Η «επίθεση» φιλίας προς τους Ρεπουμπλικάνους και το κάλεσμα προς όλες τις δυνάμεις να επενδύσουν και να καινοτομήσουν ώστε οι ΗΠΑ να αρθούν στο ύψος της πρόκλησης που θέτουν ανερχόμενες δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ινδία, κυριάρχησαν στην ετήσια ομιλία του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για την Κατάσταση του Έθνους.

Στη διάρκεια της ομιλίας του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ διατύπωσε σειρά φιλικών προς τους Ρεπουμπλικάνους προτάσεων και μένει να αποδειχθεί κατά πόσον οι πολιτικοί αντίπαλοί του έχουν διάθεση για συμβιβασμό πριν τις προεδρικές εκλογές του 2012.

Ο Αμερικανός πρόεδρος υιοθέτησε αρκετές ιδέες που υποστηρίζονται από καιρό από τους Ρεπουμπλικάνους, όπως η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και η απλούστευση του φορολογικού κώδικα, ενώ συμφώνησε στην ανάγκη να περιοριστούν οι δαπάνες και πρότεινε πενταετές πάγωμα σε ένα τμήμα των εγχώριων δαπανών -αν και απέχει πολύ από τις μεγάλες περικοπές που έχουν ζητήσει οι Ρεπουμπλικάνοι.

Αρχίζοντας την ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους με μια ανάλυση της οικονομικής πραγματικότητας, ο Ομπάμα υπογράμμισε πως πολλοί Αμερικανοί θυμούνται την εποχή πριν από παγκοσμιοποίηση που αρκούσε να εργάζεται κανείς σκληρά για να έχει ένα μισθό και αξιοπρεπή κοινωνικά πλεονεκτήματα.

Όμως «ο κόσμος άλλαξε και, για πολλούς, η αλλαγή υπήρξε επώδυνη» δήλωσε ο Ομπάμα μιλώντας ενώπιον του Κογκρέσου.

«Οι κανόνες άλλαξαν. Μέσα σε μια γενιά, τεχνολογικές επαναστάσεις μεταμόρφωσαν τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και συναλλασσόμαστε» επισήμανε.

Μπροστά στην άνοδο νέων βιομηχανικών δυνάμεων όπως η Ινδία και η Κίνα, ο Ομπάμα κάλεσε τους συμπατριώτες του να μην αποθαρρύνονται, υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν την πιο ευημερούσα οικονομία του κόσμου.

«Ναι, ο κόσμος άλλαξε. Ο αγώνας για τις θέσεις εργασίας είναι πραγματικός. Όμως αυτό δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει» συνέχισε, καλώντας τους Ρεπουμπλικάνους αντιπάλους του να υποστηρίξουν τις επενδύσεις «για να καινοτομήσουμε, να εκπαιδευθούμε και να οικοδομήσουμε καλύτερα απ’ ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος».

Εξέφρασε την ευχή οι αντίπαλοί του, οι οποίοι έχουν πλέον την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων και μια μειοψηφία που μπορεί να εμποδίζει την υιοθέτηση νομοσχεδίων στη Γερουσία, να αναλάβουν «την κοινή ευθύνη» της διακυβέρνησης. «Νέοι νόμοι δεν θα υιοθετηθούν παρά μόνο με την υποστήριξη Δημοκρατών και Ρεπουμπλικάνων. Θα προχωρήσουμε μαζί ή δεν θα προχωρήσουμε καθόλου» προειδοποίησε.

Τη στιγμή που οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν δηλώσει αποφασισμένοι να μειώσουν δραστικά τις δαπάνες του ομοσπονδιακού κράτους, ο Ομπάμα επεδίωξε να τους κατευνάσει προτείνοντας το πάγωμα ενός μέρους των δημοσιονομικών δαπανών για πέντε χρόνια (πλην αυτών για την ασφάλεια και τα κοινωνικά επιδόματα), δηλαδή για δύο χρόνια επιπλέον απ’ ό,τι είχε προηγουμένως ανακοινώσει.

Όμως ο Αμερικανός πρόεδρος περιέλαβε στην ομιλία του πολιτικές θέσεις που είναι βέβαιο ότι θα πυροδοτήσουν νέες συγκρούσεις με τους Ρεπουμπλικάνους. Επανέλαβε την αντίθεσή του στη μόνιμη επέκταση των φοροαπαλλαγών για τους πλουσιότερους Αμερικανούς, ζήτησε να γίνει άλλη μια προσπάθεια για να μεταρρυθμιστεί η νομοθεσία για τη μετανάστευση και προειδοποίησε εναντίον μεγάλων αλλαγών στη μεταρρύθμισή του στον τομέα της υγείας.

Ο Ομπάμα επέκρινε ιδιαιτέρως τα φορολογικά «δώρα δισεκατομμυρίων δολαρίων» που γίνονται στους πετρελαϊκούς ομίλους και ζήτησε την κατάργησή τους.

Η οικονομία που θα γίνει με τον τρόπο αυτό θα επιτρέψει να χρηματοδοτηθούν τεχνικές καινοτομίες, ιδιαίτερα στον τομέα των «καθαρών πηγών ενέργειας», υποστήριξε. Η επένδυση σε τεχνικές αιχμής, κυρίως ενεργειακές, «θα ενισχύσει την ασφάλειά μας, θα προστατεύσει τον πλανήτη μας και θα δημιουργήσει αναρίθμητες θέσεις εργασίας» στις ΗΠΑ, πρόσθεσε.

Ο Ομπάμα επανέλαβε επίσης τη βούλησή του να επενδύσει το ομοσπονδιακό κράτος υπέρ της ανάπτυξης των υποδομών στις ΗΠΑ.

«Όμως τώρα που τα χειρότερα της ύφεσης έχουν περάσει, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι το κράτος μας δαπανά περισσότερα απ’ όσα κερδίζει. Αυτό δεν μπορεί να υποστηριχθεί» τόνισε.

Τασσόμενος υπέρ του αγώνα κατά του ελλείμματος και υπέρ μιας μεταρρύθμισης του κράτους ώστε να γίνει αποτελεσματικότερο και συνεπώς λιγότερο δαπανηρό, ο Ομπάμα τάχθηκε επίσης υπέρ της ενίσχυσης των καινοτομιών ώστε οι ΗΠΑ να μπορέσουν να διατηρήσουν τη θέση τους απέναντι στον ανταγωνισμό των αναδυόμενων χωρών με πρώτες την Κίνα και την Ινδία.

Για να γίνει αυτό, πρόσθεσε, πρέπει να κοπούν όλες οι «υπερβολικές δαπάνες» ώστε να υπάρξουν νέα περιθώρια χρηματοδότησης.

Η αντίδραση των Ρεπουμπλικάνων

Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν εντυπωσιάστηκαν από την πρόταση του Ομπάμα για πάγωμα των δαπανών για πέντε χρόνια, κάτι που θα μειώσει το έλλειμμα κατά 400 δισ. δολάρια σε μια περίοδο 10 ετών.

«Μου αρέσει το γεγονός ότι θέλει να κάνει κάτι για τις δαπάνες. Ωστόσο το πάγωμα των κυβερνητικών δαπανών για πέντε χρόνια στα αυξημένα επίπεδα των δύο τελευταίων ετών πραγματικά δεν είναι αρκετό» δήλωσε ο Μιτς Μακόνε, επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή.

Οι Ρεπουμπλικάνοι ήταν επίσης επιφυλακτικοί ως προς το αν βλέπουν ένα νέο Ομπάμα. Όταν ζήτησε να γίνουν επενδύσεις στην έρευνα για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, καθώς και στην εκπαίδευση, οι Ρεπουμπλικάνοι θεώρησαν ότι μιλάει για νέες μεγάλες δαπάνες.

«Όταν ο πρόεδρος λέει ‘επένδυση’ εννοεί μεγαλύτερη ομοσπονδιακή κυβέρνηση και υψηλότερους φόρους» δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζιμ Ντεμίντ, ο οποίος υποστηρίζεται από το συντηρητικό κίνημα Tea Party.

Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Πιτ Σέσιονς δήλωσε πως ο Ομπάμα άλλαξε τόνο, «όμως παραμένει ασαφές πότε θα προσφέρει την αλλαγή της πολιτικής του που ζήτησαν οι ψηφοφόροι την ημέρα των εκλογών» τον περασμένο Νοέμβριο.

Για την εξωτερική πολιτική

Στη διάρκεια της ομιλίας του, ο Αμερικανός πρόεδρος παρουσίασε την πρόοδο των προσπαθειών των ΗΠΑ τόσο στο Αφγανιστάν όσο και στο Ιράκ, ενώ διακήρυξε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παραμείνουν αυστηρές απέναντι στην Βόρεια Κορέα αλλά και το Ιράν, σε ό,τι έχει να κάνει με το πυρηνικό τους πρόγραμμα.

Αναφέρθηκε στις επιτυχίες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, όπως η επανοικοδόμηση της σχέσης με τη Ρωσία και η αναπτυσσόμενη συνεργασία με την Ινδία.

Αντιθέτως, δεν υπήρξε καμιά αναφορά στη στασιμότητα των ειρηνευτικών προσπαθειών στο Μεσανατολικό, για το οποίο ο Ομπάμα έτρεφε υψηλές φιλοδοξίες το Σεπτέμβριο, αλλά γρήγορα ναυάγησαν στις βαθιές διαφορές Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Επίσης, ο Αμερικανός πρόεδρος κρατήθηκε μακριά από οποιαδήποτε αναφορά στην Αίγυπτο όπου υπήρξε ένα απρόσμενο ξέσπασμα διαδηλώσεων κατά του προέδρου Μουμπάρακ, ενός σταθερού συμμάχου των ΗΠΑ, παρά τις συγκρίσεις που γίνονται με την Τυνησία.

Για το λαό της Τυνησίας ανέφερε ότι θα σταθεί στο πλευρό του, ενώ εξήρε τη θέλησή του που αποδείχθηκε -όπως είπε- πιο δυνατή από τις εντολές ενός δικτάτορα.

Τέλος τόνισε πως τα στρατεύματα των ΗΠΑ θα αρχίσουν να αποσύρονται από το Αφγανιστάν, όπως έχει προγραμματιστεί, τον Ιούλιο, παρά την συνεχιζόμενη απειλή της Αλ Κάϊντα, στην οποία έστειλε το μήνυμα πως «δεν παραδινόμαστε, δεν αμφιταλαντευόμαστε και θα σας νικήσουμε».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Reuters/Γαλλικό/Γερμανικό