Χημικά εγκαύματα

Χημικά εγκαύματα

Τα χημικά εγκαύματα προκαλούνται όταν το δέρμα έχει έλθει σε επαφή με:

• Ισχυρά οξέα
• Αλκάλεα
• Αλλες τοξικές διαβρωτικές ουσίες

Όσο η ουσία παραμένει σε επαφή με το δέρμα τόσο επεκτείνεται το έγκαυμα. Οι
ατμοί μιας χημικής ουσίας προκαλούν συνήθως βλάβες στην αναπνευστική οδό και
στα μάτια. Τα χημικά εγκαύματα προκαλούνται συνήθως:

• Μέσα στο σπίτι σε μικρά παιδιά
• Σε εργοστάσια ή χώρους εργασίας που παράγουν ή χρησιμοποιούν τέτοιες ουσίες
• Σε πολεμικές επιχειρήσεις, με τη χρήση χημικών όπλων.

Οι πρώτες βοήθειες

στα χημικά εγκαύματα περιλαμβάνουν βασικά την απομάκρυνση της χημικής ουσίας
από το δέρμα και τις περισσότερες φορές αυτό γίνεται ρίχνοντας άφθονο νερό στο
σώμα του αρρώστου, ενώ ταυτόχρονα αφαιρούνται τα ρούχα του. Μολονότι πολλές
χημικές ουσίες μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό και δερματίτιδα, όταν έλθουν
σε επαφή με το δέρμα, άλλες μπορεί να προκαλέσουν έγκαυμα που δεν διαφέρει σε
τίποτα από το έγκαυμα που προκαλεί μια πηγή θερμότητας. Συνήθως, στο σπίτι
πιο επικίνδυνα είναι τα υγρά καθαρισμού και τα υγρά μπαταρίας αυτοκινήτου, και
πρέπει να τα έχετε πάντοτε σε μέρος που τα παιδιά δεν μπορούν να πλησιάσουν
εύκολα. Πρέπει να θυμάστε ότι η χημική ουσία, όσο περισσότερο παραμένει
σε επαφή με το δέρμα τόσο περισσότερη ζημιά προκαλεί. Είναι λοιπόν σημαντικό
να προσπαθήσετε να ξεπλύνετε την περιοχή του εγκαύματος με άφθονο και δροσερό
νερό όσο το δυνατόν περισσότερη ώρα, ακόμη και όταν έχουν απομακρυνθεί και τα
τελευταία εμφανή υπολείμματα της χημικής ουσίας. Έτσι, απομακρύνονται οι ποσότητες
της χημικής ουσίας που έχουν παραμείνει και αποφεύγεται η παραπέρα καταστροφή
των υγιών ιστών.

• Μην πιάνετε με γυμνά χέρια το δέρμα ή τα ρούχα του ασθενούς.
• Προσπαθήστε να μην τρίβετε την περιοχή του εγκαύματος, γιατί το τρίψιμο
  συντελεί στη μεγαλύτερη διείσδυση της χημικής ουσίας στο δέρμα και επιδεινώνει
  το έγκαυμα.
• Αφαιρέστε επίσης πολύ προσεκτικά τα ρούχα που έχουν διαποτιστεί με τη χημική
  ουσία, που μπορεί να είναι είτε σκόνη είτε υγρό, γιατί μπορεί να προσβάλει
  σταδιακά το δέρμα.
• Αν τα ρούχα έχουν κολλήσει στο δέρμα, μην τα απομακρύνετε βίαια, αλλά κόψτε
  τα γύρω γύρω με ένα καθαρό ψαλίδι.
• Χρειάζεται προσοχή, όταν δίνετε τις πρώτες βοήθειες σε άτομο που έχει πάθει
  χημικό έγκαυμα, προκειμένου να αποφύγετε την εισπνοή των ατμών της ουσίας,
  που μπορεί να είναι και άοσμη. o Ανοίξτε όλα τα παράθυρα, αν βρίσκεστε σε
  κλειστό χώρο ή μεταφέρετε τον πάσχοντα στην ύπαιθρο.
• Προσπαθήστε να μάθετε ακριβώς τη χημική σύσταση της ουσίας που προκάλεσε
  το έγκαυμα. Αν έχουν προσβληθεί τα μάτια ή αν ο πάσχων έχει δύσπνοια και βήχει
  έντονα ή αν το έγκαυμα είναι σε μεγάλη έκταση, αφού βάλετε στην πάσχουσα περιοχή
  υγρά επιθέματα (κομπρέσες), μεταφέρετε τον ασθενή στο νοσοκομείο.

Όταν γίνεται καταιονισμός νερού δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κάποιος σωλήνας
με μεγάλη πίεση νερού, γιατί μπορεί να προκαλέσει επιπρόσθετο τραυματισμό του
δέρματος. Οι στερεές χημικές ουσίες πρέπει να απομακρύνονται από το δέρμα προτού
γίνει καταιονισμός με νερό, γιατί πολλές από αυτές ενεργοποιούνται όταν αναμειχθούν
με νερό. Η ρίψη νερού πρέπει να συνεχίζεται επί δέκα λεπτά τουλάχιστον, έστω
και αν έχει σταματήσει ο πόνος. Υπάρχουν ουσίες που συνεχίζουν να δρουν και
αφού σταματήσει ο πόνος. Μετά την παροχή πρώτων βοηθειών σκεπάζεται η επιφάνεια
του εγκαύματος με ένα αποστειρωμένο ή έστω καθαρό σεντόνι και ο άρρωστος μεταφέρεται
στο νοσοκομείο. Τα χημικά εγκαύματα από ισχυρές βάσεις (αλκάλαια), όπως το υδροξείδιο
του νατρίου ή του καλίου, είναι πολύ σοβαρότερα από εκείνα που προκαλούν τα
ισχυρά οξέα, επειδή οι βάσεις εισχωρούν βαθύτερα στο δέρμα. Ο ασβέστης σε στερεή
μορφή πρέπει να απομακρύνεται προτού ρίξουμε νερό στην περιοχή και η φαινόλη
πρέπει να απομακρύνεται με νερό, αλλά είναι απαραίτητη η χρήση και πολυεθυλενικής
ή προπυλενικής γλυκόζης για την πλύση του δέρματος, που διαλύει τη φαινόλη.
Οι βλάβες από εισπνοή χημικών ουσιών προκαλούν αναπνευστικές δυσχέρειες (δύσπνοια)
ακόμη και πολύ αργότερα από την εισπνοή τους. Ιδιαίτερα επικίνδυνες βλάβες μπορεί
να προκληθούν από το μονοξείδιο του άνθρακα, το οποίο είναι πιο επικίνδυνο από
τον καπνό, γιατί είναι άοσμο και άγευστο αέριο και έτσι τα θύματα δεν αντιλαμβάνονται
ότι το εισπνέουν. Είναι ένα θανατηφόρο δηλητήριο, το οποίο παράγεται από ορισμένα
είδη φωτιάς. Η χορήγηση οξυγόνου πρέπει να γίνεται με μάσκες μη επανεισπνοής,
ώστε να μην επανεισπνέεται το μονοξείδιο του άνθρακα και ο ανανήπτης να είναι
έτοιμος για την εφαρμογή καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης. Τα μάτια είναι ιδιαίτερα
ευαίσθητα στην έκθεση χημικών ουσιών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και
σε τύφλωση.

health.in.gr