Αθήνα: Πλήθος ερωτηματικών για σοβαρούς κινδύνους στη δημόσια υγεία, ανεξάρτητα από εθνικά σύνορα και γεωγραφικά όρια στην περιοχή των Βαλκανίων, προκύπτει από τις εκθέσεις του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) σχετικά με τη χρήση οπλισμού με απεμπλουτισμένο ουράνιο στα Βαλκάνια.


Οι καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις για την μη ύπαρξη κινδύνων από το απεμπλουτισμένο ουράνιο, οι οποίες επαναλαμβάνονται με υψηλή συχνότητα σε κάθε σημείο των πολυσέλιδων εκθέσεων, συνοδεύονται από ορισμένες διάσπαρτες επισημάνσεις, μη εύκολα αναγνωρίσιμες, οι οποίες όμως ανατρέπουν ουσιαστικά τις προηγούμενες διαβεβαιώσεις. Πρόκειται για παραδοχές ενδεικτικές ενός νέου, ιδιαίτερα επιβαρημένου «περιβάλλοντος» που κρύβει αόρατες απειλές για τον άνθρωπο.


Κεντρικό στοιχείο των εκθέσεων που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα είναι η επισήμανση, σε κάθε ύφος και με κάθε τόνο, ότι δεν έχει καταγραφεί σημαντική ραδιενεργός ακτινοβολία στο έδαφος και τον αέρα ενώ διαπιστώθηκαν χαμηλά επίπεδα μόλυνσης σε όλα τα δείγματα χώματος κυρίως πολύ κοντά στα σημεία όπου κατέληξαν τα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου.


Ωστόσο με μια προσεκτικότερη μελέτη των εκθέσεων, πέραν του εφησυχασμού που δημιουργούν τα καθησυχαστικά σχόλια της έκθεσης, μπορεί κανείς να εντοπίσει στοιχεία που χρήζουν προσοχής και αξιοποίησης.


Ειδικότερα η UNEP:


-Αναφέρει ότι τα σωματίδια απεμπλουτισμένου ουρανίου που μπορεί να υπάρχουν στο έδαφος, τον αέρα, το νερό και τα φυτά, μπορεί να εισπνευστούν και να καταλήξουν στα εσωτερικά τμήματα των πνευμόνων με αποτέλεσμα να υπάρχουν κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία, όπως η εκδήλωση καρκίνου και η δυσλειτουργία ζωτικών οργάνων. Οι κίνδυνοι αυτοί από την έκθεση σε απεμπλουτισμένο ουράνιο αποδίδονται στις ραδιενεργές και χημικές του ιδιότητες.


Εξάλλου, λόγω της υψηλής του τοξικότητας, οποιαδήποτε άμεση φυσική επαφή ανθρώπου με χρησιμοποιημένα βλήματα μπορεί να προκαλέσει μόλυνση του δέρματος από την ακτινοβολία αλλά και τις επακόλουθες συνέπειες από ενδεχόμενη εισπνοή ή κατάποση σωματιδίων.


-Επισημαίνει ότι τα περισσότερα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου που χρησιμοποιήθηκαν από το ΝΑΤΟ δεν έχουν ακόμη περισυλλεγεί και παραμένουν στο έδαφος. Η διάβρωσή τους με το χρόνο απελευθερώνει σωματίδια απεμπλουτισμένου ουρανίου που αναμένεται να μολύνουν το έδαφος και το νερό.


Οι συνέπειες του γεγονότος αυτού δεν μπορούν να προσδιοριστούν επακριβώς δεδομένης της μεταφοράς των σωματιδίων απεμπλουτισμένου ουρανίου από τον αέρα, τη βροχή, το χιόνι που λιώνει, τα ποτάμια, τους υδροφόρους ορίζοντες, τη θάλασσα, τις πλημμύρες, τις καταιγίδες και άλλα φυσικά φαινόμενα.


-Θέτει θέμα ακρίβειας των συντεταγμένων που έδωσε το ΝΑΤΟ για τους στόχους που χτυπήθηκαν με βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου. Όπως γίνεται γνωστό, κατά τη φάση της προετοιμασίας της έρευνας οι Γιουγκοσλαβικές αρχές αναγνώρισαν στόχο που δεν είχε συμπεριληφθεί στη λίστα που έδωσε το ΝΑΤΟ ενώ τα βλήματα που βρέθηκαν στην συγκεκριμένη περιοχή ήταν τα ίδια με αυτά που βρέθηκαν σε άλλους στόχους που έπληξε το ΝΑΤΟ.


-Αναγνωρίζει ελλείψεις των ερευνών που πραγματοποίησε όπως ο περιορισμένος αριθμός των περιοχών τις οποίες επισκέφθηκαν οι ειδικοί, η μη πραγματοποίηση μετρήσεων σε τρόφιμα καθώς και η έλλειψη μετρήσεων σε ανθρώπους και η μη υποβολή τους σε ιατρικές εξετάσεις. Παραδέχεται ακόμη ότι ένα μόλις χρόνο μετά τους βομβαρδισμούς τα βλήματα με απεμπλουτισμένο ουράνιο καλύπτονται από χώμα ή φύλλα και δεν είναι δυνατή η ανίχνευση της ραδιενεργούς τους ακτινοβολίας ακόμη και όταν βρίσκονται σε απόσταση δέκα εκατοστών από τη συσκευή μέτρησης.


Κατά τον ίδιο τρόπο, δεν είναι δυνατή η ανίχνευση ραδιενέργειας σε επιφάνειες που έχουν μολυνθεί από σκόνη απεμπλουτισμένου ουρανίου αλλά έχουν καλυφθεί από κάποια χιλιοστά χώματος. Τα δύο αυτά στοιχεία θέτουν υπό σοβαρή αμφισβήτηση τα αποτελέσματα των μετρήσεων της UNEP για ραδιενεργό ακτινοβολία.


Οι συστάσεις για τη μελλοντική αντιμετώπιση του θέματος του απεμπλουτισμένου ουρανίου «κλείνουν» τις σχετικές εκθέσεις της UNEP παράλληλα με την έκφραση αβεβαιότητας για τη μελλοντική μόλυνση εδάφους και νερού σε ένα γεωγραφικό χώρο πολύ ευρύτερο από αυτόν της πρώην Γιουγκοσλαβίας.


Οι συστάσεις αφορούν συγκεκριμένα: ενδελεχή έρευνα για τον εντοπισμό βλημάτων, αποκλεισμό και καθαρισμό των περιοχών που έχουν μολυνθεί, ενημέρωση του πληθυσμού για τους κινδύνους στη δημόσια υγεία, πραγματοποίηση επιδημιολογικών ερευνών, μελλοντική έρευνα για την παρουσία απεμπλουτισμένου ουρανίου στο νερό και το έδαφος, ετήσιους ελέγχους δειγμάτων για την καταλληλότητα του πόσιμου νερού και λήψη προληπτικών μέτρων για την αποφυγή μόλυνσης κατά τη διάρκεια εργασιών κατασκευής κτισμάτων, απολύμανσης ή εξουδετέρωσης ναρκών.


Ο προβληματισμός που δημιουργούν οι παραδοχές της UNEP για το απεμπλουτισμένο ουράνιο εντείνεται ακόμη περισσότερο εφόσον ληφθούν υπόψη πλευρές του θέματος της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης όπως η καταστροφή βιομηχανικών μονάδων κατά τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ, η επακόλουθη διαρροή τοξικών ουσιών, η απελευθέρωση διοξινών από την καύση πετρελαίου και άλλων υλικών, οι επιδράσεις στη βιολογική αλυσίδα, τα τρόφιμα και το νερό, η μεταφορά βλαβερών ουσιών μέσω των ποταμών, του αέρα και του υδροφόρου ορίζοντα και βέβαια οι επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία.


Το ενδιαφέρον της UNEP για το απεμπλουτισμένο ουράνιο ξεκίνησε ένα χρόνο μετά τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στην Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας το 1999, όταν δεν υπήρχαν ακόμη επίσημες πληροφορίες για τους στόχους που επλήγησαν.


Το αποτέλεσμα ήταν η διατύπωση ορισμένων γενικών συμπερασμάτων. Αργότερα το ίδιο το ΝΑΤΟ παρείχε πληροφόρηση για τα σημεία που επλήγησαν και με οδηγό την πληροφόρηση αυτή πραγματοποιήθηκαν έρευνες στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και το Κοσσυφοπέδιο.


Κατά τη διάρκεια των ερευνών έγιναν μετρήσεις ραδιενεργούς ακτινοβολίας και δειγματοληπτικές αναλύσεις χώματος, νερού και βλάστησης. Μετά μάλιστα τον εντοπισμό ιχνών απεμπλουτισμένου ουρανίου και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αναμένεται με ενδιαφέρον σε δύο περίπου μήνες η δημοσιοποίηση της σχετικής έκθεσης της UNEP.


Πηγή: ΑΠΕ

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: