Ιστορίες προσφύγων στο σανίδι μετά από διαδραστικά παιχνίδια

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Ιστορίες ξεριζωμού και προσφυγιάς αναλαμβάνουν να κοινοποιήσουν ομάδες ανθρώπων από τρεις διαφορετικές χώρες. Με όχημα το θέατρο, πολίτες από την Ελλάδα, τη Βρετανία και τη Γερμανία θα εκθέσουν εμπειρίες προσφύγων όπως ακριβώς εκείνοι τις διηγήθηκαν.

Το Phone Home είναι ένα ευρωπαϊκό θεατρικό εγχείρημα που συνδυάζει την παραγωγική εργασία θεατρικών κοινοτήτων, την καλλιτεχνική διάδραση μέσω νέων τεχνολογιών και την αυθεντική συμμετοχή του κοινού.

Η δράση αυτή θα καταλήξει τον Οκτώβριο του 2016 σε μια ταυτόχρονη ενιαία παράσταση που θα αντλεί έμπνευση από πραγματικές ιστορίες προσφύγων και θα παρουσιαστεί για περιορισμένες βραδιές σε Ελλάδα, Αγγλία, Γερμανία την ίδια στιγμή, σε ζωντανή καλλιτεχνική επί σκηνής συνέργεια και στις τρεις χώρες, μέσω διαδικτυακής σύνδεσης.

Αντλώντας έμπνευση από πραγματικές ιστορίες προσφύγων, βασική επιδίωξη των δημιουργών του Phone Home είναι να αναπλάσουν το προσφυγικό θέμα σε μια πρωτόγνωρη θεατρική εμπειρία – σχόλιο πάνω στον τρόπο με τον οποίο «αντιμετωπίζεται» η κατάσταση από την Ευρώπη του σήμερα.

Η επιλογή των χωρών (Ελλάδα, Βρετανία, Γερμανία), που θα προσφέρουν σκηνές για τις παραστάσεις δεν συντελέστηκε τυχαία, αλλά με το βλέμμα στη μεγάλη προσέλευση προσφύγων στην Ελλάδα και στη σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ.

Ηθοποιοί θα ζωντανέψουν τις ιστορίες των προσφύγων, όπως αυτές καταγράφηκαν μέσα από εργαστήρια, και θα δοθεί έμφαση στο στοιχείο της νοσταλγίας.

Οι δημιουργοί του Phone Home διοργάνωσαν μια σειρά θεατρικών εργαστηρίων, σε καθεμία από τις χώρες που συμμετέχουν στην παραγωγή (Ελλάδα, Γερμανία, Αγγλία) και σε συνεργασία με μεταναστευτικές κοινότητες, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα και οργανισμούς υποστήριξης προσφύγων.

Όπως δηλώνει ο Γιάννης Καλαβριανός, υπεύθυνος του προγράμματος, στο in.gr η επαφή με τους πρόσφυγες και η αφήγηση των δραματικών τους ιστοριών δεν ήταν απλή υπόθεση. Χρειάστηκε να επικοινωνήσουν με Δομές Φιλοξενίας και να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη στους πρόσφυγες ώστε εκείνοι να ακολουθήσουν τα εργαστήρια.

Χωρίς να τους δημιουργούν δυσάρεστα συναισθήματα, οι διοργανωτές του Phone Home προσπαθούσαν μέσα από το παιχνίδι να αναπτύξουν ένα φιλικό κλίμα. Κάθε φορά που αντιλαμβάνονταν πως οι πρόσφυγες αισθάνονταν άβολα, δεν τους πίεζαν να μιλήσουν.

«Οι άνθρωποι αυτοί έχουν φύγει από πολύ δύσκολες καταστάσεις και έρχονται σε μας για να ξεχάσουν κι όχι για να τους θυμίσουμε το παρελθόν τους», αναφέρει ο κ. Καλαβριανός και προσθέτει πως δεν αποκάλυπταν όλοι οι πρόσφυγες την ιστορία τους. Ορισμένοι αντλούσαν ικανοποίηση από το παιχνίδι και μετά έφευγαν, άλλοι πάλι έβρισκαν το κουράγιο για να μιλήσουν.

Η πιο δύσκολη στιγμή όμως έφτανε όταν οι διοργανωτές του Phone Home συναντούσαν ανήλικα προσφυγόπουλα που είχαν χάσει τους γονείς τους σε ναυάγια. Παιδιά που είχαν ξεχάσει να χαμογελούν, ωστόσο μέσα από τα παιχνίδια των εργαστηριών ζωγράφιζαν όλα όσα τους προβλημάτιζαν και ξεδίπλωναν κρυμμένες πτυχές του εαυτού τους.

Οι πρόσφυγες που συμμετείχαν στα εργαστήρια προέρχονταν από Μπαγκλαντές, Πακιστάν και Αφγανιστάν, σε αντίθεση με τη Γερμανία στο αντίστοιχο πρόγραμμα της οποίας συμμετείχαν κυρίως άνθρωποι από αφρικανικές χώρες.

Στο ελληνικό πρόγραμμα οι ηλικίες των προσφύγων κυμαίνονταν από 13 έως 42 ετών, ορισμένοι προσέρχονταν τακτικά και για αρκετές εβδομάδες στα εργαστήρια και άλλοι εμφανίζονταν για μια μόνο φορά.

Στην Αθήνα, τα εργαστήρια πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με τη θεατρική ομάδα Station Athens, την AMAKA και το ΣΤΕΚΙ Μεταναστών. Τα εργαστήρια ήταν ανοιχτά σε όλους τους ενδιαφερόμενους, ανεξαρτήτως καταγωγής ή προηγούμενης εμπειρίας με το θέατρο, προσφέρονταν δωρεάν και συγκέντρωσαν συμμετέχοντες από πολλές διαφορετικές χώρες.

*Το Phone Home σχεδιάστηκε από κοινού από τους θεατρικούς οργανισμούς Highway Productions – Λυκόφως (Ελλάδα), Pathos München (Γερμανία) και Upstart Theatre (Αγγλία), στο πλαίσιο πρόσκλησης για υποβολή Ευρωπαϊκών Σχεδίων Συνεργασίας του χρηματοδοτικού προγράμματος Creative Europe του Education, Audiovisual and Culture Executive Agency. Ανάμεσα σε εκατοντάδες προτάσεις που κατατέθηκαν, η πρόταση επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και χρηματοδοτεί τον προϋπολογισμό της σε ύψος 60%.

entertainment.in.gr