Οι συνηθέστερες αλλεργικές παθήσεις

Συνηθέστερες αλλεργικές παθήσεις

Γενικευμένες αλλεργικές διαταραχές

Στις γενικευμένες αλλεργικές διαταραχές κατατάσσονται η γενικευμένη αναφυλαξία και η ορονοσία.
Οι αιτιολογικοί παράγοντες της αναφυλαξίας και του αναφυλακτικού σοκ είναι πολλοί
και ετερόκλητοι. Οι κυριότεροι είναι τα φάρμακα (πενικιλίνη, αντιτετανικός
ορός), τα έντομα (μέλισσα και σφήκα), διάφορες τροφές -και κυρίως οι θαλασσινές-,
τα παράσιτα (κυρίως ο εχινόκοκκος και οι ασκαρίδες), καθώς και τα διάφορα εκχυλίσματα αλλεργιογόνων κατά την εκτέλεση των δερμοαντιδράσεων ή της ειδικής απευαισθητοποίησης.
Η αναφυλαξία εκδηλώνεται με γενικευμένο κνησμό, εξανθήματα που συνοδεύονται από έντονη φαγούρα, γαστρεντερικά ενοχλήματα, ασθμαίνουσα αναπνοή κ.ά. Ωστόσο, η κατάσταση που δημιουργείται δεν είναι ανησυχητική. Απεναντίας, το αναφυλακτικό σοκ εξελίσσεται ταχύτατα με βαριά κλινική εικόνα. Για κανένα λόγο δεν πρέπει να χάνεται πολύτιμος χρόνος. Θα πρέπει να απευθυνθείτε σε γιατρό ο οποίος θα πρέπει να δράσει αμέσως, χορηγώντας αδρεναλίνη, αντιϊσταμινικό και κορτικοστεροειδές.

Αναπνευστική αλλεργία

Αλλεργική ρινίτιδα
Ο ρινοφαρυγγικός βλεννογόνος αποτελεί τοπογραφικά την «πρώτη γραμμή» του αμυντικού μηχανισμού του αναπνευστικού συστήματος. Τα αλλεργιογόνα προσβάλλουν κατά προτεραιότητα το βλεννογόνο του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος με πιθανή, αργότερα τη βρογχική τους εντόπιση.
Χρονικά η αλλεργική ρινίτιδα διακρίνεται σε μη εποχιακή και σε εποχιακή.

Αλλεργική παραρρινοκολπίτιδα
Αφορά σχεδόν πάντα μόνο στα ιγμόρεια άνδρα (ιγμορίτιδα). Συνυπάρχει στα μικρά
παιδιά με μη εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα, ενώ στα μεγάλα και στους ενηλίκους
με εποχιακή. Τα κύρια συμπτώματά της είναι τοπικά, όπως υδαρής και βλεννώδης
ρινική έκκριση, και γενικά, όπως νυχτερινός ή πρωινός βήχας που υποτροπιάζει.
Θεραπευτικά μπορεί να βοηθήσουν η ειδική απευαισθητοποίηση και η φαρμακευτική
αγωγή με αντιϊσταμινικά.

Βρογχικό άσθμα
Το βρογχικό άσθμα αποτελεί ένα από τα κυριότερα αλλεργικά προβλήματα. Πρόκειται για μια χρόνια
αναπνευστική πάθηση, σχεδόν πάντοτε αλλεργικής αιτιολογίας, που προβάλλεται με
χαρακτηριστικής μορφής δύσπνοια. Το 1950, ο Pasteur Vallery-Radot έγραφε: "Αν αρνηθούμε το αναφυλακτικό άσθμα, θα κάνουμε εξίσου μεγάλο λάθος, όπως και αν δεχτούμε την αναφυλακτική φύση όλων των ασθμάτων". Φυσικά, το δίλημμα αυτό αφορά ουσιαστικά στο άσθμα του ενήλικου -ενδογενές άσθμα, επαγγελματικό άσθμα, το άσθμα ως ψυχοσωματική νόσος-, αφού στο παιδί είναι γενικά παραδεκτός ο αλλεργικός του χαρακτήρας, ανεξάρτητα από το αν πολλοί παράγοντες, όπως φυσική προσπάθεια, λοιμώξεις, ψυχολογικές καταστάσεις κ.ά. υποβοηθούν τις ασθματικές κρίσεις. Μεταξύ των αλλεργιογόνων παραγόντων του άσθματος υπερέχουν συντριπτικά τα ατμοσφαιρικά ή αναπνευστικά αλλεργιογόνα. Κυριαρχεί η σκόνη του σπιτιού και ακολουθούν η γύρη των αγρωστίδων, της ελιάς και άλλων φυτών, οι ατμοσφαιρικοί μύκητες, τα ζώα και τα πούπουλα.

Δερματική αλλεργία

Έκζεμα
Το έκζεμα είναι μια καλοήθης, κνησμώδης, εξανθηματική δερματοπάθεια, πολύμορφη
και υποτροπιάζουσα, απύρετη και μη μεταδοτική. Προσβάλλει το 1-2% του πληθυσμού. Υπεύθυνα αλλεργιογόνα είναι ορισμένες τροφές (π.χ., γάλα, αβγό), ατμοσφαιρικά αλλεργιογόνα (σκόνη σπιτιού) και διάφοροι μικροοργανισμοί.
Υποκατηγορίες της μεγάλης αυτής νοσολογικής οντότητας είναι το βρεφικό έκζεμα,
το παιδικό έκζεμα και το έκζεμα των εφήβων και των νεαρών ατόμων.

Δερματίτιδα εξ επαφής
Η δερματίτιδα εξ επαφής προβληματίζει συχνά τον ενήλικα και ιδιαίτερα αυτόν που ασκεί ορισμένα επαγγέλματα και οφείλεται κυρίως στα δερματικά αλλεργιογόνα, όπως είναι τα χρώματα ζωγραφικής, τα μελάνια, τα σαπούνια, τα σαμπουάν, τα ταλκ, τα βερνίκια και οι πλαστικές ουσίες. Η ριζική θεραπεία επιτυγχάνεται μόνο με την απομάκρυνση του υπεύθυνου αλλεργιογόνου παράγοντα και μελλοντικά με τη συνεχή, σχολαστική αποφυγή του. Αντίθετα, αν τα αίτια δεν έχουν εντοπιστεί ή δεν είναι δυνατόν να εντοπιστούν, η θεραπεία είναι υποχρεωτικά μόνο συμπτωματική και έχει σκοπό τη βελτίωση της κατάστασης του δέρματος και την ανακούφιση του πάσχοντα.

Κνίδωση ή ουρτικάρια
Είναι συνηθισμένη δερματική πάθηση στην οποία εντυπωσιάζει η αντιπαράθεση μεταξύ της πολύ εύκολης διάγνωσης και της δυσκολίας ανεύρεσης των αιτιών της. Η λέξη κνίδωση προέρχεται από τη λατινική "urticaria" όπου urtica=τσουκνίδα, γιατί η στοιχειώδης δερματική βλάβη της πάθησης, το κνιδωτικό στοιχείο, μοιάζει απόλυτα με την αντίδραση του δέρματος στην τσουκνίδα. Η πιο συνηθισμένη μορφή της κνίδωσης είναι η κοινή, που χαρακτηρίζεται από έπαρση του δέρματος (πομφός) και έντονη φαγούρα. Το άτομο που ξύνεται, προκαλεί μηχανικό ερεθισμό του δέρματος, με επακόλουθο την αναπαραγωγή του εξανθήματος και, αν και σπάνια, την επιμόλυνσή του.
Στην κνίδωση εντυπωσιάζουν η πληθώρα και η ανομοιογένεια των αιτιολογικών παραγόντων: τροφές, φάρμακα, ατμοσφαιρικά αλλεργιογόνα, μικρόβια, μύκητες, παράσιτα, φυτικές και ζωικές ουσίες που ερεθίζουν το δέρμα, συστηματικές νόσοι, φυσικά μέσα (κρύο, ζέστη, πίεση), καθώς και συναισθηματικές διαταραχές. Αν με τον κατάλληλο έλεγχο εντοπιστούν τα αίτια της πάθησης, η θεραπεία μπορεί να είναι αιτιολογική και αποδοτική. Διαφορετικά ακολουθείται συμπτωματική θεραπεία με κάποιο αντιϊσταμινικό ή, σε σοβαρότερες περιπτώσεις, κορτικοστεροειδές.

Πεπτική αλλεργία

Οι αιτιολογικοί παράγοντες της πεπτικής αλλεργίας μπορεί να ποικίλλουν, αλλά
τα συνηθέστερα αλλεργιογόνα της είναι οι τροφές. Από τη σειρά των τροφικών αλλεργιογόνων που προκαλούν πεπτική αλλεργία ξεχωρίζουν το ζωικό γάλα, τα δημητριακά – κυρίως το στάρι- το αβγό, τα εσπεριδοειδή, τα αποξηραμένα φρούτα, η μπανάνα και η σοκολάτα. Η πεπτική αλλεργία εκδηλώνεται άλλοτε ως εστιακή "βλάβη", εντοπισμένη σε συγκεκριμένο όργανο-στόχο (π.χ., το στομάχι) και άλλοτε με διάφορα ακαθόριστα συμπτώματα (άτυπη μορφή). Στη δεύτερη περίπτωση τα κυριότερα συμπτώματα είναι έμετοι, διάρροιες, δυσκοιλιότητα, αίσθημα τυμπανισμού, κολικοί και πόνοι στην κοιλιά. Ουσιαστική θεραπεία της πεπτικής αλλεργίας επιτυγχάνεται μόνο με την απομάκρυνση του υπεύθυνου αλλεργιογόνου.

Οφθαλμική αλλεργία

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εαρινή επιπεφυκίτιδα, ενώ η εποχιακή που οφείλεται στη γύρη των φυτών, και η επιπεφυκίτιδα που προκαλείται από ορισμένα κολλύρια είναι ήπιες, παροδικές και αντιμετωπίζονται εύκολα. Παρ΄ ότι λέγεται εαρινή, δεν "δεσμεύεται" χρονικά, αφού εκδηλώνεται συνήθως από το Μάρτιο μέχρι
τον Οκτώβριο και μερικές φορές όλο το χρόνο (διαφορά από την εποχιακή αλλεργική
επιπεφυκίτιδα που οφείλεται στη γύρη).
Κυριότεροι αλλεργιογόνοι παράγοντες της πάθησης είναι η σκόνη του σπιτιού,
η γύρη, τα πούπουλα, οι ατμοσφαιρικοί μύκητες και διάφορα μικρόβια.
Κατά την πορεία της νόσου οι κυριότερες επιπλοκές είναι οι επιμολύνσεις και
τα κοινωνικοψυχολογικά προβλήματα που δημιουργούνται.

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στον τομέα της θεραπείας των
αλλεργικών παθήσεων. Ακολουθεί μια συνοπτική αναφορά στην πρόληψη και τη συμπτωματική αντιμετώπιση των αλλεργικών παθήσεων.

Επιστροφή στην Κεντρική Σελίδα

health.in.gr