Ο ρόλος της τηλεόρασης

Όλα αυτά τα ατέλειωτα χειμωνιάτικα απογεύματα, όταν ο καιρός δεν επιτρέπει
ακόμη και μια σύντομη απόδραση από το σπίτι, όταν πια έχετε συμπληρώσει το ίδιο
παζλ τουλάχιστον οκτώ φορές και το παιδάκι αρχίζει να πηγαινοέρχεται άσκοπα
από το ένα δωμάτιο στο άλλο, λίγη ώρα πριν αρχίσουν οι γκρίνιες και τα νεύρα,
η τηλεόραση αποτελεί την πιο αποτελεσματική λύση. Από τη μια στιγμή στην άλλη
το δωμάτιο πλημμυρίζει με ήχους και θέαμα, γεμίζει από ανθρώπους και ζώα που
δεν υπάρχουν πουθενά αλλού, και το πιτσιρίκι σας ξεκινά ένα γοητευτικό ταξίδι
στην άκρη του κόσμου, με αμεσότητα και ρεαλισμό.

Η τηλεόραση είναι σίγουρα η πιο αποτελεσματική μπέιμπι σίτερ, το εισιτήριο
σε έναν κόσμο μαγείας για το μικρούλι σας και ηρεμίας για σας. Και, όμως, όλοι
οι επιστήμονες προειδοποιούν τους γονείς για τον αρνητικό ρόλο της στην ανατροφή
του παιδιού. «Αποτελεί» υποστηρίζουν με έμφαση «την πιο ανεπαρκή φυσική, νοητική
και κοινωνική δραστηριότητα». Το παιδί που απορροφάται από το «μαγικό κουτί»,
δεν παίζει, δεν τρέχει, δεν άκουει ιστορίες, δεν βλέπει βιβλία, δεν ζωγραφίζει.
Η τηλεόραση σε αυτή την ηλικία συνδέεται άμεσα με τους εφιάλτες και τις φοβίες
που βασανίζουν τα μικρά παιδάκια (και τους γονείς τους). Το παιδί δεν μπορεί
να ξεχωρίσει τι είναι αληθινό και τι όχι.

Η φαντασία είναι το ίδιο τρομακτική με την πραγματικότητα και ότι συμβαίνει
στην τηλεόραση είναι το ίδιο αληθινό με ότι συμβαίνει μέσα στο ίδιο του το δωμάτιο.
Το ανθρωπόμορφο τέρας που κυνηγά τα παιδάκια στη σειρά κινουμένων σχεδίων καραδοκεί
κάτω από το κρεβατάκι του, το αυτοκινητιστικό δυστύχημα στις ειδήσεις των οκτώ
πόνεσε τη μανούλα του και ο κακός λύκος τον περιμένει έξω από το δωμάτιο. Τα
παιδιά έχουν την τάση να συσχετίζουν ό,τι βλέπουν στην τηλεόραση με τον εαυτό
τους και τους ανθρώπους που αγαπούν. Ακόμη και αν δεν φοβηθούν τη στιγμή που
παρακολουθούν μια τρομακτική σκηνή στην τηλεόραση, λόγω της γρήγορης εναλλαγής
των εικόνων, το βράδυ οι εικόνες αυτές επιστρέφουν δριμύτερες στο λαβύρινθο
του μυαλού τους και τα κατατρέχουν μέσα στο σκοτάδι της νύχτας.

Τότε είναι που ξεκινούν οι φοβίες και οι εφιάλτες. Η τηλεόραση, όμως, ενοχοποιείται
και για άλλα προβλήματα. Όσο και αν φαίνεται περίεργο, συνδέεται άμεσα με την
αύξηση της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία. Την ώρα που βλέπουν τηλεόραση, τα
περισσότερα παιδάκια καταναλώνουν μετά μανίας άχρηστες θερμίδες, ενώ συγχρόνως
περιορίζουν την κίνησή τους και επηρεάζονται από τις διαφημίσεις για όλους αυτούς
τους ακαταμάχητους γλυκούς (και αλμυρούς) πειρασμούς -αν βέβαια οι πειρασμοί
αυτοί δεν υπάρχουν μέσα στο σπίτι, σίγουρα δεν θα δημιουργήσουν πρόβλημα. Η
χρήση της τηλεόρασης λοιπόν εξαρτάται και από εσάς προσωπικά, όπως και ό,τι
άλλο έχει σχέση με την ανατροφή του παιδιού σας. Αν εσείς δεν βλέπετε τηλεόραση
με τις ώρες, δεν θα δώσετε και το ανάλογο παράδειγμα στο παιδί σας. Μεγαλώνοντας,
τα παιδιά που βλέπουν πολύ τηλεόραση, συχνά αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες
και προβλήματα κοινωνικότητας. Έχουν μάθει να απομονώνονται σε έναν κόσμο κάλπικο
και μαγευτικό, όπου η γρήγορη εναλλαγή των εικόνων, η ακατάπαυστη δράση, τα
έντονα χρώματα και όλα αυτά τα ειδικά εφέ της υψηλής τεχνολογίας, τα έχουν μεταβάλει
σε παθητικούς δέκτες εικόνας και ήχου. Δεν διαβάζουν, γιατί δεν μπορούν να συγκεντρωθούν
στο βιβλίο που απαιτεί αργούς ρυθμούς και ταυτόχρονη εξάσκηση του μυαλού, δεν
χρησιμοποιούν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, βαριούνται εύκολα, είναι
ανίκανα να συγκεντρώσουν την προσοχή τους σε οποιαδήποτε δραστηριότητα και απομονώνονται.
Για όλους αυτούς τους λόγους, οι παιδοψυχολόγοι πιστεύουν ότι ένα παιδάκι δεν
πρέπει να βλέπει καθόλου τηλεόραση μέχρι να γίνει 18 μηνών. Ενώ επιτρέπεται
μισή ώρα την ημέρα για το δεύτερο χρόνο της ζωής και μία ώρα μετά τα δύο χρόνια.
Δώστε λοιπόν το καλό παράδειγμα και περιορίστε την τηλεόραση στο σπίτι σας.
Όταν έλθει η ώρα να δείτε μια εκπομπή παρέα με το παιδάκι σας, φροντίστε να
διαλέξετε ένα εκπαιδευτικό εγκυκλοπαιδικό πρόγραμμα, με αξιαγάπητους πρωταγωνιστές,
χωρίς καλούς και κακούς, που να έχει μουσική και τραγουδάκια. Μπορείτε επίσης,
να διαλέξετε μια καλή κασέτα με κάποιο παιδικό θέμα, ελεγμένη προηγουμένως από
εσάς και να τη δείτε με το παιδί στο βίντεο. Την ώρα που βλέπετε τηλεόραση,
συζητήστε με το μικρούλι σας για την εκπομπή, ανταλλάξτε απόψεις, εξηγήστε και
απαντήστε. Και όταν έλθει η ώρα να πατήσετε το κουμπί του τέλους, αποσπάστε
την προσοχή του παιδιού σας με κάποια ευχάριστη δραστηριότητα.

health.in.gr