Γάζα: Η ζωή και οι άνθρωποι του παλαιστινιακού θύλακα μέσα από γραφήματα – Η μεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή

Η κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας είναι αντιμέτωποι με τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Οι ανελέητοι βομβαρδισμοί του Ισραήλ που συνεχίζονται αδιάκοπα για 10 ημέρες, έχουν στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 2.800 Παλαιστίνιους ενώ 1.000 άτομα αγνοούνται στα συντρίμμια των κατεστραμμένων συνοικιών.

Η παράκτια λωρίδα της Γάζας, ο εγκλωβισμένος παλαιστινιακός θύλακας, έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια επτά δεκαετιών εκτοπισμών και συγκρούσεων σε μια κοινότητα που είναι σχεδόν μοναδική στον κόσμο.

Η κατανόηση των συνθηκών που επικρατούν στη Λωρίδα της Γάζας κάνει σαφές ότι η κλιμάκωση της σύγκρουσης θα έχει ολέθρια αποτελέσματα, συγκριτικά χειρότερα από άλλες εμπόλεμες περιοχές.

Οι ισραηλινές αρχές ελέγχουν αυστηρά ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει στη Γάζα και το ίδιο ισχύει και για τα εμπορεύματα

Οι FT μέσα από γραφήματα παρουσιάζουν τη ζωή στη Λωρίδα της Γάζας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παλαιστινιακού θύλακα που είναι αντιμέτωπος με χρόνια προβλήματα φτώχειας, περιορισμού και ανασφάλειας πέρα από τις διαρκείς συγκρούσεις.

2,3 εκατομμύρια σε έκταση όσο η Θάσος

Καλύπτοντας μια έκταση που αντιστοιχεί σε λιγότερο του 1/10 της Αττικής – ή όσο περίπου η Θάσος – η Γάζα είναι κατά τόπους πιο πυκνοκατοικημένη από το Μανχάταν, παρόλο που δεν έχει τα πολυώροφα κτίρια.

Ο πληθυσμός της, που ανέρχεται σε 2,3 εκατομμύρια, περιλαμβάνει σχεδόν τόσα παιδιά όσο και ενήλικες, ενώ το Ισραήλ και η Αίγυπτος ελέγχουν τα σημεία πρόσβασης και εξόδου από τον παλαιστινιακό θύλακα.

Ειδικότερα η Αίγυπτος ελέγχει το πέρασμα της Ράφα που μέχρι και τώρα δεν έχει ανοίξει για να περάσουν οι Παλαιστίνιοι.

Οι ισραηλινές αρχές ελέγχουν αυστηρά ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει στη Γάζα από όλα τα υπόλοιπα σημεία και το ίδιο ισχύει και για τα εμπορεύματα.

Η Γάζα εξαιτίας αυτού του εγκλεισμού των κατοίκων της αναφέρεται συχνά και ως η μεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή του κόσμου.

Η συλλογή δεδομένων για τα παλαιστινιακά εδάφη είναι γεμάτη δυσκολίες. Ωστόσο, αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία επιτρέπουν μια εικόνα του παράκτιου θύλακα κατά την περίοδο πριν από τον πόλεμο, καθώς και τη σύγκρισή του με άλλα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης.

Πέντε εκατομμύρια ζουν στα παλαιστινιακά εδάφη – Ο μισός πληθυσμός είναι κάτω των 20 ετών

Ο πληθυσμός των Παλαιστινίων αυξάνεται με σταθερό ρυθμό όλα τα τελευταία χρόνια.

Υπήρχαν 1 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα κατά τη διάρκεια του πολέμου των Έξι Ημερών το 1967, όταν το Ισραήλ κατέλαβε τα παλαιστινιακά εδάφη. Όμως, μέχρι το 2000, είχε αυξηθεί στα 3 εκατομμύρια, και από τότε έχει αυξηθεί κατά δύο τρίτα σε 5,2 εκατομμύρια πέρυσι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ.

Η ηλικιακή διάρθρωση του πληθυσμού είναι επίσης εντυπωσιακή. Από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα η Λωρίδα της Γάζας διακρίνεται για τη σταθερή νεαρή ηλικιακή δομή της.

Τα παλαιστινιακά εδάφη της Γάζας και της Δυτικής Όχθης αποτελούν  από τα λίγα μέρη εκτός της υποσαχάριας Αφρικής που έχουν μέση ηλικία κάτω από 20 έτη.

Ο πληθυσμός τη δεκαετία του 1950 – Με κόκκινο οι άνδρες με πράσινο οι γυναίκες

Ο πληθυσμός το 1990 – Στη βάση της πυραμίδας οι νεότερες ηλικίες

Φέτος εκτιμάται ότι η μέση ηλικία θα είναι στα 19,6 έτη.  Η Συρία, συγκριτικά, έχει μέση ηλικία 22 ετών, ενώ στην Αίγυπτο και την Ιορδανία είναι 24 ετών. Το Ισραήλ, με 29,1 έτη, βρίσκεται πιο κοντά στο παγκόσμιο ποσοστό των 30,5. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το ποσοστό είναι 40 έτη, ενώ στην Ιαπωνία είναι 49,1 έτη.

Υπάρχουν, ωστόσο, έντονες διαφορές μεταξύ της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας.

Η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή

Η αύξηση του πληθυσμού κατά τη διάρκεια του τρέχοντος αιώνα απεικονίζεται στον παρακάτω χάρτη, ο οποίος δείχνει την κατανομή και την πυκνότητα του πληθυσμού για τα δύο εδάφη το 2000 και το 2020.

Ο πληθυσμός της Γάζας έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2020

Η Γάζα είναι εδώ και πολύ καιρό πιο πυκνοκατοικημένη, αλλά η διαφορά αυτή έχει αυξηθεί αισθητά τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Η ραγδαία ανάπτυξη έδωσε στη Γάζα πληθυσμιακή πυκνότητα παρόμοια με του Λονδίνου. Αλλά πιο λεπτομερή στοιχεία δείχνουν ότι πολλές περιοχές είναι έως και έξι φορές πιο πυκνές. Αυτό περιλαμβάνει τα τμήματα της βόρειας Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γάζας, όπου περίπου 1,1 εκατ. πολίτες ενημερώθηκαν από το Ισραήλ ότι πρέπει να εκκενώσουν προς τον νότο.

Η πυκνότητα του πληθυσμού φτάνει μέχρι και 30.000 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο

Η Λωρίδα της Γάζας στο σύνολό της έχει πληθυσμιακή πυκνότητα 5. 751 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, η οποία είναι πολύ παρόμοια με την πυκνότητα 5. 601 του Λονδίνου.

Αλλά σε ορισμένες περιοχές της πόλης της Γάζας στα βόρεια και του Χαν Γιουνίς, η πυκνότητα ξεπερνά τους 30. 000 ανθρώπους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Αυτό σημαίναι ότι περιοχές είναι πιο πυκνοκατοικημένες από τον μέσο όρο του Μανχάταν.

Οι περισσότεροι κάτοικοι της Γάζας είναι πρόσφυγες

Οι περισσότεροι κάτοικοι της Γάζας είναι καταγεγραμμένοι πρόσφυγες

Ένα μεγάλο ποσοστό του παλαιστινιακού πληθυσμού είναι πρόσφυγες, επίσημα καταγεγραμμένοι στην Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες.

Από τους σχεδόν 6 εκατομμύρια καταγεγραμμένους Παλαιστίνιους πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο, περισσότεροι από τους μισούς – 3,5 εκατομμύρια – βρίσκονται στις γειτονικές χώρες της Συρίας, της Ιορδανίας και του Λιβάνου.

Αλλά από αυτούς που βρίσκονται στα παλαιστινιακά εδάφη, σχεδόν τα δύο τρίτα, ή 1,6 εκατομμύρια, βρίσκονται στη Γάζα. Οι κάτοικοι της Γάζας που δεν ορίζονται επίσημα ως πρόσφυγες, συνήθως επειδή είναι απόγονοι ντόπιων, ζουν υπό ισραηλινή κατοχή.

Στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, δεν ζουν όλοι οι Παλαιστίνιοι σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Παρ’ όλα αυτά, οι οκτώ προσφυγικοί καταυλισμοί στη Γάζα διαθέτουν μερικές από τις υψηλότερες πυκνότητες πληθυσμού στον κόσμο, σύμφωνα με την UNRWA

Άνεργος ο μισός πληθυσμός

Η συλλογή δεδομένων για την αγορά εργασίας και το βιοτικό επίπεδο στις δύο παλαιστινιακές περιοχές αποτελεί σοβαρή πρόκληση, αναφέρουν οι FT.

Αλλά από τα διαθέσιμα στοιχεία, δύο τάσεις φαίνονται σχετικά αδιαμφισβήτητες: τα παλαιστινιακά εδάφη πλήττονται από τη φτώχεια και την αποδιοργάνωση της αγοράς εργασίας και η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη στην αποκλεισμένη Γάζα από ό,τι στη Δυτική Όχθη.

Η παλαιστινιακή στατιστική αρχή εκτιμά ότι το ποσοστό ανεργίας στα παλαιστινιακά εδάφη μεταξύ των ατόμων ηλικίας 15 ετών και άνω ήταν περίπου 24% πέρυσι.

Ωστόσο ο αριθμός αυτός κρύβει σημαντικές διαφορές: το ποσοστό ανεργίας στη Δυτική Όχθη είναι 13%, αλλά το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 45% στη Γάζα περιλαμβάνοντας ουσιαστικά τον μισό πληθυσμό του θύλακα που υφίσταται τον πέμπτο πόλεμο από το 2007.

Η εξέλιξη των ποσοστών ανεργίας από το 2000 μέχρι το 2020

Οι ονομαστικοί μέσοι μισθοί της Γάζας ήταν επίσης το 2020 οι μισοί από εκείνους της Δυτικής Όχθης, με το χάσμα να διευρύνεται αισθητά τα τελευταία πέντε χρόνια.

Για δεκαετίες ο μέσος ονομαστικός μισθός στη Γάζα παραμένει εξαιρετικά χαμηλός

Περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού της Γάζας εκτιμάται ότι ζούσε σε συνθήκες φτώχειας το 2017, η οποία ορίζεται ως αδυναμία πληρωμής ενός βασικού καλαθιού αγαθών. Τα ποσοστά φτώχειας ήταν σημαντικά χαμηλότερα – αλλά εξακολουθούν να είναι σημαντικά – στις περιοχές της Δυτικής Όχθης.

Το ποσοστό φτώχειας σε Γάζα και Δυτική Όχθη

Τώρα που το Ισραήλ αναμένεται να εξαπολύσει την πιο σκληρή επίθεση που έχει γίνει ποτέ εναντίον του θύλακα, οι πολύπαθοι κάτοικοι της Γάζας μπορούν να περιμένουν μόνο περισσότερη καταστροφή.