ουκρανία

Αρνείται να σχολιάσει η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ, την προσβλητική της δήλωση σχετικά με το ρόλο της ΕΕ στην ουκρανική κρίση που διέρρευσε στο Διαδίκτυο. Η Νούλαντ κάνει λόγο για μια «ιδιωτική διπλωματική συνομιλία» που υπεκλάπη με «εντυπωσιακό τρόπο».  Η ίδια πάντως φέρεται να ζήτησε συγγνώμη από αξιωματούχους της ΕΕ, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η συζήτηση για το ποιος κρύβεται πίσω από την υποκλοπή.

Μια ηχογραφημένη συνομιλία ανάμεσα σε δύο Αμερικανούς διπλωμάτες έκανε την εμφάνισή της στο Διαδίκτυο, φέρνοντας σε δύσκολη θέση τις ΗΠΑ. Σε αυτήν, μία φωνή που αποδίδεται στην υφυπουργό Εξωτερικών, Βικτόρια Νούλαντ, αναφέρεται στην κρίση στην Ουκρανία, χρησιμοποιώντας απρεπή γλώσσα για την ΕΕ σε κάποιον που φέρεται να είναι ο Αμερικανός πρέσβης στην Ουκρανία. Συγγνώμη για τα απρεπή σχόλια ζήτησαν οι ΗΠΑ.

Ο αντιπολιτευόμενος ακτιβιστής Ντμίτρο Μπουλάτοφ, ο οποίος έφυγε από την Ουκρανία και νοσηλεύεται σε νοσοκομείο της Λιθουανίας μετά την απαγωγή του, υποστήριξε την Πέμπτη ότι οι βασανιστές του τον υποχρέωσαν να ομολογήσει ότι ήταν κατάσκοπος για λογαριασμό των ΗΠΑ.

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να υποστηρίξει την Ουκρανία να προωθήσει συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, και κάλεσε όλο το πολιτικό φάσμα της χώρας να καταβάλει προσπάθειες ώστε να συνεχιστεί ο διάλογος για να βγει η χώρα από την κρίση. Οι δηλώσεις Άστον έγιναν κατόπιν συναντήσεών της με τον πρόεδρο Γιανούκοβιτς και τους ηγέτες της αντιπολίτευσης. Στο Κίεβο μεταβαίνει ξανά ο επίτροπος Φούλε.

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ δήλωσε ότι οι κυρώσεις θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως απειλή κατά της ουκρανικής κυβέρνησης, εκτός εάν βρεθεί πολιτική λύση στη συνεχιζόμενη κρίση. Η αντιπαράθεση ουκρανικής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης έχει μεταφερθεί στο ουκρανικό Κοινοβούλιο, όπου συζητείται το θέμα των συνταγματικών αλλαγών για τη μείωση των εξουσιών του προέδρου.

Το ενδεχόμενο συνταγματικών αλλαγών, με επιστροφή σε λιγότερο προεδροκεντρικό σύστημα, αναμένεται να συζητηθεί στην ουκρανική Βουλή ενώ η αντιπολίτευση ζητά εκτεταμένες παραχωρήσεις από την κυβέρνηση. Για πλουτισμό σε βάρος του λαού κατηγορεί τον Γιανούκοβιτς ο Κλίτσκο, ενώ το περιβάλλον του προέδρου απομακρύνει το ενδεχόμενο κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης και δεν αποκλείει πρόωρες εκλογές.

Δεκάδες δημοσιογράφοι στην Ουκρανία έχουν δεχτεί επιθέσεις από την έναρξη της πολιτικής κρίσης, εκ των οποίων 54 έχουν ξυλοκοπηθεί από τις δυνάμεις καταστολής και 21 από νεαρούς χούλιγκαν που έχουν «στρατολογήσει» οι Αρχές, σύμφωνα με μη κυβερνητική οργάνωση. Αρκετές επιθέσεις δεν είναι τυχαίες, καθώς έχουν καταγραφεί περιπτώσεις στις οποίες η αστυνομία στοχοθέτησε δημοσιογράφους. Στο ΕΔΑΔ προσφυγή διαδηλωτή κατά των ουκρανικών Αρχών.

Αλλαγές στο Σύνταγμα που θα οδηγήσουν στη μείωση των εξουσιών του προέδρου, ζητούν ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης, την ώρα που η ουκρανική κρίση βαθαίνει. Ο Ουκρανός πρόεδρος επέστρεψε στο Κίεβο από την άδειά του, ενώ οι διαδηλωτές παραμένουν στις θέσεις τους.

Στα καθήκοντά του επιστρέφει τη Δευτέρα ο ουκρανός πρόεδρος Βίκτορ Γιανούκοβιτς μετά την αναρρωτική άδεια τεσσάρων ημερών για να βρει ένα Κίεβο διχασμένο όσο ποτέ τους τελευταίους μήνες και τις επιλογές του να έχουν περιοριστεί επικίνδυνα. Παράλληλα, οι Βρυξέλλες γνωστοποιούν πως η ΕΕ και οι ΗΠΑ σχεδιάζουν βραχυπρόθεσμο πακέτο οικονομικής στήριξης που σκοπεύουν να προσφέρουν στην Ουκρανία για τη μεταβατική περίοδο «πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων».

Άδεια από τις ουκρανικές αρχές να μεταβεί στο εξωτερικό για νοσηλεία έλαβε ο διαδηλωτής Νμίτρο Μπουλάτοφ, ο οποίος εντοπίστηκε προ ημερών βαριά κακοποιημένος έπειτα από οκτώ ημέρες εξαφάνισης. Τα πλάνα με το πρόσωπό του χτυπημένο και αιμόφυρτο έχουν κάνει το γύρο του κόσμου, τροφοδοτώντας ακόμη περισσότερο την οργή της αντιπολίτευσης. Ο Μπουλάτοφ αναχώρησε από το νοσοκομείο του Κιέβου για το αεροδρόμιο με προορισμό τη Ρίγα της Λετονίας.

Ενθαρρυμένοι από την ευρωπαϊκή και αμερικανική «ψήφο εμπιστοσύνης» που πήραν στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου, οι αντιπολιτευόμενοι ηγέτες στην Ουκρανία ηγήθηκαν νέας μαζικής διαδήλωσης την Κυριακή στο Κίεβο διαμηνύοντας πως «η κρίση θα λήξει όταν θα διεξάγουμε νέες εκλογές που θα σταματήσουν το καθεστώς Γιανούκοβιτς» και ζητώντας διεθνή διαμεσολάβηση. Στο γραφείο του επιστρέφει τη Δευτέρα ο Ουκρανός πρόεδρος μετά την «άδεια ασθενείας».

Στο πλευρό της Ουκρανίας, «μιας χώρας που ανήκει στην Ευρώπη» τάχθηκε ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, μιλώντας στη συνάντηση που γίνεται στο Μόναχο με τα μέλη της ουκρανικής αντιπολίτευσης. Από την πλευρά του ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζον Κέρι, τάχθηκε ξεκάθαρο στο πλευρό των αντικυβερνητικών διαδηλωτών, αφήνοντας αιχμές για την τακτική της Ρωσίας. Οι αναφορές αυτές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του Σεργκέι Λαβρόφ.

Ο ουκρανός πρόεδρος Βίκτορ Γιανούκοβιτς πήρε αναρρωτική άδεια για «μερικές ημέρες» ενώ το Κίεβο παραμένει σε αδιέξοδο και οι πιέσεις από το εξωτερικό εντείνονται. Οι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές δεν έχουν αποχωρήσει από τους δρόμους ενώ η αντιπολίτευση απέρριψε ως εκβιαστική την πρόταση της Βουλής για αμνηστία στους συλληφθέντες με αντάλλαγμα αποχώρηση από καταλήψεις δημόσιων κτιρίων.

«Στο ψυγείο» βάζει η Ρωσία το δάνειο προς την Ουκρανία, με τον Ρώσο πρόεδρο να λέει ότι θα περιμένει τον σχηματισμό κυβέρνησης, πριν την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας (ύψους 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων). Ωστόσο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επανέλαβε την υπόσχεσή του για τήρηση της συμφωνίας στο έπακρο. Στο χείλος εμφυλίου η Ουκρανία, προειδοποιεί ο πρώην πρόεδρος, Λεονίντ Κραβτσούκ.

Οι διαφορετικές προσεγγίσεις απέναντι στην ουκρανική κρίση αποτυπώθηκαν στην ευρω-ρωσική Σύνοδο Κορυφής που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, την ώρα που στο Κίεβο παραιτούνταν σύσσωμη η κυβέρνηση. Την ανάγκη σεβασμού της θέλησης του λαού και των δημοκρατικών κανόνων υπογράμμισε η ευρωπαϊκή ηγεσία, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέμεινε ότι δεν κινείται από γεωπολιτικά συμφέροντα λέγοντας ότι υποσχεθέν ρωσικό δάνειο θα δοθεί και με την αντιπολίτευση στην εξουσία. Και επέκρινε ξανά την ΕΕ για «ανάμειξη» στην πολιτική κρίση.

Στην Ουκρανία θα βρεθεί την Τρίτη η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάθριν Άστον, 48 ώρες νωρίτερα απ' ό,τι προβλεπόταν, προκειμένου να βοηθήσει στην εκτόνωση της κρίσης που σπαράσσει την χώρα. Η Άστον εξέφρασε την ανησυχία της για τα δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να κηρύξει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στη χώρα, κάτι που ο υπουργός Εξωτερικών διέψευσε.

Οι ταραχές στην Ουκρανία δεν θα πρέπει να θεωρηθούν αναμέτρηση ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, δηλώνει ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ουίλιαμ Χέιγκ. Απευθύνοντας έκκληση για αλλαγή πλεύσης, σημειώνει ότι το ελεύθερο εμπόριο ανάμεσα στην Ουκρανία και την ΕΕ θα ωφελούσε και την Ρωσία και ζητά αυτοσυγκράτηση από τις κυβερνητικές δυνάμεις απέναντι στις διαδηλώσεις.

Ο Πάπας Φραγκίσκος έκανε έκκληση για τον τερματισμό της βίας στην Ουκρανία, μετά τον θάνατο τουλάχιστον τριών διαδηλωτών στη διάρκεια των πρόσφατων συγκρούσεων με την αστυνομία. «Ελπίζω ότι θα μπορέσει να διεξαχθεί ένας εποικοδομητικός διάλογος ανάμεσα στους θεσμούς και την κοινωνία» πρόσθεσε.

Διεθνή διαμεσολάβηση και παραίτηση του προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανούκοβιτς ζητεί η αντιπολίτευση στη χώρα, παρά την αναδίπλωση που επιχείρησε την Παρασκευή σε μία προσπάθεια να μπει τέλος στην πολιτική κρίση και να τερματιστούν οι μαζικές διαδηλώσεις. Το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί επιβεβαιώνει και η δήλωση του υπουργού Εσωτερικών για διαβουλεύσεις «χωρίς αντίκρισμα». Αποκλεισμένο από διαδηλωτές το υπουργείο Ενέργειας.

Ανασχηματισμό της κυβέρνησης, τροποποίηση των νόμων που «πνίγουν» τις διαδηλώσεις και αμνηστία για τους διαδηλωτές που κρατούνται, υποσχέθηκε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, σε μία προσπάθεια να ηρεμήσει τα πνεύματα. Νωρίτερα, Ουκρανοί διαδηλωτές κατέλαβαν το υπουργείο Γεωργίας στο Κίεβο και άλλα κυβερνητικά κτίρια σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Εικόνες ντροπής για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια από την Ουκρανία της οργής και των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Άνδρες των δυνάμεων καταστολής ανάγκασαν συλληφθέντα διαδηλωτή να βγάλει τα ρούχα του και να σταθεί γυμνός στο χιόνι σε θερμοκρασίες -14 βαθμών Κελσίου ενώ εκείνοι τραβούσαν... αναμνηστικές φωτογραφίες περήφανοι για την πρόσθετη εξευτελιστική μεταχείριση που του επιφύλαξαν εκτός του ξυλοδαρμού.

Επί «ποδός πολέμου» βρίσκονται οι διαδηλωτές στο Κίεβο εν αναμονή της έκβασης της κρίσιμης διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην αντιπολίτευση και τον πρόεδρο Βίκτορ Γιανούκοβιτς από την οποία ίσως και να διαφαίνεται κάποια πιθανότητα συμβιβασμού. Η «εκεχειρία» κρατά στο Κίεβο, όμως οι διαδηλώσεις εξαπλώνονται εκτός της πρωτεύουσας. ΕΕ και ΗΠΑ προειδοποιούν αμφότερες με κυρώσεις την κυβέρνηση για τη βίαιη καταστολή. Στο Κίεβο την επόμενη εβδομάδα η Κάθριν Άστον.

Με εντεινόμενη ανησυχία παρακολουθεί η ΕΕ τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία, καταδικάζοντας την κλιμάκωση της βίας, ενώ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο κυρώσεων. Ο Γιανούκοβιτς τόνισε στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ότι δεν εξετάζει το ενδεχόμενο να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Νέα συνάντηση Γιανούκοβιτς με τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης το απόγευμα.

Σε επικίνδυνη τροχιά βάζουν το Κίεβο οι θάνατοι στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, με την αντιπολίτευση να δίνει τελεσίγραφο 24 ωρών στον πρόεδρο Γιανούκοβιτς να διαλύσει την κυβέρνηση και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Η συνάντηση των αρχηγών της αντιπολίτευσης με τον πρόεδρο έπεσε στο κενό και καλλιεργεί φόβους για νέα κλιμάκωση, ενώ οι διαδηλωτές ενισχύουν ξανά τα οδοφράγματα στην Πλατεία Ανεξαρτησίας. Με ανησυχία παρακολουθεί τις εξελίξεις η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ημέρα Εθνικής Ενότητας για την Ουκρανία η σημερινή, μια επέτειος που βρίσκει τη χώρα διχασμένη και οργισμένη για τους πρώτους θανάτους διαδηλωτών στη διάρκεια βίαιων συγκρούσεων με την αστυνομία. Αντιμέτωπος με τελεσίγραφο 24 ωρών, αλλά και με την οργή της ΕΕ για τους πρώτους θανάτους στις διαδηλώσεις, βρίσκεται ο πρόεδρος της Ουκρανίας. Ο Βίκτορ Γιανούκοβιτς συναντήθηκε με ηγέτες της αντιπολίτευσης, οι οποίοι του έδωσαν διορία ένα 24ωρο για να κάνει βήματα προς την επίλυση της κρίσης και προειδοποιούν ότι σε αντίθετη περίπτωση θα κληθεί να αντιμετωπίσει την οργή των διαδηλωτών.