«Depression Era»: Έκθεση που «ξεγυμνώνει» την οικονομική κρίση

«Το ‘’ Depression Era’’ παραπέμπει στην εποχή της μεγάλης ύφεσης “Great Depression” της Αμερικής τη δεκαετία του ’30. Πλέον έχουμε και την δική μας Depression Era. Όχι μόνο την ελληνική που όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά, αλλά και την ευρωπαϊκή, ή και του δυτικού κόσμου γενικότερα», δηλώνουν στο in.gr δύο από τα μέλη της κολεκτίβας, οι Πάσκουα Βοργιά και Πέτρος Μπαμπασίκας.

Θέλοντας, παράλληλα, να επισημάνουν τον επίκαιρο, αλλά και προφητικό χαρακτήρα της έκθεσης, σημειώνουν: «Στον οικονομικά πιο ανεπτυγμένο κόσμο μπορεί να μην είναι το ίδιο εμφανή τα σημάδια της εξαθλίωσης σε όλα τα στρώματα του πληθυσμού, όπως ήταν τότε στους αγρότες, όμως η οικονομική, κοινωνική, πολιτική και ανθρωπιστική κρίση είναι δεδομένη. Συν τοις άλλοις το δικό μας “Depression” είναι και μια κατάσταση του νου, μια κατάπτωση ηθική και ψυχική που αντανακλά το κλίμα της εποχής, μέσα από το οποίο πασχίζουμε να φανταστούμε την επόμενη ‘’μέρα’’».

Στην έκθεση υπάρχουν πολλές διαφορετικές φωνές , που μεταφέρουν τη δική τους ιστορία για τα καθημερινά «αγκάθια». Κοινός παρανομαστής η επαγρύπνηση, ο διάλογος και ο καθολικός χαρακτήρας των προβλημάτων.

Το «νήμα της ζωής» της έκθεσης βρίσκεται στο παγκόσμιο οικονομικό πρόβλημα, που δεν κοιτά ανθρώπους και χρονολογίες, αλλά χτυπά ανενόχλητα την «πόρτα».

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, η έκθεση είναι «σαν ένας διάλογος διαρκής και έντονος πάνω στην έννοια και το φαινόμενο της κρίσης, με γλώσσα κυρίως καλλιτεχνική. Αυτά τα συνοψίζουν οι ιδέες της ‘κιβωτού εικόνων και κειμένων (του ανοικτού αρχείου δηλαδή), της ‘αντι-οθόνης’ (διαφορετικού Μέσου), του ‘περιπατητικού μουσείου’ (ενός χώρου έκθεσης μη ιδρυματικού, που μιλάει κατ’ ευθείαν στους ανθρώπους) και του ‘viewport to the shape of things to come’ (ένα παράθυρο σε πράγματα που δεν έχουμε ακόμα ακριβώς δει ή εκφράσει, αλλά που προκύπτουν, από την ίδια μας τη δουλειά: το Μετά)».

Η έκθεση καθρεπτίζει με τον τρόπο της την ελληνική πραγματικότητα. «Κάποια από τα θέματα που θίγονται πιο συγκεκριμένα και που προκύπτουν μέσα από τις δουλειές του καθένα από εμάς ενδεικτικά είναι: η μετανάστευση, η φτώχεια, ο ρατσισμός, ο φόβος, η κατάθλιψη, η ελληνική οικογένεια, οι κοινωνικές και ταξικές διαφορές, οι αστικοί μετασχηματισμοί, η βία, το εθνικό φαντασιακό, το υπαρξιακό κενό, αλλά και η ελπίδα, η αλληλεγγύη, η ανατροπή, η αλληλεπίδραση, η ομορφιά», υπογραμμίζουν, χαρακτηριστικά, οι Πάσκουα Βοργιά και Πέτρος Μπαμπασίκας.

Η Depression Era ξεκίνησε το 2011 από τον φωτογράφο Παύλο Φυσάκη. Από τότε έχει ανασχηματιστεί, αλλά πάντα λειτουργεί με γνώμονα την εμπλοκή όλων σε αυτό που συμβαίνει γύρω μας.

«Κάθε ένας καλλιτέχνης ή κάθε μέλος της κολεκτίβας – καθώς δεν είναι όλοι αμιγώς καλλιτέχνες – έχει και τις δικές του/της ευαισθησίες και στάσεις. Αυτό όμως που τελικά απασχολεί όλους μας, πέραν του τόπου και της εποχής που πασχίζουμε να καταλάβουμε, είναι τα όρια μεταξύ ατομικότητας και συλλογικότητας» αναφέρουν τα μέλη της κολεκτίβας.

Η «Depression Era» εκτός, από πολυσυλλεκτικό, έχει και εξωστρεφή χαρακτήρα. «Σημασία έχει, επίσης, το άνοιγμα προς τα έξω — οι πολλοί και ενθουσιώδεις σπουδαστές με τους οποίους συνεργαστήκαμε, τα σεμινάρια που τρέξαμε ως ανοικτή συζήτηση και αυτά που στήνονται ακόμα. Το άνοιγμα σε νέους ανθρώπους και φωνές. Αυτή η ακόμα μεγαλύτερη πολυφωνία και σώμα εργασιών, κάτω από την κοινή πλατφόρμα του DE, οδηγούν πλέον στην ιδέα του αρχείου της εποχής και του τόπου, μια διεπιφάνεια και χώρο όπου υπάρχουν και παρουσιάζονται τα έργα, επάλληλα, παράλληλα, σε αντίθεση ή σειρά — σε μια ανοικτή ψηφιακή πλατφόρμα», υπογραμμίζουν οι Πάσκουα Βοργιά και Πέτρος Μπαμπασίκας.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι το «Depression Era» έχει συμμετάσχει, μεταξύ άλλων, στην έκθεση «Νo Country for Young Men: Contemporary Greek Art in Times of Crisis» σε επιμέλεια της Κατερίνα Γρέγου, που παρουσιάστηκε στο Μουσείο BOZAR Palais des Beaux-Arts στις Βρυξέλλες (Μάρτιο εως Αύγουστο του 2014).

Ελισάβετ Σταμοπούλου

*Φωτογραφία: ΑΠΕ – ΜΠΕ

Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138, από 6/11 ως 11/1/15. Εγκαίνια: Δευτέρα 3/11.

Τα μέλη της κολεκτίβας
Θεοφάνης Αβραάμ, Λουκάς Βασιλικός, Πάσκουα Βοργιά, Χρυσούλα Βούλγαρη, Ειρήνη Βουρλούμη, Μαρίνα Γιώτη, Γιώργος Γρυπαίος, Γιώργος Δρίβας, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Χάρης Κακουλίδης, Χρήστος Καπάτος, Κώστας Καψιάνης, Πάνος Κιάμος, Νικάνδρη Κουκουλιώτη, Πέτρος Κουμπλής, Πέτρος Μπαμπασίκας, Τάσος Λάγγης, Μαρία Λούκα, Μαρία Μαυροπούλου, Δημήτρης Μιχαλάκης, Γιώργος Μουτάφης, Νίκος Ξυδάκης, Γιώργος Πρίνος, Δημήτρης Ραπακούσης, Γιώργος Σαλαμέ, Σπύρος Στάβερης, Ολγα Στεφάτου, Αγγελική Σβορώνου, Βαγγέλης Τάτσης, Μαρίνος Τσαγκαράκης, Δημήτρης Τσουμπλέκας, Παύλος Φυσάκης, Γιώργος Χαρίσης, Γιάννης Χατζηασλάνης, Ζωή Χατζηγιαννάκη, Χριστίνα Ψαρρά.