Havaianas – Και για ποιον λόγο, παρακαλώ, η Δεξιά μποϊκοτάρει τις αγαπημένες σαγιονάρες της Βραζιλίας;

Λίγα είδη ένδυσης είναι «τόσο βραζιλιάνικα» όσο αυτή η μάρκα φωτεινών, πλαστικών σαγιονάρων. Εκατομμύρια άνθρωποι φορούν τα πανταχού παρόντα flip flop — κατασκευασμένα από τη βραζιλιάνικη εταιρεία Havaianas — για να πάνε στην παραλία ή να χαλαρώσουν στο σπίτι, να κάνουν δουλειές ή να συναντήσουν φίλους στο μπαρ.

Ακόμα και όταν οι πολιτικές διαιρέσεις έχουν διασπάσει τη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η αταλάντευτη αγάπη για τις σαγιονάρες Havaianas είναι κάτι στο οποίο οι περισσότεροι μπορούν να συμφωνήσουν. «Όλοι τις φορούν», διαφημίζει το σλόγκαν της εταιρείας. «Όλοι τις αγαπούν».

«Όχι με το δεξί»

Αυτό, μέχρι που οι αγαπημένες σαγιονάρες της Βραζιλίας βρέθηκαν ξαφνικά στο επίκεντρο μιας πολιτικής θύελλας.

Το πρόβλημα ξεκίνησε με την έναρξη μιας νέας διαφημιστικής καμπάνιας των Havaianas αυτή την εβδομάδα, με πρωταγωνίστρια τη δημοφιλή βραζιλιάνα ηθοποιό Φερνάντα Τόρες. Σε ένα σποτ για τις σαγιονάρες, η Τόρες προτρέπει χαριτολογώντας τους Βραζιλιάνους να μην ξεκινήσουν τη νέα χρονιά «με το δεξί πόδι», παίζοντας με τη δημοφιλή έκφραση που σημαίνει καλή τύχη.

«Ξεκινήστε τη νέα χρονιά με τα δύο πόδια — και τα δύο πόδια στην πόρτα, και τα δύο πόδια στο δρόμο, και τα δύο πόδια στο παιχνίδι» είπε η 60χρονη Τόρες, η οποία με την ερμηνεία της στην οσκαρική ταινία «I’m Still Here», που αφορά τη βίαιη στρατιωτική Χούντα της Βραζιλίας, καταξιώθηκε παγκοσμίως πέρυσι και εδραίωσε τη φήμη της στη χώρα ως προοδευτική προσωπικότητα.

«Ένα εθνικό σύμβολο»

Η αντίδραση των συντηρητικών της Βραζιλίας ήταν άμεση. Προεξέχουσες φωνές της δεξιάς, συμπεριλαμβανομένων των γιων του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου, είδαν τη διαφήμιση ως πολιτικό μήνυμα που στοχεύει στο κίνημά τους ενόψει των σημαντικών προεδρικών εκλογών του επόμενου έτους.

Σε ένα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Εντουάρντο Μπολσονάρου, ένας από τους γιους του πρώην προέδρου, κάλεσε σε μποϊκοτάζ των flip flop. «Νόμιζα ότι αυτό εδώ ήταν εθνικό σύμβολο» είπε, κρατώντας ένα ζευγάρι μαύρες σαγιονάρες Havaianas διακοσμημένες με μια μικρή βραζιλιάνικη σημαία.

«Έκανα λάθος», πρόσθεσε, πετώντας τις σαγιονάρες σε έναν κάδο απορριμμάτων.

Μερικοί από τους συμμάχους του Μπολσονάρου δεσμεύτηκαν να στραφούν σε σαγιονάρες ανταγωνιστών — ή ακόμη και να εγκαταλείψουν τις κλασικές βραζιλιάνικες σαγιονάρες υπέρ των Crocs.

Η Havaianas δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με τις κριτικές που έπληξαν την διαφημιστική της καμπάνια. Μια εκπρόσωπος της Τόρες αρνήθηκε να σχολιάσει. Κατά τη διάρκεια των προωθητικών περιοδειών για το «I’m Still Here», η Τόρες κατέστησε σαφή την αντίθεσή της στον Ζαΐρ Μπολσονάρου.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Havaianas (@havaianas)

Ο διχασμός της χώρας

Η διαδικτυακή διαμάχη αναζωπύρωσε τις πολιτικές διαιρέσεις στη Βραζιλία, οι οποίες εντάθηκαν φέτος, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας καταδίκασε τον Μπολσονάρου σε 27 χρόνια φυλάκισης για συνωμοσία με σκοπό την πραγματοποίηση πραξικοπήματος μετά την ήττα του στις τελευταίες προεδρικές εκλογές.

Η δίκη του διχάζει τη χώρα, πυροδοτώντας διαδηλώσεις τόσο από την αριστερά όσο και από τη δεξιά.

Από την καταδίκη του, οι νομοθέτες που υποστηρίζουν τον Μπολσονάρου εξετάζουν τρόπους για να χορηγήσουν αμνηστία στον πρώην ηγέτη ή να μειώσουν την ποινή του, δίνοντας ελπίδα στους δεξιούς υποστηρικτές του, αλλά προκαλώντας την οργή πολλών Βραζιλιάνων που πιστεύουν ότι αυτές οι προσπάθειες διαιωνίζουν τη μακρά ιστορία ατιμωρησίας της χώρας.

Σε ένα σποτ για τις σαγιονάρες, η Τόρες προτρέπει χαριτολογώντας τους Βραζιλιάνους να μην ξεκινήσουν τη νέα χρονιά «με το δεξί πόδι», παίζοντας με τη δημοφιλή έκφραση που σημαίνει καλή τύχη

Φλάβιο εναντίον Λούλα

Ο Μπολσονάρου παραμένει μια ισχυρή πολιτική δύναμη στη δεξιά, παρόλο που η καταδίκη του τον έχει αποκλείσει από τα δημόσια αξιώματα για όλη του τη ζωή. Εν τη απουσία του, ένας άλλος γιος του αναμένεται να αμφισβητήσει τον πρόεδρο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα το 2026.

Σε δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε αυτό το μήνα, περίπου το 40% των Βραζιλιάνων δήλωσαν ότι θα ψηφίσουν τον Λούλα, έναν αριστερό, ενώ περίπου το ένα τέταρτο σχεδιάζει να ψηφίσει τον Φλάβιο Μπολσονάρου, τον γιο του πρώην προέδρου.

Η διαφήμιση των Havaianas προβλήθηκε για πρώτη φορά την πρώτη μέρα του καλοκαιριού στο νότιο ημισφαίριο και λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα προκάλεσε την αντίδραση των συντηρητικών Βραζιλιάνων, οι οποίοι την είδαν ως μια ελάχιστα καλυμμένη προσπάθεια να παροτρύνει τους Βραζιλιάνους να μην ψηφίσουν τους δεξιούς υποψηφίους.

Ποιος δεν ξέρει τις Havaianas;

Οι σαγιονάρες Havaianas δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά στη Βραζιλία το 1962, εμπνευσμένες από τα ιαπωνικά σανδάλια zori με πλεκτές σόλες από ρύζι. Φθηνές και ανθεκτικές, οι σαγιονάρες γρήγορα κέρδισαν δημοτικότητα και έγιναν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής των Βραζιλιάνων.

Σήμερα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας, περίπου 250 εκατομμύρια ζευγάρια Havaianas πωλούνται σε περισσότερες από 100 χώρες κάθε χρόνο.

Στη Βραζιλία, πολλοί αναφέρονται στις σαγιονάρες απλά ως «Havaianas» και γεμίζουν τις χριστουγεννιάτικες κάλτσες με αυτά τα υποδήματα. Έξω από τη Βραζιλία, οι σαγιονάρες Havaianas έχουν γίνει ένα περιζήτητο είδος μόδας και στυλ, εμφανιζόμενες στα πόδια μοντέλων σε πασαρέλες σε όλο τον κόσμο αλλά και σε «ψαγμένα» street style look.

Η αντίδραση των συντηρητικών της Βραζιλίας ήταν άμεση. Προεξέχουσες φωνές της δεξιάς, συμπεριλαμβανομένων των γιων του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου, είδαν τη διαφήμιση ως πολιτικό μήνυμα που στοχεύει στο κίνημά τους ενόψει των σημαντικών προεδρικών εκλογών του επόμενου έτους

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη FUTRIKEI🤯😱 (@futrikei)

«Ντροπιαστική, αριστερή προπαγάνδα»

Σε ένα κατάστημα Havaianas στο Ρίο ντε Τζανέιρο αυτή την εβδομάδα, οι αγοραστές συνωστίζονταν μπροστά από σειρές σαγιονάρες σε χρώματα καραμέλας. Ορισμένα μοντέλα ήταν απλά και ανθεκτικά, άλλα ήταν διακοσμημένα με εξωτικά λουλούδια ή πουλιά. Τα παιδιά έδειχναν μικρές εκδόσεις με τον Μίκυ Μάους και τον Κάπταιν Αμέρικα. Μια γυναίκα φόρεσε ένα λαμπερό ζευγάρι διακοσμημένο με στρας.

Έξω από το κατάστημα, η Cristina Galvão, μια 73χρονη γιατρός, έσπευσε να περάσει μπροστά από την φωτεινή βιτρίνα του καταστήματος, εκφράζοντας την περιφρόνησή της. «Όλοι τα φορούν — αλλά δεν θα τα φορούν πια», είπε. «Τα μποϊκοτάρουμε για να δείξουμε ότι αυτή η διαφήμιση είναι γελοία. Είναι ντροπιαστική, αριστερή προπαγάνδα».

«Αυτό είναι Βραζιλία»

Άλλοι δεν το αντιλήφθηκαν έτσι. Για τη Rosileia Moreira, μια 49χρονη υπάλληλο ανθρώπινου δυναμικού, η διαφήμιση δεν είχε καμία πολιτική χροιά. «Οι άνθρωποι έκαναν μεγάλο θέμα από το τίποτα», είπε, κουνώντας μια πολύχρωμη τσάντα καθώς έφευγε από το κατάστημα Havaianas με ένα νέο ζευγάρι σαγιονάρες.

«Δεν έχει να κάνει με την αριστερά ή τη δεξιά», είπε η Moreira προσθέτοντας: «Να φοράς ένα ζευγάρι σαγιονάρες και να απολαμβάνεις την παραλία, αυτό είναι η Βραζιλία».

*Με στοιχεία από nytimes.com