Το ασφαλές λιμάνι, εκεί όπου ένα παιδί αισθάνεται μοναδικό και αναντικατάστατο, κατά την παιδική του ηλικία, είναι η οικογένειά του. Η οικογένεια προσφέρει στο παιδί την αίσθηση ότι ανήκει κάπου και ταυτόχρονα μια μοναδική ταυτότητα, που το κάνει να ξεχωρίζει από τα άλλα παιδιά. Η οικογένεια είναι, ή θα έπρεπε να είναι, πηγή συναισθηματικής υποστήριξης και ανακούφισης, θαλπωρής και ανατροφής, προστασίας και σιγουριάς.

Οι οικογενειακές σχέσεις προσφέρουν στα παιδιά μια θεμελιώδη αίσθηση ότι αξίζουν και έναν ζωτικό ιστό ιστορικών δεσμών και κοινωνικής υποστήριξης. Μέσα σε κάθε οικογένεια υπάρχει, λίγο ή πολύ, μια αίσθηση αμοιβαιότητας, ένα πάρε-δώσε αγάπης και κατανόησης ανάμεσα στα μέλη της.

Η οικογένεια είναι πολύ περισσότερο από το άθροισμα των ατόμων που την αποτελούν. Η κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της στόχους και φιλοδοξίες. Η οικογένεια πρόκειται για το μέρος όπου το κάθε παιδί κι ενήλικος αισθάνεται ότι είναι μοναδικός και απ’ όπου αντλεί ενθάρρυνση και υποστήριξη για να κυνηγήσει τα όνειρά του. Πρόκειται για το μέρους όπου επιτρέπεται στην ατομικότητα του κάθε μέλους ν’ ανθίσει.

Αν και κάθε οικογένεια έχει τις συγκρούσεις της, όλα τα μέλη της θα πρέπει να αισθάνονται ότι μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα, να μοιραστούν τα συναισθήματά τους και η γνώμη τους να ακουστεί με κατανόηση. Στην πραγματικότητα, οι συγκρούσεις και οι διαφωνίες αποτελούν κανονικό μέρος της οικογενειακής ζωής και έχουν σημαντικό ρόλο εφόσον επιτρέπουν στα μέλη της οικογένειας να επικοινωνούν, να εκφράζουν τις διαφορές τους και να δίνουν διέξοδο στα συναισθήματά τους.

Αλλά βασικό έργο της οικογένειας είναι να διδάξει τα παιδιά και να τους δώσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις προσωπικές τους αξίες και την κοινωνική συμπεριφορά. Ενσταλάζει πειθαρχία και βοηθάει το παιδί να μάθει και να εσωτερικεύσει κώδικες συμπεριφοράς, οι οποίοι θα του χρησιμεύσουν στην υπόλοιπη ζωή του. Επίσης, το βοηθάει να μάθει να συνάπτει θετικές διαπροσωπικές σχέσεις και ταυτόχρονα να αποφεύγει αυτές που είναι ψυχοφθόρες, και προσφέρει ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει τη μάθηση τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο.

Η οικογένεια προσφέρει στο παιδί μια αίσθηση ιστορικής σύνδεσης με το παρελθόν του και μια σίγουρη βάση απ’ όπου θα μεγαλώσει και θα εξελιχθεί. Παρ’ όλα την κεφαλαιώδη σημασία αυτών των λειτουργιών, θα πρέπει να τονιστεί ότι δεν είναι αυτόματες, αλλά χρειάζονται σκληρή δουλειά, επιμονή και υπομονή για να κρατηθεί η οικογενειακή συνοχή και να λειτουργεί αποτελεσματικά.

Το όραμα της οικογένειας

Η ιδέα του παιδιού -αλλά και του γονιού- για το πως πρέπει να είναι και πως πρέπει να λειτουργεί μια οικογένεια καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την προσωπική εμπειρία του καθενός. Για παράδειγμα, ο γονιός που ο ίδιος ήταν μοναχοπαίδι αλλά όταν γίνεται ο ίδιος γονιός έχει τρία παιδιά που ανταγωνίζονται για την προσοχή του, για αποκτήματα ή το χρόνο του, μπορεί να αισθάνεται ανεπαρκής και να νιώθει ότι κάτι πάει στραβά στην οικογενειακή του ζωή, οπότε και σφίγγει τα λουριά πιο γερά και αρχίζει ν’ ασκεί υπερβολικό έλεγχο.

Ή αν μια μητέρα μεγάλωσε ήρεμα και συνεργατικά με τις αδερφές της και στη συνέχεια έχει η ίδια δυο πληθωρικά, φασαριόζικα αγόρια, μπορεί να ανησυχεί για την ποιότητα των σχέσεων στην οικογένεια, γιατί τα πράγματα δε συμβαδίζουν με την προηγούμενη προσωπική της εμπειρία από την πατρική της οικογένεια.

Όμως, άλλοι παράγοντες, όπως η θρησκεία και οι ηθικές αξίες, μπορεί να διαμορφώσουν το όραμα της οικογένειας και τον τρόπο λειτουργίας της. Η οικονομική και η μορφωτική κατάσταση της οικογένειας επίσης αποτελούν παράγοντες οι οποίοι καθορίζουν το πως θα διαμορφωθεί το όραμα της οικογένειας. Παράγοντες όπως η γεωγραφική απόσταση και οι εργασιακές απαιτήσεις επίσης συνεισφέρουν στη διαμόρφωση του οράματος της οικογένειας.

Γενικά, θα πρέπει να είναι κανείς προετοιμασμένος να δεχτεί ότι υπάρχουν πολλές παραλλαγές του τι είναι ‘νορμάλ’ οικογενειακή ζωή, και ορισμένες από αυτές μπορεί να μην εμπίπτουν στον προσωπικό ορισμό του καθενός σχετικά με το τι είναι κανονική ζωή.

Έτσι, είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς τις προσδοκίες του και το όραμα της οικογενειακής ζωής που έχει και να κάνει τις ανάλογες προσαρμογές ώστε αυτό να ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα και να μην είναι ένα άπιαστο ιδεατό.

Υγιής οικογενειακή επικοινωνία: Κλειδί στην ατομική και οικογενειακή αρμονία

Πολλοί γονείς ορίζουν την οικογενειακή επικονωνία ως παροχή πληροφοριών προς και από τα παιδιά τους. Το να πει κανείς στα παιδιά του να τρώνε φρούτα και λαχανικά και να ελέγχουν το δρόμο και από τις δύο πλευρές πριν τον διασχίσουν, αποτελούν έκφραση αγάπης και φροντίδας. Με αυτό τον τρόπο ο γονιός δίνει πληροφορίες για την υγιεινή διατροφή και την ασφάλεια του παιδιού του.

Η υγιής επικοινωνία, που δημιουργεί ένα δυνατό, αμφίδρομο δεσμό ανάμεσα στο γονιό και το παιδί είναι απαραίτητη για να βοηθήσει το παιδί ν’ αναπτύξει υγιή προσωπικότητα και καλές σχέσεις με τους γονείς και τους άλλους ανθρώπους γύρω του. Η υγιής επικοινωνία δίνει στο παιδί την ευκαιρία να γίνει ένα χαρούμενο, ισορροπημένο, σίγουρο και ψυχοσωματικά υγιές άτομο, ότι κι αν συμβεί.

Η υγιής επικοινωνία είναι απαραίτητη επειδή βοηθάει το παιδί να:

  • Αισθάνεται ότι το αγαπούν και το φροντίζουν
  • Πιστεύει ότι έχει αξία και είναι σημαντικό για τους γονείς του
  • Αισθάνεται σιγουριά κι ασφάλεια, και όχι μόνο του με τις ανησυχίες του
  • Μάθει να προσεγγίζει τους γονείς και να τους λέει τι το απασχολεί
  • Μάθει να χειρίζεται τα συναισθήματά του συνετά, ώστε να μην είναι παρορμητικό ή να μην τα θάβει
  • Συζητάει ανοιχτά για το μέλλον του

Η υγιής επικοινωνία είναι απαραίτητη επειδή βοηθάει τον γονιό να:

  • Αισθάνεται κοντά στο παιδί
  • Γνωρίζει τις ανάγκες του παιδιού του
  • Γνωρίζει ότι διαθέτει τις ικανότητες να βοηθήσει το παιδί να μεγαλώσει και να ωριμάσει
  • Χαλιναγωγεί και να ελέγχει το άγχος του και τις τυχόν απογοητεύσεις από το παιδί του

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: