Λίγες ημέρες μετά το θάνατο του Καντάφι, του οποίου η σορός υποβλήθηκε σε αυτοψία, η νέα ηγεσία της χώρας ανακήρυξε και επίσημα την Κυριακή την απελευθέρωση της Λιβύης, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να προτρέπει το μεταβατικό συμβούλιο να προχωρήσει σύντομα σε ελεύθερες εκλογές, και την Ελβετία να προθυμοποιείται να συμβάλλει στη μετάβαση προς τη δημοκρατία.

Η επίσημη διακήρυξη έγινε στη Βεγγάζη, την πρώτη πόλη που απαλλάχθηκε από την ηγεμονία του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι.

Η ομιλία του προέδρου του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου της Λιβύης Μούσταφα Αμπντέλ Τζαλίλ επικεντρώθηκε μόνο στην απελευθέρωση της χώρας και απέφυγε κάθε αναφορά στις σκοτεινές συνθήκες θανάτου του Καντάφι για τη διαλεύκανση των οποίων πιέζει η Δύση, ζητώντας απαντήσεις.

«Πρέπει να αγκαλιάσετε μόνο την τιμιότητα, την υπομονή και το έλεος» είπε στο ενθουσιώδες πλήθος καλώντας το σε εθνική συμφιλίωση.

Στην μετακανταφική εποχή η Σαρία θα είναι η «βασική πηγή της νομοθεσίας» του νέου κράτους, είπε ο Τζαλίλ για να επισημάνει ότι οι (κοσμικοί) νόμοι που είναι αντίθετοι θα ακυρωθούν.

Το τυπικό τέλος του εμφυλίου σημαίνει και την αρχή μίας διαδικασίας που θα οδηγήσει σε ελεύθερες εκλογές μέσα στο 2012.

Μετά τη λήξη του πολέμου, θα ακολουθήσει ο σχηματισμός προσωρινής κυβέρνησης και η διεξαγωγή εκλογών σε διάστημα οκτώ μηνών από σήμερα, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς. Ένα νέο εθνικό συμβούλιο θα καταρτίσει τότε το σύνταγμα της χώρας, το οποίο θα υποβληθεί σε δημοψήφισμα από μεταβατική κυβέρνηση, ενόψει των πρώτων προεδρικών εκλογών.

«Σύμφωνα με αυτό που αποκαλούμε συνταγματική διακήρυξη, οι πρώτες εκλογές μετά την απελευθέρωση της χώρας […] θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σε διάστημα οκτώ μηνών το πολύ» δήλωσε στo BBC o Λίβυος πρωθυπουργός Μαχμούντ Τζιμπρίλ.

Πρόσθεσε αργότερα ότι η προσωρινή κυβέρνηση θα σχηματιστεί σε διάστημα από μίας εβδομάδας έως ενός μήνα.

ΕΕ: Το τέλος μιας εποχής

Το απόγευμα της Κυριακής, οι Ευρωπαίοι ηγέτες που συζητούν στις Βρυξέλλες για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη δήλωσαν ότι ο θάνατος του Καντάφι σηματοδοτεί «το τέλος μιας εποχής δεσποτισμού και καταπίεσης».

«Σήμερα, η Λιβύη μπορεί να γυρίσει σελίδα στην ιστορία της, να επιδιώξει την εθνική συμφιλίωση και να υποδεχτεί ένα νέο, δημοκρατικό μέλλον» αναφέρει προσχέδιο κοινού ανακοινωθέντος που περιήλθε στην κατοχή του Reuters.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτίει φόρο τιμής στο κουράγιο και την αποφασιστικότητα του λιβυκού λαού. Προσβλέπει στο σχηματισμό κυβέρνησης με ευρεία βάση, στην έναρξη μιας δημοκρατικής, ειρηνικής και διαφανούς μετάβασης […] και την προετοιμασία ελεύθερων και δίκαιων εκλογών».

Τζιμπρίλ: «Θα τον προτιμούσα ζωντανό»

Μιλώντας στην εκπομπή Hardtalk του BBC, ο Τζιμπρίλ είπε ότι θα προτιμούσε να μην είχε σκοτωθεί ο Καντάφι.

«Για να είμαι ειλικρινής μαζί σας σε προσωπικό επίπεδο, μακάρι να ήταν ζωντανός […] Θα ήθελα να μάθω γιατί το έκανε αυτό στο λιβυκό λαό» δήλωσε ο Λίβυος πρωθυπουργός.

Πρόσθεσε ακόμα ότι δεν έχει καμία αντίρρηση στο να πραγματοποιηθεί διεθνής έρευνα για τις συνθήκες θανάτου του Καντάφι, όπως αυτή που ζήτησε η χήρα του Καντάφι αλλά και ο ΟΗΕ, αρκεί να γίνουν σεβαστοί οι μουσουλμανικοί κανόνες για την ταφή των νεκρών.

Την Κυριακή το πρωί, το Reuters μεταδίδει ότι ολοκληρώθηκε η αυτοψία στη σορό του Καντάφι, η οποία έδειξε ότι ο συνταγματάρχης πέθανε από πυροβολισμό. «Εργαστήκαμε όλη τη νύχτα» ανέφερε στο πρακτορείο πηγή που συμμετείχε στη διαδικασία.

Η Ελβετία προσφέρεται να βοηθήσει

Όπως δήλωσε στον κυριακάτικο τύπο η υπουργός Εξωτερικών της χώρας, η Ελβετία είναι πρόθυμη να συνδράμει τη Λιβύη στη μετάβαση προς τη δημοκρατία.

«Μπορώ να φανταστώ την Ελβετία να συμμετέχει σε τρεις συγκεκριμένους τομείς στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου: τον αφοπλισμό του πληθυσμού, τη μεταρρύθμιση των δυνάμεων ασφαλείας και την απομάκρυνση των ναρκών» είπε στην εφημερίδα Sonntag η υπουργός Μισελίν Καλμί-Ρέι.

«Τα κέντρα ασφάλειας στη Γενεύη έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία. Η Ελβετία είναι επίσης έτοιμη να λάβει μέρος σε μια αποστολή του ΟΗΕ» είπε.

Οι σχέσεις ανάμεσα στη Λιβύη και την Ελβετία είχαν επιδεινωθεί το 2008, όταν ο γιος του Καντάφι Χάνιμπαλ συνελήφθη στη Γενεύη για επιθέσεις εναντίον δύο υπαλλήλων στην Ελβετία. Οι κατηγορίες αργότερα αποσύρθηκαν στο πλαίσιο εμπιστευτικής συμβιβαστικής συμφωνία.

Όμως η Λιβύη απέσυρε 5 δισ. δολάρια από τις ελβετικές τράπεζες, πάγωσε τις εξαγωγές πετρελαίου στην Ελβετία και συνέλαβε δύο Ελβετούς επιχειρηματίες στη Λιβύη.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ