκίνητο, κυρίως μπροσούρες.

«Παίρνουμε τα πάντα. Μια φορά θυμάμαι είχα αγοράσει δέκα τόνους καταλόγων της Jaguar από το ίδιο το εργοστάσιο! Απλώς δεν μπορώ να αντισταθώ!», δηλώνει υπερήφανα ο Barrie Pook.

Ένας άλλος επιχειρηματίας του είδους, ο Andrew Currie, έχει την επιχείρησή του στο Ηook του Hampshire και εμπλουτίζει την συλλογή του ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο.

«Πρέπει πρώτα να εξετάσω τις μπροσούρες -μερικές φορές υπάρχει η περίπτωση η έκδοση μιας μπροσούρας να είναι σπάνια και μια άλλη έκδοση της ίδιας μπροσούρας να μην αξίζει και πολλά».

Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι μπροσούρες συλλεκτικής αξίας πρέπει να μην έχουν σημάδια από υγρασία, καφέ, να μην έχουν τσαλακωθεί ή σκιστεί. Όσον αφορά τον τρόπο εκτίμησής τους, διαφέρει κατά περίπτωση.

Για παράδειγμα, μερικά αυτοκίνητα που δεν θεωρήθηκαν τίποτα το ιδιαίτερο στην εποχή τους, με το πέρασμα του χρόνου θεωρούνται πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της cult κουλτούρας με αποτέλεσμα οι μπροσούρες που τα συνόδευαν από ένα άχρηστο φυλλάδιο να αποτελούν πλέον αντικείμενο αναζήτησης από συλλέκτες.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μπροσούρα που συνόδευε το «κατσαριδάκι» που οδηγούσε ο James Bond σε μία από τις ταινίες του, τη δεκαετία του ’70. Κανονικά η ταπεινή έκδοση που το συνόδευε δεν θα έπρεπε να αξίζει τίποτα, όμως δεδομένου ότι υπάρχουν μόλις μερικά αντίτυπα μπορούν να φτάσουν την τιμή των περίπου 30 ευρώ το κομμάτι.

«Σε αντιδιαστολή, η μπροσούρα για την Rolls-Royce Silver Shadow της ίδιας εποχής, αξίζει μόλις το ένα τέταρτο αυτού του ποσού καθώς πολλοί ήταν αυτοί που έσπευσαν να την κρατήσουν λόγω της πολυτέλειας της έκδοσης» εξηγεί ο Α. Currie.

Δεδομένης της υψηλής τιμής που μπορεί να φτάσει μια μπροσούρα -π.χ. αν έχεις στην κατοχή σου μία για την σπάνια Austin Healey 100S, βγάζεις άνετα 175 ευρώ- άρχισαν να εμφανίζονται και οι πρώτοι παραχαράκτες.

«Μερικές αναπαραγωγές μάλιστα είναι και πολύ καλές» επισημαίνει ο A.Currie. «Χρειάζεσαι μεγεθυντικό φακό για να εντοπίσεις κάποιες απειροελάχιστες λεπτομέρειες που θα καθορίσουν την αυθεντικότητά τους» διευκρινίζει ο Βρετανός συλλέκτης.

Θυμάται μια φορά όταν είχε δώσει 292 ευρώ για να αποκτήσει την μπροσούρα μιας προπολεμικής Bugatti σε δημοπρασία, για να ανακαλύψει αργότερα ότι πρόκειται απλώς για μια πολύ πειστική αναπαραγωγή. «Την πούλησα για πέντε ευρώ», λέει με κάποια θλίψη.

Ο αρχικός προορισμός όλων αυτών των φυλλαδίων προώθησης είναι φυσικά να μοιράζονται άνευ αντιτίμου με σκοπό να διαφημίσουν αυτοκίνητα. Και από αυτήν ακριβώς την αφετηρία ξεκίνησαν την συλλογή τους αρκετοί συλλέκτες όπως ο Julian Symonds.

«Ο πατέρας μου γνώριζε ένα ιδιοκτήτη αντιπροσωπείας. Με αυτόν τον τρόπο απέκτησα τα πρώτες μου μπροσούρες στην ηλικία των οχτώ ετών», θυμάται ο 48χρονος συλλέκτης από την Ουαλία.

«Απέκτησα τη συλλογή μου γράφοντας στις αυτοκινητοβιομηχανίες ή στέλνοντας απλά τον πατέρα μου σε αντιπροσωπείες και εκθέσεις».

Σήμερα, η συλλογή του Julian Symonds αποτελείται από 5.000 κομμάτια αν και πλέον έχει αφοσιωθεί στην συλλογή φυλλαδίων από supercars.

H πρώτη μπροσούρα την οποία πλήρωσε για να αποκτήσει, δίνοντας 58 ευρώ, ήταν μιας Lamborghini Countach LP400 -την μοναδική μπροσούρα που έχει δει, όπως λέει ο ίδιος- ενώ πλέον, έχει στη συλλογή του σπάνιες μπροσούρες από Ferrari F40 και F50 αλλά και της McLaren F1 και στους άμεσους στόχους του είναι μια μπροσούρα από Bugatti Veyron.

«Υπάρχουν. Μόνο που αλλάζουν χέρια έναντι υπέρογκων αντιτίμων» δηλώνει ο Julian Symonds συμπληρώνοντας ότι σε λίγο καιρό, οι μπροσούρες τείνουν να γίνουν ακόμα πιο σπάνιο είδος. Με τα CD και τα DVD στην αυτοκινητοβιομηχανία, οι μπροσούρες θα έχουν την μοίρα των δίσκων βινυλίου μετά την έλευση των CD«.

Ένας άλλος παράγοντας που απειλεί τις μπροσούρες με εξαφάνιση είναι φυσικά το κατέβασμα από το Internet. Ένας αντιπρόσωπος της Jaguar ο οποίος επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε ότι πολύ θα χαιρόταν με την κατάργησή τους καθώς το κόστος εκτύπωσής τους είναι πολύ υψηλό. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας του με την εταιρεία, κάθε μπροσούρα για την Jaguar XK του κοστίζει 2,3 ευρώ.

Η εποχή δείχνει κατάλληλη για να αρχίσετε τη συλλογή σας, ξεκινώντας να μαζεύετε τις μπροσούρες από τις αντιπροσωπείες και πού ξέρετε, ίσως μια μέρα κοστίζουν μια περιουσία.

Ποια είναι όμως τα κριτήρια που θα καθορίσουν την αξία της «επένδυσης»; Ένας ασφαλής τρόπος για να αποδώσει η «επένδυση» είναι να συλλέγετε μπροσούρες supercars.

H μπροσούρα για την Ferrari 575 M Maranello του 2002 ήδη έχει αλλάξει χέρια μια φορά έναντι 17,5 ευρώ και ο Andrew Currie διαθέτει προς πώληση το προωθητικό φυλλάδιο για την Maserati Quattroporte του 2003 έναντι 9,3 ευρώ καθώς και το ένα και μοναδικό για την Spyker C8 Double12 του 2002 έναντι επτά ευρώ.

Για πρόσφατα αυτοκίνητα που η παρουσία τους συνοδεύεται και από μία δόση μυστηρίου, οι τιμές φτάνουν ακόμα ψηλότερα: χαρακτηριστικό παράδειγμα, η μπροσούρα για τη Vauxhall Lotus Carlton που αξίζει 58 ευρώ.

Είναι πολύ εύκολο να παραπλανηθεί κάποιος θεωρώντας πολύ κοινότοπες κάποιες μπροσούρες, αποκλείοντας το ενδεχόμενο ότι μια μέρα μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο διαμάχης μεταξύ συλλεκτών.

Ιδιαίτερα προσεγμένες και όμορφες εκδόσεις για σπάνια αυτοκίνητα όπως το βρετανικό Subaru Impreza WRX STi Type UK του 2001 ή το smart Roadster του 2003 διατίθενται από τον A. Currie σε τιμή χαμηλότερη από 5,8 ευρώ.

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει πόσα είναι διατεθειμένος να δώσει ένας φανατικός συλλέκτης για ένα σπάνιο αντικείμενο.

Οι ιδιοκτήτες μιας προπολεμικής βρετανικής φίρμας εν ονόματι Αtalanta σίγουρα δεν είχαν φανταστεί ποτέ ότι η μπροσούρα που είχαν φτιάξει το 1935 θα αποτελούσε αντικείμενο μιας επικής διαμάχης σε δημοπρασία, όπου πωλήθηκε το 2009.

Σε εκείνη τη δημοπρασία του οίκου Coys το Δεκέμβριο του 2009, υπήρχαν πολλοί συλλέκτες που θα ήθελαν να αποκτήσουν αυτό το σκούρο φυλλάδιο του οποίου η αξία είχε εκτιμηθεί στα 350 ευρώ.

Όταν κατά τη διαδικασία της δημοπρασίας, η τιμή του έφτασε στο τριπλάσιο, ο βασικός πλειοδότης προσφέρθηκε να δώσει στον κύριο αντίπαλό του μια έγχρωμη φωτοτυπία της μπροσούρας με την προϋπόθεση ότι θα υποχωρούσε.

Η απάντηση ήταν μια νέα προσφορά, που ανέβασε την τιμή της μπροσούρας κατά ακόμα 233 ευρώ. Για την ιστορία η τελική τιμή στην οποία έφτασε να πωληθεί το συγκεκριμένο έντυπο ήταν 1.520 ευρώ, γεγονός που αποδεικνύει περίτρανα ότι μάλλον ποτέ δεν πρέπει να πετάμε διαφημιστικά έντυπα αυτοκινήτων…

Auto Express

Ειδήσεις Σήμερα: