Έχοντας αναφερθεί συνοπτικά σε όσα εκτυλίχθηκαν προσφάτως (και λιγότερο προσφάτως) στο ζήτημα των σπάνιων γαιών με φόντο τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας, υπάρχει ακόμα ένα κεφάλαιο σε σχέση με τα πολύτιμα αυτά ορυκτά και άλλα, εξίσου πολύτιμα εξαρτήματα, εξαιρετικά διαφωτιστικό για το τι μπορεί να συμβεί σε περίπτωση νέας έντασης αλλά και για την θέση της Ευρώπης και της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας στον παγκόσμιο χάρτη και στον άτυπο αυτό πόλεμο.

Ποια είναι η Nexperia;

Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, ελάχιστοι είχαν ακούσει για αυτή την σχετικά μικρή, με βάση τα παγκόσμια μέτρα, ολλανδική εταιρεία παραγωγής ημιαγωγών. Παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή, η Nexperia δημιουργήθηκε το 2017 όταν η κραταιά εταιρεία παραγωγής ημιαγωγών NXP πούλησε την μονάδα Standard Products σε δύο κινέζους επενδυτές, τους JAC Capital και Wise Road Capital έναντι 2,75 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Στα τέλη του 2019 μια ακόμα κινεζική εταιρεία ηλεκτρονικών και υπολογιστών, η Wingtech Technology απέκτησε την μερίδα του λέοντος στο μετοχικό κεφάλαιο της Nexperia, έναντι 3,75 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Λίγους μήνες μετά ο ιδρυτής της Wingtech Technology, Zhang Xuezheng, έγινε και CEO της Nexperia.

Παρά την κινεζική ιδιοκτησία, έδρα της Nexperia παραμένει η Ολλανδία και συγκεκριμένα το Nijmegen ενώ το 60% της παραγωγής της απορροφάται από την αυτοκινητοβιομηχανία. Τα έσοδά της το 2024 ανήλθαν σε 2,06 δισεκατομμύρια δολάρια και τα καθαρά κέρδη σε 331 εκατομμύρια δολάρια, αποτελώντας έτσι ένα σημαντικό κομμάτι για την μητρική Wingtech. Η Nexperia  έχει ένα δυναμικό 12.500 εργαζομένων σε Κίνα, ΗΠΑ και Ευρώπη όπου βρίσκεται η βάση της.

Σε ό,τι αφορά το κύριο προϊόν παραγωγής της είναι οι ημιαγωγοί και για την ακρίβεια το είδος των microchips που βρίσκονται σε κάθε είδους βασικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό των αυτοκινήτων από τον έλεγχο των φώτων έως τις ηλεκτρονικές μονάδες ελέγχου, κοινώς πρόκειται για πολύ συνηθισμένα microchips τα οποία χρειάζονται σε όλα τα αυτοκίνητα και κυρίως στις βασικές του εκδόσεις.

Η αρχή του προβλήματος

Τα προβλήματα ξεκίνησαν ήδη από το Δεκέμβριο του 2024 όταν η μητρική Wingtech μπήκε σε ενός είδους «μαύρη λίστα» από τις ΗΠΑ με φόντο τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα και τα μέτρα δασμών και περιορισμών στις εξαγωγές/εισαγωγές από τους μεν και τους δε  ενώ από τις 29 Σεπτεμβρίου στην ίδια «μαύρη λίστα» μπήκαν και οι θυγατρικές της Wingtech συμπεριλαμβανομένης της Nexperia.

Ως απάντηση η ολλανδική κυβέρνηση αποφάσισε να κρατικοποιήσει την Nexperia επικαλούμενη ένα ξεχασμένο νόμο του από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ο οποίος επέτρεπε τις κρατικοποιήσεις εταιρειών για λόγους εθνικής ασφάλειας. Αυτονόητα υπήρξαν πάμπολλες αναφορές ότι η κίνηση των Ολλανδών οφείλεται σε πιέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης αν και κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ επισήμως με την ολλανδική κυβέρνηση να εκδίδει ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία προχώρησε στην κρατικοποίηση προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα «αγαθά της Nexperia θα παρέμεναν διαθέσιμα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης».

Λίγες ημέρες αργότερα η Κίνα αποφάσισε να επιβάλλει περιορισμούς στις εξαγωγές πρώτων υλών και προϊόντων από τα εργοστάσια της Nexperia στην Κίνα αλλά και από τους προμηθευτές. Η ένταση συνεχίστηκε με την «έξωση» του CEO της Nexperia μετά από απόφαση ολλανδικού δικαστηρίου και την αντικατάστασή του από τον Stefan Tilger CFO της εταιρείας.

Ο αντίκτυπος στην αυτοκινητοβιομηχανία

Ενόσω διαρκούσε η συγκεκριμένη κρίση η μία αυτοκινητοβιομηχανία μετά την άλλη, (ΒΜW, Mercedes-Benz, VW Group, Stellantis, Renault ακόμα και οι ιαπωνικές Honda και Nissan αλλά και μεγάλοι προμηθευτές όπως η Bosch, ξεκίνησαν να εκδίδουν ανακοινώσεις και να κάνουν δηλώσεις και κινήσεις προκειμένου να αντιμετωπίσουν το δυνητικό πρόβλημα έλλειψης εξαρτημάτων. Αν και κάθε αυτοκινητοβιομηχανία ακολούθησε μια διαφορετική προσέγγιση προκειμένου να λύσει το δυνητικό πρόβλημα και όλες τους, έχοντας πίσω τους πρόσφατες και μεγαλύτερες κρίσεις όπως η πανδημία Covid19, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι επιθέσεις των Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα και θεωρητικά αναζητήσει διεξόδους και εναλλακτικές σε ό,τι αφορά το δίκτυο των προμηθευτών τους, είναι σαφές όπως σημείωσε και η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτου (ACEA) «ο κίνδυνος δεν μπορεί να εκμηδενιστεί σε καμία περίπτωση».

Ένα πολιτικό πρόβλημα με πολιτική λύση

Ενδεικτικά, ο όμιλος BMW ανακοίνωσε ότι επηρεάζεται χωρίς όμως αρχικά να υπάρχουν προβλήματα στην παραγωγή χωρίς να δώσει περαιτέρω διευκρινίσεις για τον βαθμό «επικινδυνότητας».

Η Mercedes-Benz δεν αποκάλυψε κατά πόσο η Nexperia αποτελεί μέρος του δικτύου προμηθευτών της, σημειώνοντας ωστόσο ότι βρίσκεται σε επαφή με τους «σχετικούς μετόχους» (υπενθυμίζουμε ότι η γερμανική φίρμα συνεργάζεται με τον κινεζικό όμιλο Geely για την smart) ενώ ο επικεφαλής της Ola Kallenius δήλωσε: «Έχουμε μάθει από την τελευταία κρίση των ημιαγωγών ότι όταν έχεις μία μόνο πηγή μπορεί να προκύψουν προβλήματα. Έχουμε λοιπόν καθιερώσει διπλούς προμηθευτές για πολλά από τα εξαρτήματά μας. Ο ίδιος σημείωσε «ωστόσο η συγκεκριμένη περίπτωση είναι πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες. Το πρόβλημα είναι πολιτικό ανάμεσα κυρίως σε ΗΠΑ και Κίνα ωστόσο η Ευρώπη έχει βρεθεί στην μέση. Κατ΄επέκταση και η λύση πρέπει να είναι και θα είναι πολιτική».

To VW Group δημιούργησε task force προκειμένου να διαπιστώσει το βάθος του προβλήματος και ποιοι από τους εκατοντάδες προμηθευτές του και ποια εξαρτήματα επηρεάζονται αν και δεν έχει άμεση σχέση με την Nexperia. Εκπρόσωπος του ομίλου Stellantis δήλωσε ότι συνεργάζονται με την Nexperia και άλλους προμηθευτές προκειμένου να αντιμετωπίσουν το δυνητικό πρόβλημα. Η Νissan δια μέσου του στελέχους της, Guillaume Cartier χαρακτήρισε το ζήτημα «ένα μεγάλο πρόβλημα» ενώ η Honda προχώρησε ακόμα και σε προσωρινή αναστολή της παραγωγής σε εργοστάσιά της στις ΗΠΑ εξαιτίας της δυνητικής έλλειψης σε εξαρτήματα.

Ακολούθησαν πολλαπλές διαπραγματεύσεις μεταξύ Κινέζων και Ολλανδών και εκατέρωθεν πιέσεις,  και υποχωρήσεις και αφού παρεμβλήθηκε η συνάντηση Donald Trump–Xi-Jinping, η Κίνα τελικά απελευθέρωσε τις εξαγωγές στους ημιαγωγούς της Nexperia που χρησιμοποιούνται για πολιτικούς σκοπούς, δίνοντας λύση στο αντικειμενικό πρόβλημα μεν, αποτυπώνοντας ωστόσο ανάγλυφα δε την ευθραυστότητα της αλυσίδας προμηθειών.

Το φαινόμενο της πεταλούδας

Να υπενθυμίσουμε ότι ουσιαστικά το «πρόβλημα» διήρκεσε μόλις ένα μήνα με την κρίση να κορυφώνεται από τα τέλη Σεπτεμβρίου έως τις αρχές Νοεμβρίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ερμηνεία του ζητήματος, Επίσης μάλλον, πριν από όλα τα παραπάνω ελάχιστοι έως κανένας δεν είχε ακούσει ξανά τη Nexperia στο παρελθόν, σε μια περίπτωση που επιβεβαιώνει κατά κάποιο τρόπο τη θεωρία του χάους και την εξάρτηση ακόμα και των πιο οργανωμένων συστημάτων από «απειροελάχιστες» μεταβολές.

Ειδήσεις Σήμερα: