Ποιός Πάπας ξεθάφτηκε για να… πληρώσει για τις αμαρτίες του

Ένα από τα επιτεύγματα του Πάπα Φραγκίσκου ήταν να επιτρέψει να ξεθαφτούν για πρώτη φορά οι αμαρτίες του Πάπα Πίου ΙΒ’ με την ποντιοπιλατική στάση του στα ναζιστικά εκλήματα στον Β’ ΠΠ. Υπήρξε, όμως ποντίφικας που η εμμονή του για τις αμαρτίες του προκατόχου του τον οδήγησαν σε μια καθαρή τρέλα.

Κάποτε, στα μέρη που σήμερα κηδεύεται με τιμές ο πραγματικά ξεχωριστός Φραγκίσκος, ο 1 στους 3 Πάπες, δολοφονούνταν με άγριο τρόπο, πολλές φορές μάλιστα από άλλους ποντίφικες.

Από τα τέλη του 9^ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 11^ου δεν μπορούσε κανένας βασιλικός οίκος να το συναγωνιστεί το Βατικανό στη βιαιότητα και τις αντιπαλότητες των ανώτατων κληρικών.

Ίσως από τις πλέον ανισόρροπες προσωπικότητες με τιάρα ήταν ο Στέφανος ΣΤ΄ (896–897), ο 113^ος Ποντίφικας που έμεινε στην ιστορία για το απίθανο μίσος του για τον προκάτοχό του Πάπα Φορμόζου.

Η αλήθεια είναι ότι ο Φορμόζος αμέσως μετά την άνοδο του στον παπικό θρόνο προχώρησε σε επέμβαση όπου ο πατριάρχης Άγιος Φώτιος ο Μέγας –ένας από τους σημαντικότερους λογίους του Ελληνισμού^– εκδιώχθηκε, ενώ ανακατευόταν σε δυναστικές συγκρούσεις βασιλιάδων. Αυτός ο Ποντίφικας

Ο Φορμόζος πέθανε υπέργηρος το και αφού τον διαδέχθηκε, μόλις για 15 ημέρες ο Πάπας Βονιφάτιος ΣΤ΄ για μόνο 15 μέρες, ανέλαβε ο Στέφανος ΣΤ.

O Πάπας στο νεκρικό δικαστήριο

Πιθανότατα τον Ιανουάριο του 897 ο Στέφανος ΣΤ΄ διέταξε να ξεθάψουν το πτώμα του Φορμόζου, να το ντύσουν με την επίσημα παπική αμφίεση και το να το τοποθετήσουν στον θρόνο του Βατικανού. Εκεί θα στηνόταν ένα πραγματικό δικαστήριο που θα δικαζόταν ο νεκρός. Είναι η περίφημη Πτωματική Σύνοδος διεξήχθη στη Βασιλική του Αγίου Ιωάννη Λατερανού στη Ρώμη.

Στην ταχύτατη αυτή λήψη της απόφασης συντέλεσε τόσο η πίεση που ασκούσαν οι δούκες του Σπολέτου και το προσωπικό μίσος του Στεφάνου ΣΤ΄ για τον ίδιο τον Φορμόζο.

Ο Φορμόζος κατηγορήθηκε ότι είχε αλλάξει έδρα παραβιάζοντας τον κανονικό νόμο, για ψευδορκία και ότι είχε υπηρετήσει ως επίσκοπος, ενώ ταυτόχρονα ήταν λαϊκός. Επίσης κατηγορούνταν ότι ασκούσε τα καθήκοντα του επισκόπου ενώ είχε καθαιρεθεί, ότι ανέβηκε στην θέση του Πάπα ενώ ήταν επίσκοπος του Πόρτο και διάφορες άλλες κατηγορίες τις οποίες του είχε απαγγείλει ο προηγούμενος Πάπας Ιωάννης Η΄.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Λιουτπράνδο της Κρεμόνας, ο Στέφανος ΣΤ΄ απευθυνόταν στον νεκρό κατηγορούμενο λέγοντας: «Όταν ήσουν επίσκοπος του Πόρτο, γιατί σφετερίσθηκες την παγκόσμια Ρωμαϊκή Έδρα με τέτοιο πνεύμα φιλοδοξίας;». Εφόσον όμως δεν θα υπήρχε απάντηση ή απολογία, τον ρόλο αυτό έπαιξε ένας Διάκονος, ο οποίος καθόταν πίσω από τον νεκρό Πάπα, δίνοντας απαντήσεις στις κατηγορίες του Στέφανου ΣΤ’.

Φυσικά, η καταδίκη του ήταν δεδομένη. Ο Λιουτπράνδος και άλλες πηγές λένε ότι ο Στέφανος ΣΤ΄ αφαίρεσε τα παπικά άμφια, έκοψε τα τρία δάκτυλα από το δεξί του χέρι που χρησιμοποιούνταν για τις ευλογίες και κήρυξε όλες τις πράξεις, τις χειροτονίες και τις διαταγές του (περιλαμβανομένου του διορισμού του Στεφάνου ΣΤ΄ ως επισκόπου του Ανάνι) άκυρες. Το πτώμα τελικά εισήλθε σε ένα νεκροταφείο για ξένους, μόνο για να εκταφεί ξανά, να δεθεί με βαρίδια και να πεταχθεί στον Τίβερη ποταμό.

Η ώρα του εφετείου

Ωστόσο, ακόμα και για τη μεσαιωνική Ευρώπη, τέτοιες ενέργειες σόκαραν τον κόσμο. H Σύνοδος προκάλεσε μεγάλη αναταραχή επειδή την προκάλεσαν για πολιτικούς λόγους οι δούκες του Σπολέτου ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Γουίδων Δ΄ του Σπολέτο που είχε ανατρέψει ο Αρνούλφος της Καρινθίας με έκκληση του Φορμόζου.

Οι δούκες του Σπολέτου είχαν ανακτήσει την εξουσία στις αρχές του 897 και έβαλαν στόχο την εκδίκηση. Η αντίδραση απέναντι στην βλασφημία ήταν ακαριαία, ο Στέφανος ΣΤ΄ ανατράπηκε και φυλακίστηκε, τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου δολοφονήθηκε με στραγγαλισμό από οπαδούς του Φορμόζου τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο του 897.

Φήμες κυκλοφορούσαν ότι το πτώμα του Φορμόζου, αφού πλύθηκε στις όχθες του Τίβερη ποταμού, είχε αρχίσει να κάνει θαύματα.

Ωστόσο, τα βάσανα για τον καταδικασμένο νεκρό Πάπα, δεν τελείωσαν. Ένας επόμενος, Πάπας, ο Σέργιος Γ’ ο οποίος απεχθανόταν και ο ίδιος τον Φορμόζο, σύμφωνα με  πληροφορίες, ξέθαψε το ταλαιπωρημένο πτώμα του Φορμόζου για μία ακόμη φορά, τον δίκασε, τον βρήκε ένοχο ξανά και τον αποκεφάλισε.

Ούτε στο «εφετείο» βρήκε γαλήνη ο Φορμόζος.

Με πληροφορίες από Wikipedia