«Ίασις», έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για την υγεία στην αρχαία Ελλάδα

Πώς φρόντιζαν τη διατροφή και το σώμα τους οι αρχαίοι Έλληνες; Πώς αντιμετώπιζαν το ζήτημα της δημόσιας υγείας; Τι έκανε ένας αθλητής εάν τραυματιζόταν 2.500 χρόνια πριν; Υπήρχαν χειρουργικά εργαλεία; Πώς χρησιμοποιούσαν το όπιο και άλλες φαρμακευτικές ουσίες και βότανα; Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να δώσει η έκθεση «Ίασις. Υγεία, Νόσος, Θεραπεία από τον Όμηρο στον Γαληνό» που εγκαινιάζεται την Τετάρτη, 19 Νοεμβρίου, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Η διατήρηση της υγείας, η κατανόηση των αιτιών που προκαλούν τις ασθένειες και η ανεύρεση τρόπων αντιμετώπισής τους, είναι ζητήματα που έχουν ανέκαθεν απασχολήσει τον άνθρωπο. Τι αλλαγές όμως παρατηρήθηκαν στην ανθρώπινη σκέψη και στις ιατρικές μεθόδους μέσα στους αιώνες;

Η έκθεση, που παρουσιάζει την εξέλιξη των αρχαίων θεραπευτικών πρακτικών, εξετάζοντας τη μετάβαση από την μαγικο-θρησκευτική θεραπεία στην ορθολογική, επιστημονική ιατρική, περιλαμβάνει σχεδόν 300 αρχαία αντικείμενα από 41 μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού (Βρετανικό Μουσείο, Λούβρο, Αρχαιολογικό Μουσείο της Φλωρεντίας κ.ά).

Η έκθεση χωρίζεται σε τρεις ενότητες (Υγεία, Νόσος, Θεραπεία) και καλύπτει το χρονικό διάστημα περίπου από το 1200 π.Χ. έως τον 3ο αιώνα μ.Χ.

Οι πρωιμότερες γραπτές μαρτυρίες που αφορούν στην ελληνική θεραπευτική προέρχονται από τα Ομηρικά έπη, από τα οποία προκύπτει ότι οι ασθένειες θεωρούνταν σημάδια θεϊκής οργής και δυσαρέσκειας. Για τον εξευμενισμό των θεών οι άνθρωποι κατέφευγαν σε προσευχές, καθαρμούς και θυσίες.

Ωστόσο, ήδη από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ., η φιλοσοφία άρχισε να ασκεί μια ιδιαίτερη επιρροή στην εξέλιξη της ιατρικής. Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που απήλλαξαν την ιατρική από μαγικά και θρησκευτικά στοιχεία αντιλαμβανόμενοι ότι η διατήρηση της υγείας και η καταπολέμηση της ασθένειας εξαρτώνται από φυσικά αίτια.

Η «Ίασις» αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας των μεγάλων αρχαιολογικών εκθέσεων του ΜΚΤ που εστιάζουν σε θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και η οποία ξεκίνησε το 2009 με την έκθεση «Έρως», και ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο με την έκθεση «Επέκεινα».

Την έκθεση επιμελήθηκαν ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, και ο επιμελητής αρχαιοτήτων του μουσείου Γιώργος Τασούλας.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ