Δολοφονίες…χωρίς στιλ στο «Αρσενικό και παλιά δαντέλα»

Η κωμωδία εκτροχιάστηκε από τα πλαίσια του μαύρου χιούμορ με τα νοήματα να είναι ισχνά και τη συνολική εικόνα να θυμίζει κάτι από Επιθεώρηση σε συνδυασμό με τηλεόραση.

Δεδομένου ότι η κωμωδία ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ, το 1941, και μεταφέρθηκε με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη το 1944 από τον σκηνοθέτη Φρανκ Κάπρα και με πρωταγωνιστή τον Κάρι Γκράντ, οι απαιτήσεις για τις γεροντοκόρες του έργου άγγιζαν υψηλά επίπεδα με τον πήχη να συναντά, όμως, την κατιούσα μετά την ολοκλήρωση της παράστασης.

Τις αξιαγάπητες γεροντοκόρες του Κέσελρινγκ ενσαρκώνουν οι Σταμάτης Φασουλής και Πέτρος Φιλιππίδης, ενώ τον ανιψιό τους ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης.

Η κωμωδία περιστρέφεται γύρω από δύο γεροντοκόρες που ενώ φαίνονται συμπονετικές και αγαθές διαπράττουν αλλεπάλληλα εγκλήματα με «όπλο» τους το κρασί. Με τη δικαιολογία της ενοικίασης δωματίων στο σπίτι τους προσελκύουν άτομα και πιο συγκεκριμένα ηλικιωμένους τους οποίους σκοτώνουν απλά και μόνο από χόμπι.

Ο σουρεαλισμός και το βασίλειο του ακατανόητου είναι εμφανή στο έργο του Κέσελρινγκ. Τα στοιχεία αυτά κινούν τα νήματα στην κωμωδία, ενώ δίνουν «πάσα» στην έννοια της διπροσωπίας, του κουκουλώματος και της ανθρώπινης αδυναμίας ως προς την αναγνώριση των λαθών και του τερματισμού των καταστροφικών συνηθειών.

Τον παραλογισμό των γεροντοκορών έρχεται να ταράξει ο ανιψιός τους και κριτικός θεάτρου, ο οποίος προσπαθεί να τις συνετίσει αλλά μάταια, οι κακές συνήθειες δεν κόβονται εύκολα. Στην πορεία εμφανίζεται ένας άλλος ανιψιός των γεροντοκορών, ο οποίος μεταμφιέζεται για να καλυφτεί από τις δολοφονίες του, και καταφεύγει στο σπίτι των θείων του για να κρύψει ένα πτώμα. Η κατάσταση ξεφεύγει και το ντέρμπι ανάμεσα στο ποιος έχει σκοτώσει περισσότερους ξεκινά.

Το έργο με σουρεαλιστική ματιά προσεγγίζει τα καταστροφικά πάθη, αναδεικνύει το χάσμα μεταξύ λογικού και παράλογου, ξεμπροστιάζει την επιφανειακή σκέψη και τα προσωπεία, ενώ παίζει χιουμοριστικά με την έννοια του θανάτου και της μεταμφίεσης.

Τα νοήματα αυτά του «Αρσενικό και παλιά δαντέλα», χάθηκαν, όμως, μέσα από την παράσταση του Σταμάτη Φασουλή. Η σκηνοθετική του ματιά επεδίωξε να αναδείξει την κωμική και μόνο πτυχή του έργου. Η πτυχή αυτή ανεδείχθη, όμως, απογαλακτισμένη από το μαύρο και το σουρεαλιστικό στοιχείο που απαιτούσε η παράσταση για να εμπεδωθεί ο ανθρώπινος παραλογισμός.

Οι διάλογοι δεν συνέπλεαν με την κωμική σπιρτάδα, η πλοκή δεν έρεε και συχνά δεν έβγαινε νόημα. Τα ανούσια λόγια και οι ενοχλητικά κωμικές ερμηνείες «έπνιγαν» το έργο.

Η ένταση και η αγωνία ήταν παντελώς απούσες, ενώ το χιούμορ δεν κινούταν στις απαιτούμενες θεατρικές επιταγές. Οι συγκρούσεις δεν είχαν τη ζωντάνια της φάρσας, αλλά τη γνωστή και ακαταλαβίστικη τρέλα, ενώ οι αποκαλύψεις έβγαιναν στην επιφάνεια χωρίς φιλτράρισμα.

Το εγκληματικό στοιχείο ήταν θαμμένο και όμηρος του γέλιου, ενώ θα μπορούσε να τονιστεί περισσότερο μέσα από τους διαλόγους. Το τρέξιμο και οι κορυφώσεις υπήρχαν εκεί που δεν χρειαζόταν, ενώ έπαιρναν συχνά τη μορφή παιχνιδιού.

Ο Σταμάτης Φασουλής ως προς την ερμηνεία του υπηρετούσε τις νόρμες του χιούμορ, σε ορισμένα, όμως, σημεία συμβάδιζε απλά με το υπερβολικά κωμικό. Με ξεκαρδιστικό τρόπο αναπαρίστανε τη γεροντοκόρη, όπως και ο Πέτρος Φιλιππίδης, τον οποίος όμως κάλυπτε και δεν άφηνε να ξεδιπλωθεί θεατρικά ο κωμικός χιτώνας. Προκαλούσε μόνο γέλιο, με το σουρεαλιστικό κομμάτι της ερμηνείας του να μην είναι και τόσο εμφανές.

Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, από την άλλη, δεν πέρασε τα απειλητικά σύνορα από την κωμωδία στη γελοιότητα, αλλά με έξυπνο χιούμορ, ειρωνική χροιά και παρουσία που βρισκόταν ανάμεσα στο ρεαλισμό και το σουρεαλισμό μπήκε επιτυχημένα στο πετσί της μαύρης κωμωδίας.

Τα πλούσια σκηνικά και τα κοστούμια αντικατόπτριζαν ρεαλιστικά την εποχή του έργου με το παλιομοδίτικο να κάνει την εμφάνισή του. Το ανοιγόκλειμα των πορτών, κλασσικό κωμικό «όπλο», υπήρχε σε αρκετά σημεία, όπως και η έντονη κίνηση και η εναλλαγή εικόνων.

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Ημέρες & ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 20:30
Κυριακή 20:00

Τιμές εισιτηρίων: 15€, 20€, 25€, 35€, 45€, 50€, 60€,
Φοιτητικό 20€, Ανέργων 15€ (μόνο από το ταμείο).

Απόδοση-σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς-Γιάννης Μουρίκης
Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη
Σχεδιασμός φωτισμών: Λευτέρης Παυλόπουλος
Μουσική επιμέλεια: Αλέξιος Πρίφτης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελευθερία Μπενοβία

Πρωταγωνιστούν:
Σταμάτης Φασουλής – Πέτρος Φιλιππίδης
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης
Φάνης Μουρατίδης – Τζένη Θεωνά
Δόκτωρ Αϊνστάιν ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης.

Παίζουν: Λεωνίδας Καλφαγιάννης, Γιώργος Ζιόβας, Θωμάς Παλιούρας, Στράτος Χρήστου, Γιώργος Δάμπασης, Ελευθερία Μπενοβία, Γιώργος Δεπάστας, Κωνσταντίνος Καρβέλης, Γιάννης Αθητάκης.

Παραγωγή: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΑΜΑΤΩΝ – Sunshine Productions