Σε κρίσιμη καμπή η παγκόσμια οικονομία

Η μεγάλη οικονομική κρίση σε μεγάλο βαθμό συνεχίζεται παγκόσμια, παρά την διαφαινόμενη οικονομική ανάκαμψη στις μεγάλες δυτικές οικονομίες της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά και των προγραμμάτων στήριξης από τις κεντρικές τράπεζες, με συνέχεις αγορές ομολόγων, ώστε να ενισχυθεί η ζήτηση και η ρευστότητα στην οικονομία, με την ενεργοποίηση τόσο των χορηγήσεων του τραπεζικού συστήματος, όσο και με άντληση κεφαλαίων από τις χρηματαγορές.

Παρόλα αυτά οι αναπροσαρμοζόμενες και συχνά αντικρουόμενες προσδοκίες στην αγορά, έχουν δημιουργήσει συνθήκες αβεβαιότητας, οι οποίες επεκτείνονται μάλιστα, πέραν της πανδημίας και στις δυσμενείς συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, με ακραία καιρικά φαινόμενα και καταστροφές που επιβαρύνουν σημαντικά ανά χώρα, τα κρατικά ταμεία καθώς και το δημόσιο χρέος.

Τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, όπως ο πληθωρισμός, τα επιτόκια και η ανεργία, έχουν υποστεί σημαντικές μεταβολές, καθώς η συντονισμένη χαλαρή νομισματική πολιτική, έχει δημιουργήσει συνθήκες πολύ χαμηλών επιτοκίων, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας και των επενδύσεων στην αγορά.

Σε αντίθεση όμως με τις πράξεις νομισματικής πολιτικής, παρατηρείται μία αύξηση του πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες, ως αποτέλεσμα αύξησης της ζήτησης και της προσφοράς βιομηχανικών πρώτων υλών, με στόχο την απορρόφηση από την ζήτηση στο λιανικό εμπόριο και την κατανάλωση.

Αυτό το γεγονός ενδέχεται να αναθερμάνει υπέρμετρα την παγκόσμια οικονομία, απομειώνοντας τα πραγματικά εισοδήματα των πολίτων και αυξάνοντας τελικά τα επιτόκια.

Αντίστοιχα ενώ σε μεγάλο βαθμό συγκρατήθηκε η ανεργία, λόγω των κρατικών προγραμμάτων στήριξης, είναι πολύ πιθανό να δούμε σημαντική αύξηση το επόμενο διάστημα, λόγω της πτώχευσης επιχειρήσεων, που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες ανταγωνισμού και δεν διαθέτουν την απαραίτητη ρευστότητα, για να αντιμετωπίσουν τα μεταβλητά τους κόστη.

Συμπερασματικά θα λέγαμε, πως η παγκόσμια αγορά δεν οδεύει όπως πολλοί πιστεύουν στην κανονικότητα των οικονομικών μεγεθών προ της πανδημίας, αλλά προς ένα νέο σημείο ισορροπίας, που θα έχει ενσωματώσει όλες τις μεταβλητές των βασικών μακροοικονομικών παραμέτρων, όπως της αγοράς εργασίας, του χρέους, των επιτοκίων και της κατανάλωσης, με στόχο η ανάκαμψη της οικονομίας, να οδηγήσει και σε μία νέα πιο αποτελεσματική αναδιανεμητική πολιτική, προς όφελος τόσο των αδύναμων πολιτών, όσο και της παραγωγικής μεσαίας τάξης παγκόσμια.

* Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός