Οζγκιούρ Ουνλουχισάρτζικλι: «Εισερχόμαστε σε μια περίοδο νέων εντάσεων»

Ελλάδα και Τουρκία εισέρχονται σε μια περίοδο νέων εντάσεων εκτός αν υπάρξει νέα πρωτοβουλία από οποιαδήποτε πλευρά ή από τρίτο μέρος εκτιμά στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του German Marshal Fund στην Άγκυρα Οζγκιούρ Ουνλουχισάρτζικλι.

Ο ειδικός του GMF, ο οποίος ήταν στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει σε εκδήλωση του αμερικανικού οργανισμού με θέμα «Αδελφοί εν όπλω; Οι δυνατότητες συμβολής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα» δηλώνει επίσης ότι ο Ερντογάν δεν θα άρει το casus belli χωρίς αλλαγή στα σχέδια της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών υδάτων απλά και μόνο για να αποκτήσει ένα εισιτήριο για την πλήρη συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE.

Η συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη ακυρώθηκε παρά τις προσπάθειες της ελληνικής πλευράς να βρεθεί εναλλακτική. Πώς βλέπετε αυτή την εξέλιξη;

Δεν ξέρω γιατί ο πρόεδρος Ερντογάν δεν ήθελε να συναντήσει τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη. Αλλά προφανώς δεν ήταν προτεραιότητα γι’ αυτόν.

Αντανακλά αυτό το αποτέλεσμα κάποια ενόχληση του Ερντογάν από τις πρόσφατες ελληνικές πρωτοβουλίες, όπως είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και τα θαλάσσια πάρκα ή το ενδιαφέρον της Chevron για έρευνες υδρογονανθράκων;

Ολα τα ζητήματα που αναφέρατε, καθώς και η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη για εξερεύνηση σε αμφισβητούμενα ύδατα με την Ελλάδα αποτελούν νέα στοιχεία ενόχλησης στις διμερείς σχέσεις. Αλλά, πότε δεν υπήρξαν στοιχεία ενόχλησης;

Το σχέδιο του Μητσοτάκη ήταν να συζητήσει με τον Ερντογάν την απόσυρση του casus belli και την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Ποιες είναι οι πιθανότητες να αποδεχτεί ο Ερντογάν να αλλάξει τη θέση του σε αυτά τα ζητήματα για να αποκτήσει πρόσβαση στο πρόγραμμα SAFE;

Το να ζητά ο Μητσοτάκης από τον Ερντογάν να άρει το casus belli χωρίς αλλαγή στα σχέδια της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών υδάτων είναι κάτι που δεν έχει πιθανότητα να γίνει (non-starter). Και ενώ η πλήρης ένταξη στο SAFE αποτελεί προτεραιότητα για την Τουρκία, αυτό δεν σημαίνει ότι η Αγκυρα θα κάνει παραχωρήσεις στην Αθήνα σε διμερείς διαφορές για ένα εισιτήριο εισόδου στο SAFE. Ανεξάρτητα από αυτό πιστεύω ότι η διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου μέσω των τουρκικών χωρικών υδάτων θα μπορούσε να καταστεί δυνατή εάν η Ελλάδα αποφάσιζε να συντονιστεί με την Τουρκία.

Μήπως πρέπει να περιμένουμε το τέλος της περιόδου των «ήρεμων νερών»; Πιστεύετε ότι μπορεί να εισέλθουμε σε μια περίοδο εντάσεων;

Ναι, εκτός αν υπάρξει νέα πρωτοβουλία από οποιαδήποτε πλευρά ή από τρίτο μέρος, εισερχόμαστε σε μια περίοδο νέων εντάσεων.

Εννοείτε ότι η αναζήτηση μιας νέας ημερομηνίας για συνάντηση των δύο ηγετών μπορεί να μην ενδείκνυται;

Οχι, χωρίς προηγούμενη προετοιμασία και χειρονομίες καλής θέλησης.

Μιλώντας από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Ερντογάν κάλεσε τα κράτη να αναγνωρίσουν το βόρειο τμήμα της Κύπρου ως ανεξάρτητο κράτος. Τι γνώμη έχετε, μπορεί να υπάρξει πρόοδος στο Κυπριακό;

Η Τουρκία άρχισε να επιδιώκει τη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο ως αποτέλεσμα της αποχώρησης της ελληνοκυπριακής αντιπροσωπείας από τις συνομιλίες του Κραν Μοντανά χωρίς να έχει κοινοποιηθεί μέχρι στιγμής ένας έγκυρος λόγος. Εάν η ελληνοκυπριακή πλευρά συμφωνήσει να συνεχίσει από το σημείο που έληξαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά υπάρχει πιθανότητα η τουρκοκυπριακή πλευρά να ενδιαφέρεται για έναν νέο γύρο συνομιλιών βασισμένο στις αρχές της διζωνικότητας, της δικοινοτικότητας και της πολιτικής ισότητας.

Ποιες προσπάθειες καταβάλλει η Τουρκία για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα SAFE και στις αμυντικές προσπάθειες της ΕΕ;

Προκειμένου να συνεργαστεί με την ΕΕ στον τομέα της άμυνας γενικά και να ενταχθεί πλήρως στο SAFE ειδικότερα, η Τουρκία τονίζει τις αυξανόμενες δυνατότητες της αμυντικής της βιομηχανίας και γιατί η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στο SAFE θα ήταν προς το συμφέρον της ΕΕ, καθώς και της Τουρκίας. Επιπλέον, η Τουρκία δεν απορρίπτει κατηγορηματικά την πιθανότητα αποστολής στρατευμάτων σε μια ειρηνευτική δύναμη. Ωστόσο, δεν είναι δυνατό για την Τουρκία να ενταχθεί στο SAFE όσο επιμένουν οι αντιρρήσεις της Αθήνας και της Λευκωσίας και η Αγκυρα είναι απίθανο να κάνει παραχωρήσεις για να αλλάξει τις θέσεις της. Επομένως, υποθέτω ότι όλες οι πλευρές καταρτίζουν τα σχέδιά τους με βάση την υπόθεση ότι η Τουρκία είναι απίθανο να ενταχθεί πλήρως στο SAFE.

Premium Έκδοση ΤΑ ΝΕΑ