Περίπου 250.000 άνθρωποι στην Ελλάδα πάσχουν από ψωρίαση και αντιμετωπίζουν μια σειρά από προβλήματα. Κυρίαρχο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν ότι η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική, με αποτέλεσμα οι πάσχοντες να υφίστανται σημαντική ψυχοκοινωνική επιβάρυνση.

Γενικά για την Ψωρίαση

Η ψωρίαση είναι μια συχνή, χρόνια, φλεγμονώδης δερματοπάθεια που προσβάλλει περίπου το 2% του πληθυσμού και διαφέρει ανάλογα με τη φυλή, το γεωγραφικό πλάτος και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι άντρες και οι γυναίκες προσβάλλονται εξίσου. Η συνήθης ηλικία έναρξης είναι η 2η -3η δεκαετία της ζωής. Περίπου 10-15% των ασθενών εμφανίζουν τη νόσο πριν την ηλικία των 10 ετών. Στην περίπτωση αυτή προσβάλλεται μεγαλύτερη έκταση του σώματος και η νόσος ανταποκρίνεται σημαντικά λιγότερο στην τοπική θεραπεία.

Η ψωρίαση αποτελεί πρωτίστως ανοσολογικό νόσημα, που σημαίνει ότι σχετίζεται με το αμυντικό σύστημα του οργανισμού. Το τελευταίο είναι «λανθασμένα» ενεργοποιημένο στην ψωρίαση, με αποτέλεσμα να αναγκάζει τα κύτταρα του δέρματος να ωριμάσουν και να πολλαπλασιαστούν πιο γρήγορα και κατόπιν να συσσωρεύονται στα ανώτερα στρώματα του, δημιουργώντας τις ψωριασικές «πλάκες». Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (Τ-λεμφοκύτταρα), φτάνουν με την κυκλοφορία του αίματος σε κάποιο σημείο του δέρματος, δημιουργούν μια τοπική φλεγμονή και με τις ουσίες που παράγουν διαταράσσουν τον φυσιολογικό κύκλο των κυττάρων του δέρματος.

Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζουν οι γενετικοί παράγοντες, αφού το 1/3 των ασθενών έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό, με ένα ή περισσότερα μέλη της οικογένειάς τους να πάσχουν από κάποια μορφή ψωρίασης. Παρ’ όλα αυτά η ψωρίαση δεν ακολουθεί ένα τυπικό τρόπο κληρονομικότητας, όπως είναι το χρώμα των ματιών ή το ύψος, που σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητο το παιδί ενός ασθενούς να εμφανίσει ψωρίαση. Επίσης δεν είναι σίγουρο ότι κάποιος που έχει το γονίδιο της ψωρίασης θα εμφανίσει ψωρίαση.

Ψυχοκοινωνική επιβάρυνση ασθενών με ψωρίαση

Αν και η ψωρίαση σπανίως είναι έντονα απειλητική για τη ζωή, έχει σημαντικές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις. Σε μερικές περιπτώσεις παρατηρείται κοινωνικός στιγματισμός και απομόνωση των ασθενών. Έτσι η νόσος έχει επιπτώσεις σε όλες τις πλευρές της ποιότητας ζωής όπως η σωματική, κοινωνική, σεξουαλική και επαγγελματική. Η ψωρίαση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην εικόνα που έχει ο ασθενής για τον εαυτό του, στην αυτοεκτίμησή του και στην αίσθηση καλής υγείας.

Η ψυχοκοινωνική επίδραση της ψωρίασης έχει έντονο ανεπτυγμένο τον παράγοντα στρες. Δύο παράγοντες που συνδέονται με το στρες βρέθηκε ότι συμβάλλουν στην ψυχοκοινωνική επίδραση της ψωρίασης:

  • Το στρες που συνδέεται με την αντιμετώπιση των αναμενόμενων αντιδράσεων των άλλων
  • Το στρες που συνδέεται με τις εμπειρίες ή τις απόψεις των ασθενών σχετικά με το πώς οι άλλοι τους αξιολογούν αποκλειστικά με βάση την ασθένειά τους

Επιπλέον, το ψυχοκοινωνικό στρες έχει αποδειχθεί ότι παίζει ρόλο στην έναρξη και στην επιδείνωση της ψωρίασης. Αυτό οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο:

  • η ψωρίαση (ιδιαίτερα η σοβαρή) προκαλεί στρες και το στρες καθιστά τα συμπτώματα της ψωρίασης σοβαρότερα.

Θεραπεία

Η ψωρίαση στις περισσότερες περιπτώσεις χρειάζεται αγωγή σε όλη τη διάρκεια της ζωής και ειδικά στην περίοδο των εξάρσεων της νόσου. Υπάρχουν πολλά θεραπευτικά σχήματα για την ψωρίαση και ανάλογα με τη βαρύτητα της, την ηλικία του ασθενούς, τον τόπο διαμονής και αρκετές άλλες παραμέτρους καθορίζεται το εκάστοτε σχήμα για τον ασθενή.

Τοπικές θεραπείες

Μία τοπική αγωγή χρησιμοποιείται μόνο για εξωτερική χρήση και εφαρμόζεται απευθείας στο δέρμα. Η θεραπεία αυτή, η οποία είναι συνήθως μία κρέμα ή αλοιφή, εφαρμόζεται τοπικά στην προσβεβλημένη περιοχή. Οι τοπικές θεραπείες είναι θεραπείες πρώτης γραμμής, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι οι συγκεκριμένες θεραπείες συνήθως εφαρμόζονται πριν από τις συστηματικές. Οι συνήθεις τοπικές θεραπείες είναι τα τοπικά στεροειδή, τα ανάλογα της βιταμίνης D, η ταζαροτένη, οι αναστολείς της καλσινευρίνης, η ανθραλίνη, η πίσσα, και το σαλικυλικό οξύ.

Συστηματικές θεραπείες

Ο όρος «συστηματική» αναφέρεται στην οδό χορήγησης της θεραπείας, η οποία φθάνει στα κύτταρα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Οι συστηματικές αγωγές χρησιμοποιούνται συνήθως όταν οι τοπικές αγωγές έχουν αποτύχει να μειώσουν τα συμπτώματα ή όταν η ψωρίαση είναι σοβαρότερης μορφής. Μπορεί να έχουν μορφή χαπιών, σιροπιών ή ενέσεων. Οι συνήθεις συστηματικές θεραπείες είναι η μεθοτρεξάτη, τα ρετινοειδή, η κυκλοσπορίνη και τελευταία τα βιολογικά φάρμακα

Φωτοθεραπεία

Η ευεργετική δράση του φυσικού ηλιακού φωτός στην ψωρίαση είναι καλά τεκμηριωμένη. Η UV ακτινοβολία χρησιμοποιείται για τη θεραπεία μέτριων προς σοβαρών περιπτώσεων ψωρίασης, οι οποίες παρουσιάζουν ανθεκτικότητα στις τοπικές κρέμες και αλοιφές.

Υπάρχουν διαφορετικά είδη θεραπείας με υπεριώδη ακτινοβολία (UV): Θεραπεία UVB, Θεραπεία PUVA (φωτοχημειοθεραπεία), Θεραπεία στενού φάσματος UVB ή φωτοθεραπεία με laser.

Βιολογικές Θεραπείες

Oι βιολογικές θεραπείες αποτελούν την πιο πρόσφατη προσθήκη στο οπλοστάσιο των θεραπειών κατά της ψωρίασης. Οι βιολογικοί παράγοντες, που πορίζονται ουσιαστικά ως θεραπευτικοί παράγοντες που παράγονται σε έναν ζώντα οργανισμό, είναι πρωτεΐνες που είναι ίδιες ή παρόμοιες με τις πρωτεΐνες που παράγει ο άνθρωπος. Στους τύπους των βιολογικών θεραπειών που στοχεύουν κατά της ψωρίασης και της ψωριασικής αρθρίτιδας περιλαμβάνονται τα μονοκλωνικά αντισώματα (Mabs), oι πρωτεΐνες σύντηξης και οι ανασυνδυασμένες ανθρώπινες πρωτεΐνες.

«Καλυψώ»

Το Σωματείο Υποστήριξης Ψωριασικών ασθενών «Καλυψώ» ιδρύθηκε για να καλύψει την ανάγκη για ενημέρωση και ψυχολογική υποστήριξη. Είναι το μοναδικό σωματείο σε λειτουργία στην Ελλάδα και βασικός στόχος είναι να βοηθήσει και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής όλων των ασθενών που πάσχουν από ψωρίαση και ψωριασική αρθρίτιδα καθώς επίσης και να προάγει τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων που τους ενώνει η κοινή νόσος. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο η 29η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Ψωρίασης.

Το Σωματείο Υποστήριξης Ψωριασικών ασθενών «Καλυψώ» υπό την αιγίδα της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας, πραγματοποίησε με επιτυχία μια Καμπάνια Ενημέρωσης για την Ψωρίαση, για ασθενείς, ιατρούς, νέους, εκπαιδευτικούς και γονείς.

Επρόκειτο για μια καμπάνια η οποία ξεκίνησε στις 21 Σεπτεμβρίου του 2009 από τη Πάτρα και εξαπλώθηκε σταδιακά και για ένα μήνα σε πέντε πόλεις, τερματίζοντας με επιτυχία στη Θεσσαλονίκη, την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου. Συγκεκριμένα οι πόλεις που συμμετείχαν στην Καμπάνια Ενημέρωσης είναι: Πάτρα, Αλεξανδρούπολη, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Ηράκλειο.

Κύριος στόχος της εκστρατείας ήταν η ενημέρωση και η αποστιγματοποίηση της ψωρίασης στην περιφέρεια (κλειστές κοινωνίες) για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Σε κάθε πόλη, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, εγκαταστάθηκαν για τρεις ημέρες, περίπτερα ενημέρωσης απ’ όπου διανέμονταν ενημερωτικό υλικό. Παράλληλα σε κάθε πόλη, οργανώθηκε ενημερωτική ημερίδα για το κοινό και τους πάσχοντες, με τη συμμετοχή των τοπικών πανεπιστημιακών κλινικών και μελών του Σωματείου Υποστήριξης Ψωριασικών ασθενών «Καλυψώ».

Όπως επισήμανε ο Καθηγητής Δερματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας, Αντρέας Κατσάμπας, η ψωρίαση είναι νόσος που δημιουργεί πολλά προβλήματα στους πάσχοντες, πέρα από τα αμιγώς ιατρικά. Οι επιπτώσεις της ασθένειας, ειδικά σε άτομα νεαρών ηλικιών, είναι ποικίλες και κυρίως κοινωνικής και ψυχολογικής φύσεως. Η νόσος επηρεάζει ιδιαίτερα την αυτοεκτίμηση των ασθενών και τις κοινωνικές τους σχέσεις, ειδικά τις σχέσεις τους με το άλλο φύλο.

Σύμφωνα με την Αλεξάνδρα Παπαστάμου, πρόεδρο του σωματείου υποστήριξης ψωριασικών ασθενών «Καλυψώ» η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών είναι υψίστης σημασίας. Για το λόγο αυτό ο σύλλογος ψωριασικών ασθενών, «Καλυψώ», αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα παροχής ψυχολογικής υποστήριξης των μελών της σε όλη την Ελλάδα, ξεκίνησε τη δωρεάν λειτουργία τηλεφωνικής γραμμής ψυχολογικής υποστήριξης των ανθρώπων με ψωρίαση.

Η υπηρεσία έχει σκοπό να υποστηρίξει ανθρώπους που βιώνουν την ψωρίαση, οι ίδιοι, ή το στενό οικογενειακό τους περιβάλλον. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλέσουν από τον χώρο τους και απ’ όποιο σημείο της Ελλάδας και αν βρίσκονται, ενώ μπορούν να έρθουν σε επικοινωνία με έναν ψυχολόγο/σύμβουλο 24 ώρες το 24ωρο, 6 ημέρες την εβδομάδα. (τηλ.: 801-11-772-772).

Με αφορμή την πανευρωπαϊκή εκστρατεία με τίτλο Ψωρίαση: η Γυμνή Αλήθεια, το σωματείο «Καλυψώ», ανέλαβε μια εκτεταμένη σειρά πρωτοβουλιών, με στόχο την πρόσβαση μεγάλου μέρους των ασθενών και του κοινού στο φωτογραφικό υλικό της έκθεσης, αλλά και σε επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη νόσο.

Μεταξύ των ενεργειών αυτών ήταν η διανομή λευκώματος με φωτογραφίες της έκθεσης, που συνοδεύονται με τις πραγματικές μαρτυρίες των ασθενών που πήραν μέρος στην εκστρατεία καθώς και δημιουργία τηλεοπτικού spot για την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού σχετικά με τη νόσο και προβολή του ως κοινωνικού τηλεοπτικού μηνύματος.

«Ο Aγνωστος Ψ» και «Η ζωή μου με την Ψωρίαση» είναι δύο ακόμη καμπάνιες ενημέρωσης που πραγματοποιεί το σωματείο «Καλυψώ». «Ο Aγνωστος Ψ» είναι ένας από εμάς και είναι ο ήρωας ενός πρωτότυπου κόμικς το οποίο θα κυκλοφορήσει σύντομα και δημιουργήθηκε ως μέρος της καμπάνιας ενημέρωσης για την Ψωρίαση. «Ο Aγνωστος Ψ» ταυτίζεται με όλους τους ψωριασικούς ασθενείς που «κρύβονται» από τον κόσμο λόγω των εμφανών συμπτωμάτων της ασθένειάς τους. Στα καρέ του κόμικς «ξετυλίγεται» το κοινωνικό και ψυχολογικό προφίλ του ψωριασικού ασθενή, ενόσω αναζητεί λύσεις και ειδικές θεραπείες που θα τον βοηθήσουν να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα να ζει μια φυσιολογική ζωή! Στην προσπάθεια του αυτή συμπαραστάτης του είναι το σωματείο «Καλυψώ» και η νέα τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης του σωματείου.

«Η ζωή μου με την Ψωρίαση» αποτελεί μια ειδική έρευνα που πραγματοποιήθηκε με σκοπό να συλλέξει μέσω ερωτηματολογίων και να καταγράψει τις αρνητικές κοινωνικές, ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις αυτής της φλεγμονώδους νόσου στους ψωριασικούς ασθενείς. Η έρευνα συνθέτει τις απαντήσεις των ασθενών με απώτερο στόχο να συμβάλει σε μια εποικοδομητικότερη συνεργασία του θεράποντος ιατρού και του ψωριασικού ασθενή, τόσο στην χώρα μας όσο και σε διεθνές επίπεδο.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: