Μια συγκινητική φιλία ενός Έλληνα κι ενός Τούρκου, γείτονες, το 1923

«Είμαι η Φετνά Οζτουρκλέρ, είμαι από το Αϊβαλί, παλιότερα η οικογένειά μας ζούσε στη Λέσβο. Είμαι εδώ γιατί ήρθα να δω τα μέρη που ζούσαν οι δικοί μου. Η γιαγιά μου από την πλευρά του πατέρα μου, δηλαδή ο μπαμπάς και η μητέρα του ήταν από το Σκαλοχώρι» ξεκινάει τη διήγησή της η Φετνά, η οποία έρχεται συχνά στο Σκαλοχώρι της Λέσβου αναζητώντας τον Γιώργο.

Ποιος είναι ο Γιώργος; Ας ακούσουμε την ιστορία της. Είναι συγκινητική, ανθρώπινη, πέρα από σύνορα.

Στο μεταξύ αφού πέρασε ένας χρόνος περίπου από την ανταλλαγή των πληθυσμών, μια μέρα χτυπάει η πόρτα και έρχεται ο Γιώργος

Δείτε το βίντεο με την αφήγηση της Φετνά 

«Οι δικοί μου έχουν μια όμορφη ιστορία και θα ήθελα να σας τη διηγηθώ. Μουσταφά Νταρμπούκα είναι το όνομα του μπαμπά της γιαγιάς μου και Χανιφέ Νταρμπούκα είναι το όνομα της μητέρας του πατέρα μου. Εκείνοι, ζούσαν στο  Σκαλοχώρι, μια πολύ όμορφη ζωή μαζί με τον γείτονά τους, τον Γιώργο.

Οι σχέσεις τους με τους γείτονές τους ήταν πολύ καλές, γνωρίζω ότι ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Όταν ήρθε ο καιρός της ανταλλαγής των πληθυσμών, οι δικοί μου σκεπτόμενοι ότι θα επιστρέψουν κάποτε πίσω αφήσανε τα ζώα τους στον Γιώργο και αναγκαστικά περάσανε στο Αϊβαλί.

Όμως τα πράγματα δεν έγιναν έτσι και δεν γυρίσανε ποτέ πίσω στο Σκαλοχώρι. Αυτό που γνωρίζουμε εμείς είναι ότι άρχισαν να δουλεύουν ως εργάτες της γης δίπλα στους μεγάλους αγάδες της Αλτίνοβα και έτσι εξασφάλησαν τη διαβίωσή τους.

Στο μεταξύ αφού πέρασε ένας χρόνος περίπου από την ανταλλαγή των πληθυσμών, μια μέρα χτυπάει η πόρτα και έρχεται ο Γιώργος.  Τότε, η μητέρα της γιαγιάς μου ήταν στο σπίτι, ο μπαμπάς όμως δούλευε. Φυσικά, η μητέρα Χανιφέ γνώριζε τον Γιώργο και του λέει “τι δουλειά έχεις εσύ εδώ; Πώς ήρθες;”…

Επειδή τότε οι συνθήκες ήταν πολύ άσχημες γιατί υπήρχε η ανταλλαγή και υπήρχε φυσικά και ο πόλεμος. Πρώτα από όλα σάστισε με το θάρρος του.

«Λαθραία ήρθα και λαθραία πρέπει αμέσως να φύγω»

Ο Γιώργος της είπε ότι τους έψαξε πολύ, ξεκίνησε από το Αϊβαλί, την Αλτίνοβα -«σε κάθε μέρος έψαχνα τον Μουσταφά Νταρμπούκα, τον φίλο μου. Τελικά, σας βρήκα. Που είναι ο Μουσταφά;».

Εκείνη του εξήγησε ότι ο Μουσταφά δούλευε και ότι θα γύριζε αργά το βράδυ. Τότε ο Γιώργος λέει «δεν έχω χρόνο, πρέπει να φύγω, πρέπει να γυρίσω πίσω. Ούτως η άλλως, λαθραία ήρθα και λαθραία πρέπει αμέσως να φύγω».

Αφήνει τότε ο Γιώργος ένα μεγάλο παλτό. Το αφήνει εκεί και φεύγει. Είπε «πες χαιρετίσματα στον Μουσταφά».

Αργότερα, ο παππούς μας, Μουσταφά έρχεται στο σπίτι, βλέπει το παλτό κάτω στο πάτωμα και ρωτάει τι είναι. Η γιαγιά Χανιφέ είπε ότι το έφερε ο Γιώργος, ήταν πολύ βαρύ και δεν μπόρεσε να το σηκώσει. Ο παππούς Μουσταφά σάστισε.

«Πώς ήρθε; Δηλαδή, εύχομαι να μη του συμβεί κάτι κακό» λέει και προσπαθεί να σηκώσει το παλτό από το πάτωμα. Καταλαβαίνει ότι είναι πολύ πιο βαρύ από ένα απλό παλτό. Αφού το έψαξε είδε ότι μέσα στο παλτό, υπήρχαν πολλά χρυσά νομίσματα ραμμένα πάνω στο ύφασμα.

Φυσικά ο παππούς ήταν χαρούμενος γιατί μέσα σε μια στιγμή έγινε πλούσιος. Ο Γιώργος είχε πουλήσει τα ζώα που του είχε αφήσει ο παππούς και του έφερε τα χρήματα. Αγχώθηκε, βέβαια, για το αν γύρισε ο Γιώργος ασφαλής πίσω στη Λέσβο.

Μετά από αυτό ο Μουσταφά αγόρασε γη στην Αλτίνοβα και ήρθε στην ίδια οικονομική κατάσταση με τους αγάδες. Χάρη στον Γιώργο έγινε ιδιοκτήτης ακινήτων και για αυτό τον λόγο εμείς αγαπάμε τον Γιώργο. Φυσικά και πάντα, εμείς όλα αυτά θα τα διηγούμαστε στις επόμενες γενιές, γιατί είναι μια αληθινή ιστορία αληθινής φιλίας και γειτνίασης».

*Με στοιχεία από το κείμενο του Στρατή Μπαλάσκα στο stonisi.gr