ουρανίου

Η πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να γίνει φθηνότερη, ασφαλέστερη αλλά και πολύ καθαρότερη αν το ουράνιο έδινε τη θέση του στο θόριο, ένα ελαφρώς ραδιενεργό στοιχείο που υπάρχει σε μεγάλα αποθέματα. Ήδη, ένας πειραματικός αντιδραστήρας στη Νορβηγία ανοίγει το δρόμο για την «επανάσταση του θορίου».

Πολλά περίεργα συνέβησαν με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Όπως για παράδειγμα η χρήση ουρανίου από σοβιετικές πυρηνικές κεφαλές για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ. Το σχέδιο πώλησης σοβιετικού ουρανίου στην Αμερική ήταν μέρος μιας συμφωνίας που υπογράφηκε το 1993, δύο χρόνια μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Η συμφωνία έληξε την Τετάρτη με την παράδοση του τελευταίου φορτίου.

Ως ένα (μέτριο) βήμα προς την επιβράδυνση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος για πρώτη φορά σε μία δεκαετία μεταφράζεται η συμφωνία της Γενεύης μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και των μεγάλων δυνάμεων, η οποία αξιώνει μεν μία σχετικά μικρή «προκαταβολή» από την Τεχεράνη ως προς τον «πυρήνα» της διαμάχης, αλλά δεν παύει να είναι ιστορικής σημασίας. Ουδείς έχει ψευδαισθήσεις ότι αυτή η συμφωνία λύνει το ιρανικό ζήτημα, ωστόσο η επιτυχία της Γενεύης είναι ότι άνοιξε το δρόμο για να ακολουθήσει το επόμενο εξάμηνο η πραγματική διαπραγμάτευση. Τα σημεία-κλειδιά της συμφωνίας...

Σε μία ιστορική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης κατέληξαν τα ξημερώματα της Κυριακής μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις το Ιράν και οι έξι μεγάλες δυνάμεις, στις συνομιλίες που διεξήχθησαν στη Γενεύη. Βάσει της συμφωνίας, το Ιράν θα περιορίσει τις πυρηνικές του δραστηριότητες, αρχικά για έξι μήνες, διάστημα στο οποίο δεν θα του επιβληθούν νέες κυρώσεις. Ο Μπαράκ Ομπάμα χαρακτήρισε τη συμφωνία «πρώτο σημαντικό βήμα» προς μια συνολική επίλυση του θέματος.

Εκτός της -όποιας- πρώτης συνεννόησης μεταξύ του Ιράν και των Έξι φαίνεται πως θα είναι το ζήτημα του εμπλουτισμού του ουρανίου, το ένα από τα δύο κεντρικά εμπόδια (μαζί με τη μονάδα του Αράκ) στις διαβουλεύσεις που συνεχίζονται στη Γενεύη. Λέγοντας πως ο εμπλουτισμός ουρανίου είναι «κόκκινη γραμμή», ο ιρανός αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών είπε πως «έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη μας, και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε σοβαρές συζητήσεις χωρίς αποκατάστασή της».

Παύση της ταχείας επέκτασης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος μετά την εκλογή του μετριοπαθούς Χασάν Ροχανί στην προεδρία της Ισλαμικής Δημοκρατίας διαπιστώνει στη νέα έκθεσή της η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, σε μία εξέλιξη που θα μπορούσε να δώσει ώθηση στη διπλωματία για την επίλυση της διαμάχης του Ιράν με τη Δύση. Να μην επιμείνει στην ενίσχυση των κυρώσεων καλεί την ίδια στιγμή ο Μπαράκ Ομπάμα το Κογκρέσο που βλέπει με επιφυλακτικό μάτι τη συμφωνία που διαπραγματεύονται οι μεγάλες δυνάμεις με την Τεχεράνη.

Νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ της διεθνούς κοινότητας και της Τεχεράνης ξεκινά στη Γενεύη, με τους «Έξι» να αναφέρουν ότι περιμένουν από το Ιράν να κάνει το πρώτο βήμα με κινήσεις για περιορισμό του πυρηνικού του προγράμματος. Ο ιρανός ΥΠΕΞ είπε πως η συμφωνία «είναι δυνατή, εάν όλοι κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν». Η διεθνής κοινότητα περιμένει από την Τεχεράνη να αναστείλει τις προσπάθειές της για εμπλουτισμό ουρανίου και να μειώσει τα αποθέματά της πριν προσφέρει ως αντάλλαγμα την -πολυπόθητη για το υπό πίεση Ιράν- χαλάρωση των οικονομικών κυρώσεων.

Ο επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν, Αλί Ακμπάρ Σαλεχί, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Τεχεράνη συνεχίζει κανονικά τον εμπλουτισμό ουρανίου κατά 20%. Η ανακοίνωση αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Κοινοβουλίου της χώρας. «Η παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου και ράβδων καυσίμου (σ.σ. για τον ερευνητικό αντιδραστήρα του Ιράν) συνεχίζονται, δεν υπήρξε καμία διακοπή» ανέφερε ο Σαλεχί, διαψεύδοντας τις δηλώσεις βουλευτή, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα είχε υποστηρίξει ότι η παραγωγή σταμάτησε.

Ανώτερος αξιωματούχος στο Ιράν δήλωσε ότι ο εμπλουτισμός ουρανίου έχει σταματήσει και όλο το υπάρχον απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου μετατρέπεται σε καύσιμα για αντιδραστήρες -μια κίνηση η οποία θα ικανοποιούσε μια βασική απαίτηση των δυτικών κυβερνήσεων που βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη.

Η Τεχεράνη εγκατέστησε περίπου 1.000 προηγμένες μηχανές φυγοκέντρησης για τον εμπλουτισμό ουρανίου και σχεδιάζει να πραγματοποιήσει δοκιμές, ανακοίνωσε σε έκθεσή της η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), την ώρα που στα τέλη Σεπτεμβρίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ του Ιράν και της Υπηρεσίας.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε ότι η χώρα του μπορεί να επέμβει στρατιωτικά, πριν οι ΗΠΑ εξετάσουν σοβαρά τη στρατιωτική επιλογή όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χαρακτηρίζοντας τον νέο πρόεδρο της Ισλαμικής Δημοκρατίας Χασάν Ροχανί «λύκο που έχει μεταμφιεστεί σε πρόβατο». «Είμαστε πιο κοντά στο Ιράν από τις ΗΠΑ. Είμαστε πιο ευάλωτοι. Και συνεπώς θα πρέπει να εξετάσουμε το θέμα αυτό πώς πρέπει να σταματήσουμε το Ιράν, ίσως πριν από τις ΗΠΑ» προειδοποίησε ο Νετανιάχου

Το χρώμα στα μαλλιά τώρα πια δεν είναι ένδειξη υπερβολής αλλά η πινελιά της κομψότητας.

Τη λειτουργία δύο ορυχείων ουρανίου, όπως και μία μονάδας επεξεργασίας ουρανίου, ανακοίνωσε η Τεχεράνη την Τρίτη, «Ημέρα Πυρηνικής Τεχνολογίας» στο Ιράν. Σε ομιλία του για την ημέρα, ο πρόεδρος της χώρας Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ ανέφερε ότι «οι ξένες δυνάμεις έκαναν τα πάντα για να το αποτρέψουν, αλλά το Ιράν έγινε πυρηνικό».

Η υπηρεσία ατομικής ενέργειας του Ιράν ανακοίνωσε την Τετάρτη, σύμφωνα με ιρανικά μέσα ενημέρωσης, ότι η Τεχεράνη ξεκίνησε την εγκατάσταση νέας γενιάς μηχανημάτων εμπλουτισμού ουρανίου στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Νατάνζ τον προηγούμενο μήνα.

Σε καύσιμα για τον ερευνητικό αντιδραστήρα στην Τεχεράνη μετατρέπει το Ιράν μέρος του εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας. Η διαδικασία θεωρείται ότι, αν συνεχιστεί, μπορεί να δώσει χρόνο στις διαπραγματεύσεις με τη διεθνή κοινότητα για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Παράλληλα, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών ανέφερε από τη Μόσχα ότι ευελπιστεί σε «θετικά βήματα» στις συνομιλίες που έχουν προγραμματιστεί στο Καζακστάν. Από την πλευρά της η ΙΑΕΑ τόνισε ότι θα εργαστεί σκληρά, προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές με το Ιράν.

Νεότερους μηχανισμούς φυγοκέντρισης σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το Ιράν για τον εμπλουτισμό ουρανίου στη μονάδα του στο Νατάνζ, όπως ενημέρωσε η Τεχεράνη, σύμφωνα με διπλωμάτες, τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ). Ο εφοδιασμός με σύγχρονο εξοπλισμό μπορεί να περιπλέξει τις ήδη δύσκολες διαβουλεύσεις με τους Έξι για την επανέναρξη των συνομιλιών με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Δεκάδες εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων από ορυχεία ουρανίου της σοβιετικής εποχής παραμένουν εκτεθειμένα κοντά σε μεγάλες πόλεις του Τατζικιστάν, προειδοποιεί έκθεση του ΟΗΕ. Πρόκειται μάλιστα για ένα «από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας», το οποίο όμως είναι «απίθανο να επιλυθεί στο προσεχές μέλλον».

Η αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται να δώσει το πράσινο φως για την κατασκευή του πρώτου εργοστασίου που χρησιμοποιεί λέιζερ για να διαχωρίσει τα χρήσιμα ισότοπα του ουρανίου από τα άχρηστα. Η νέα τεχνολογία υπόσχεται να μειώσει σημαντικά το κόστος των πυρηνικών καυσίμων, ωστόσο δημιουργεί ανησυχίες για την αξιοποίησή της από χώρες που θέλουν να αναπτύξουν πυρηνικά όπλα.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας επικρίνει το Ιράν για το ότι παρεμποδίζει τις εργασίες επιθεώρησης στη στρατιωτική βάση Παρσίν, όπου η Υπηρεσία υποψιάζεται ότι η Τεχεράνη πραγματοποιούσε εκτεταμένες δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου. Παράλληλα αναφέρει ότι σε άλλη εγκατάσταση διπλασιάστηκαν από τον Μάιο οι συσκευές φυγοκέντρισης αν και δεν είναι σε λειτουργία. Οι δραστηριότητες αυτού του τύπου, εξηγεί η ΙΑΕΑ, έχουν ενταθεί σε όλες τις εγκαταστάσεις της χώρας.

Σε διάψευση δημοσιευμάτων, που προήλθαν από τοπικούς παράγοντες του νομού Κιλκίς και οργανώσεις ακτιβιστών, τα οποία έκαναν λόγο για πλούσια μεταλλοφορία ουρανίου, προχώρησε το ΙΓΜΕ.

«Ανυπόστατοι είναι οι ισχυρισμοί για ύπαρξη κοιτασμάτων ουρανίου στον Νομό Κιλκίς» αναφέρει, σε ανακοίνωσή του, το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), με αφορμή δημοσιεύματα προερχόμενα από τοπικούς παράγοντες του Ν. Κιλκίς και οργανώσεις ακτιβιστών. Σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα που μιλούν για κοιτάσματα ουρανίου σε μεγάλες ποσότητες με αποτέλεσμα να διατρέχει κίνδυνο η υγεία των κατοίκων από τη «…ραδιενεργή σκόνη...», το ΙΓΜΕ μιλά για παραπληροφόρηση και εκφοβισμό της τοπικής κοινωνίας.

Η αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται να δώσει το πράσινο φως για την κατασκευή του πρώτου εργοστασίου που χρησιμοποιεί λέιζερ για να διαχωρίσει τα χρήσιμα ισότοπα του ουρανίου από τα άχρηστα. Η νέα τεχνολογία υπόσχεται να μειώσει σημαντικά το κόστος των πυρηνικών καυσίμων, ωστόσο δημιουργεί ανησυχίες για την αξιοποίησή της από χώρες που θέλουν να αναπτύξουν πυρηνικά όπλα.

Το Ιράν είναι έτοιμο να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου κατά 20% αν οι μεγάλες δυνάμεις εγγυηθούν ότι θα προμηθεύουν τη χώρα με τα πυρηνικά καύσιμα τα οποία έχει ανάγκη, τόνισε ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της ιρανικής προεδρίας. Ξεκίνησε στη Μόσχα ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων Τεχεράνης-Ομάδας των Έξι για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα

Το Ιράν δεν θα εγκαταλείψει το δικαίωμά του για εμπλουτισμό ουρανίου, αλλά θα μπορούσε να δείξει ευελιξία στο επίπεδο εμπλουτισμού, δήλωσε ο πρόεδρος του ιρανικού Κοινοβουλίου Αλί Λαριτζανί, λίγες ημέρες πριν από τις διαπραγματεύσεις με την Ομάδα των Έξι στη Μόσχα.

Ο εμπλουτισμός ουρανίου είναι «δικαίωμα» του Ιράν και όχι «ένα βήμα προς την ατομική βόμβα», υπογράμμισε ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ σε συνέντευξή του στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο France 24 την ώρα που η διεθνής κοινότητα αναζητά λύσεις σε διπλωματικό επίπεδο αν και κάποια μέλη της δεν αποκλείουν και άλλες λύσεις—προφανώς στρατιωτικές. «Δεν μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι, την ώρα που οι Ιρανοί κάνουν πρόοδο με το (πυρηνικό) πρόγραμμά τους», δήλωσε από την πλευρά του ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Εχούντ Μπαράκ.