Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, είπε η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ από τη Μπρατισλάβα όπου πραγματοποιείται Σύνοδος Κορυφής των ηγετών των 27 κρατών – μελών της ΕΕ (χωρίς τη συμμετοχή της Βρετανίας) για το μέλλον της Ευρώπης μετά το Brexit.

Σε εξέλιξη είναι η δεύτερη συνεδρία εργασιών της άτυπης Συνόδου των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, μετά την ολοκλήρωση του ανεπίσημου γεύματος.

«Πρέπει να δείξουμε με τις πράξεις μας ότι μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι» είπε η Μέρκελ, προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής. Η ΕΕ πρέπει να βελτιωθεί σε θέματα «ασφαλείας -εξωτερικής και εσωτερικής-, στη μάχη κατά της τρομοκρατίας, στη συνεργασία στον τομέα της άμυνας», καθώς και στην εξεύρεση θέσεων εργασίας.

Νωρίς το απόγευμα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ υπέβαλε στους 27 ηγέτες έναν οδικό χάρτη όπου καταγράφονται τα βασικά θέματα στα οποία θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα κατά τους επόμενους έξι μήνες.

Το γαλλογερμανικό δίδυμο έκανε ιδιαίτερη μνεία στην επανεκίνηση της ευρωπαϊκής άμυνας, κάτι που φαίνεται ότι επιθυμούν όλες οι χώρες.

Η Γαλλία «καταβάλλει τη βασική προσπάθεια για την ευρωπαϊκή άμυνα» όμως «δεν μπορεί να το κάνει μόνη της», προειδοποίησε ο Ολάντ. «Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν να απομακρυνθούν, η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση να αμυνθεί από μόνη της» υπογράμμισε.

Γαλλία και Γερμανία παρουσίασαν στην Μπρατισλάβα μια κοινή πρωτοβουλία με βάση την οποία θα εγκρίνονται ευκολότερα οι εξωτερικές επιχειρήσεις της ΕΕ και θα ενισχυθεί η χρηματοδότησή τους. Η αποχώρηση της Βρετανίας, που ανέκαθεν προτιμούσε να στηρίζεται στο ΝΑΤΟ, προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να προχωρήσει το θέμα της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, σημείωσαν διπλωματικές πηγές, ιδίως σε μια περίοδο που η Ευρώπη βρίσκεται περικυκλωμένη από κρίσεις, πολέμους και τρομοκρατία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει κυρίως κοινούς στρατιωτικούς πόρους, ένα ενιαίο γενικό επιτελείο και τη δημιουργία πριν από το τέλος του έτους ενός ευρωπαϊκού ταμείου για να δοθεί ώθηση στην έρευνα και την καινοτομία στην αμυντική βιομηχανία.

Στον τομέα της ασφάλειας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιβεβαίωσαν ότι συμφωνούν στην ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. «Οι περισσότεροι συγκλίνουν σε αυτό το σημείο, ζητούν κυρίως την γρήγορη ανάπτυξη ενός νέου ευρωπαϊκού σώματος συνοριοφυλάκων», ανέφερε ευρωπαίος διπλωμάτης.

Μετά την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ, οι ηγέτες των υπόλοιπων 27 κρατών-μελών της Ένωσης επιχειρούν να δώσουν νέα πνοή στο σχέδιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ενώ παραδέχονται ότι υπάρχει μεγάλη διάσταση απόψεων στο προσφυγικό και την οικονομία.

Η πολυετής οικονομική κρίση στην Ευρώπη που έχει προκαλέσει μεγάλη άνοδο της ανεργίας σε συνδυασμό με σειρά επιθέσεων από Ισλαμιστές μαχητές και τα μαζική εισροή προσφύγων στην Ευρώπη έχει οδηγήσει σε άνοδο των λαϊκιστικών και ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων.

«Όλοι έχουν επίγνωση της κατάστασης. Η Βρετανία αποφάσισε να αποχωρήσει και υπάρχουν ζητήματα για το μέλλον της Ευρώπης», δήλωσε ο γάλλος πρόεδρος προσερχόμενος στη Σύνοδο. «Ή θα κινηθούμε στην κατεύθυνση της αποσύνθεσης, της διάλυσης, ή θα εργαστούμε όλοι μαζί για να δώσουμε νέα πνοή και να επανεκκινήσουμε το ευρωπαϊκό project».

Οι διαπραγματεύσεις του «διαζυγίου» με το Λονδίνο δεν ήταν στην ατζέντα της συνόδου όμως οι «27» συζήτησαν το θέμα κατά το γεύμα εργασίας που είχαν πάνω σε ένα κρουαζιερόπλοιο, υπό γερμανική σημαία, στον Δούναβη.

«Το Brexit ως θέμα δεν συζητήθηκε» είπε διπλωμάτης, τονίζοντας ότι έγινε μια ενημέρωση για τις επαφές του Τουσκ με την πρωθυπουργό της Βρετανίας Τερέζα Μέι. «Δεν είχαν πολλά πράγματα να πουν αφού το Λονδίνο δεν έχει ακόμη ενεργοποιήσει τη διαδικασία του διαζυγίου» και οι Βρυξέλλες αρνούνται να διαπραγματευτούν πριν γίνει αυτό το βήμα.

Οι χώρες της λεγόμενης ομάδας του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία και Τσεχία) υπενθύμισαν ότι επιθυμούν οι Βρυξέλλες να ακούν περισσότερο τις διαφορετικές απόψεις των χωρών-μελών.

Επανέλαβαν ότι παραμένουν κάθετα αντίθετες στην εφαρμογή ενός υποχρεωτικού μηχανισμού ανακατανομής των προσφύγων, όπως το σχέδιο μετεγκατάστασης που υιοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από την ΕΕ, ενώ χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία ζητούν ακριβώς περισσότερη αλληλεγγύη από τους εταίρους τους για να σηκώσουν το βάρος της μεταναστευτικής κρίσης.

Η πρόσφατη έκκληση του υπουργού Εξωτερικών του Λουξεμβούργου για αποπομπή της Ουγγαρίας από την ΕΕ για παραβίαση των ευρωπαϊκών αρχών υπογραμμίζει τις ρωγμές στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. «Αυτή δεν είναι η άποψη της κυβέρνησής μου» είπε στην Μπρατισλάβα ο Λουξεμβούργιος πρωθυπουργός Ξαβιέ Μπετέλ. «Βρισκόμαστε στο ίδιο τραπέζι, είμαστε μια οικογένεια, συζητάμε τα προβλήματα σαν οικογένεια, προσπαθούμε να βρούμε λύσεις» πρόσθεσε.

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, που έχει προκηρύξει δημοψήφισμα για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων, σε συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς του ζήτησε «να αντιμετωπίζει με σεβασμό τους Ούγγρους».

«Εδώ ξεκινάμε μια διαδικασία», τόνισε ευρωπαίος αξιωματούχος, υπογραμμίζοντας ότι οι πραγματικές αποφάσεις θα ληφθούν σε μια άλλη σύνοδο, εκείνη που θα γίνει στη Ρώμη τον Μάρτιο του 2017, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 60 ετών από την ιδρυτική συνθήκη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ