Ένα φόρεμα του 19ου αιώνα κρατούσε ένα μυστικό: Ένα κωδικοποιημένο μήνυμα από το 1888

Σύντομες, χειρόγραφες σειρές άσχετων λέξεων περιείχαν κωδικοποιημένες αναφορές για τον καιρό που στέλνονταν μέσω τηλέγραφου στα τέλη του 19ου αιώνα.

Τα μυστηριώδη μηνύματα που βρέθηκαν στην τσέπη ενός φορέματος του 19ου αιώνα τελικά αποκωδικοποιήθηκαν, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) των ΗΠΑ.

Πριν από δέκα χρόνια, η αρχαιολόγος και συλλέκτρια παλαιών φορεμάτων, Σάρα Ρίβερς Κόφιλντ, βρήκε δύο τσαλακωμένα κομμάτια χαρτιού χωμένα σε μια κρυφή τσέπη ενός φορέματος που χρονολογείται στα μέσα της δεκαετίας του 1880. Στις σελίδες ήταν γραμμένες ακαταλαβίστικες σειρές κειμένου: Μια γραμμή, για παράδειγμα, έγραφε «Bismark, omit, leafage, buck, bank», ενώ μια άλλη έγραφε «Calgary, Cuba, unguard, confute, duck, fagan».

Η Ρίβερς Κόφιλντ δημοσίευσε για το φόρεμα και το εκπληκτικό περιεχόμενό του στο ιστολόγιό της τον Φεβρουάριο του 2014. Οι ακατανόητες λέξεις απέκτησαν φήμη και σύντομα θεωρήθηκαν μεταξύ των 50 πιο δύσκολων «άλυτων» κωδικών στον κόσμο, σύμφωνα με το NOAA.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη U.S. Department of Commerce (@commercegov)

Αλλά πέρυσι, αυτό άλλαξε

Ο Γουέιν Τσαν, ερευνητής, αναλυτής υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα στον Καναδά, διαπίστωσε ότι οι κωδικοποιημένες λέξεις χρησιμοποιούνταν για τη μετάδοση του τοπικού καιρού μέσω τηλέγραφου.

Εκείνη την εποχή, τα τηλεγραφικά μηνύματα που περιείχαν πολλές πληροφορίες έπρεπε να συμπυκνώνονται για λόγους εξοικονόμησης χρημάτων. Ο Τσαν εξήγησε σε μια δημοσίευση του 2023 στο περιοδικό Cryptologia ότι οι τηλεγραφικές εταιρείες χρεώνονταν με τη λέξη – έτσι η κωδικοποίηση των μηνυμάτων μπορούσε να μειώσει αποτελεσματικά την τιμή τους.

Η γραμμή που αρχίζει με Μπίσμαρκ, για παράδειγμα, φαίνεται να κωδικοποιεί τον καιρό στο σημερινό Μπίσμαρκ της Βόρειας Ντακότα, στις 27 Μαΐου 1888, στις 10 μ.μ. Ο σύντομος κατάλογος των πέντε λέξεων έχει ενσωματωμένα ευρείας εμβέλειας μετεωρολογικά δεδομένα -θερμοκρασία αέρα, βαρομετρική πίεση, σημείο δρόσου, βροχόπτωση, κατεύθυνση ανέμου, συνθήκες νέφωσης, ταχύτητα ανέμου και παρατηρήσεις ηλιοβασιλέματος.

Η γραμμή που αρχίζει με Μπίσμαρκ, για παράδειγμα, φαίνεται να κωδικοποιεί τον καιρό στο σημερινό Μπίσμαρκ της Βόρειας Ντακότα, στις 27 Μαΐου 1888, στις 10 μ.μ.

Τα φύλλα κωδικών που βρέθηκαν στην κρυφή τσέπη ενός μεταξωτού φορέματος της δεκαετίας του 1880. Το 2022, οι κώδικες που παρουσιάζονται εδώ θεωρήθηκαν ως ένας από τους 50 κορυφαίους άλυτους κώδικες στον κόσμο. (Photo credit: Sara Rivers Cofield)

Ένα μεταξωτό φόρεμα με μπλαστρόν στα μέσα της δεκαετίας του 1880

«Για πρώτη φορά, ο τηλέγραφος επέτρεψε στις ειδήσεις για τον καιρό να ταξιδέψουν ταχύτερα από τον ίδιο τον καιρό», λέει ο Τσαν στον Κάμερον Μάκιντος του Canadian Broadcasting Corporation (CBC News).

Όταν η Σάρα Ρίβερς Κόφιλντ βρήκε για πρώτη φορά το χάλκινου χρώματος φόρεμα, δεν γνώριζε τις σημειώσεις που ήταν κρυμμένες μέσα σε αυτό, ούτε καν την κρυμμένη τσέπη του. Το αγόρασε σε ένα εμπορικό κέντρο με αντίκες στο Μέιν το 2013. Στην ανάρτησή της, στο ιστολόγιό της, το περιγράφει «ένα μεταξωτό φόρεμα με μπλαστρόν στα μέσα της δεκαετίας του 1880» (μπλαστρόν, είναι οι πτυχώσεις στο μπροστινό μέρος του, στο μπούστο).

Το μετάξι του ενδύματος ήταν σε καλή κατάσταση και είχε ακόμα τα αυθεντικά κουμπιά, έγραψε η Ρίβερς Κόφιλντ στο blog της. Τα κουμπιά φαινόταν να έχουν εικόνες της Οφηλίας από τον Άμλετ του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.

Σε μια πιο προσεκτική εξέταση του φορέματος αποκάλυψε μια χάρτινη ετικέτα ραμμένη στο μπούστο με το όνομα «Bennett» γραμμένο χειρόγραφα με καλλιγραφικά γράμματα. Μόνο όταν η Ρίβερς Κόφιλντ γύρισε το φόρεμα ανάποδα, ανακάλυψε μια τσέπη που είχε κρυφτεί από το έξτρα κομμάτι υφάσματος, στο πίσω μέρος της φούστας.

«Δεν θα ήταν καθόλου δυνατό να φτάσει κανείς στην τσέπη χωρίς να προκαλέσει σκίσιμο, αν κάποιος είχε φορέσει το φόρεμα» έγραψε η Ρίβερς Κόφιλντ στο blog της. «Είναι λίγο ιδιωτικό σημείο – μοιάζει σχεδόν σαν να ήταν προστατευμένο», λέει στο CBC News.

Δείτε το βίντεο 

Ένας κωδικός για γερούς λύτες

Η ανάρτησή της έγινε viral και ο κόσμος άρχισε να καταστρώνει θεωρίες για το νόημα των σημειώσεων, με κάποιους να εικάζουν ότι μπορεί να συνδέονται με τον Εμφύλιο Πόλεμο. Η ηλικία του φορέματος, ωστόσο, έκανε κάτι τέτοιο απίθανο. Μια πιο αληθοφανής εξήγηση ήταν ότι το κείμενο προοριζόταν να σταλεί μέσω τηλέγραφου.

Ο Τσαν άρχισε να ενδιαφέρεται να εντοπίσει τον τηλεγραφικό κώδικα που χρησιμοποιούνταν στις σημειώσεις, οπότε έψαξε σε 170 διαφορετικά βιβλία κωδικών -χωρίς επιτυχία. Τελικά, βρήκε ένα βιβλίο με μια ενότητα για τον κώδικα καιρού του Σώματος Σηματοδοτών του αμερικανικού στρατού, και με αυτό, ένιωσε ότι είχε βρει κάτι.

Ορισμένες πτυχές των σημειώσεων, όπως το μήκος των γραμμών (περίπου πέντε έως επτά λέξεις) και το γεγονός ότι άρχιζαν με το όνομα ενός τόπου, θύμιζαν τους κώδικες καιρού που είχε συναντήσει ο Τσαν, σύμφωνα με το CBC News. Επικοινώνησε με έναν βιβλιοθηκάριο της NOAA, ο οποίος τον οδήγησε σε ένα τηλεγραφικό βιβλίο κωδικών για τον καιρό του 1892, το οποίο βοήθησε τον Τσαν να επιβεβαιώσει ότι οι σημειώσεις όντως περιείχαν μετεωρολογικές αναφορές.

Με το βιβλίο κωδικών και άλλες πηγές, ο Τσαν διαπίστωσε ότι τα μηνύματα προέρχονταν από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της Υπηρεσίας Σημάτων του Στρατού στις ΗΠΑ και τον Καναδά, σύμφωνα με τη NOAA.

Ένα ακόμα άλυτο μυστήριο 

Η γραμμή «Bismark, omit, leafage, buck, bank» σήμαινε ότι στο Bismarck, η θερμοκρασία ήταν 56 βαθμοί Φαρενάιτ και η βαρομετρική πίεση 30,08 Hg-πληροφορία που κωδικοποιείται στη λέξη «omit». Η λέξη «leafage» μετέδιδε ότι το σημείο δρόσου ήταν 32 βαθμοί στις 10 μ.μ. Ο ουρανός ήταν καθαρός χωρίς βροχόπτωση και ο άνεμος από βόρεια κατεύθυνση («buck»), που έπνεε με ταχύτητα 12 μιλίων την ώρα («bank»).

Οι Τσαν και Ρίβερς Κόφιλντ εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι για το σε ποιον ανήκε το φόρεμα και πώς κατέληξαν με το δελτίο καιρού. Αρκετές γυναίκες εργάζονταν ως υπάλληλοι γραφείου για την Υπηρεσία Σήματος του Στρατού στην Ουάσινγκτον τη δεκαετία του 1880, σύμφωνα με τη NOAA.

Αλλά ο Τσαν δεν μπόρεσε να βρει αρχεία για κάποια με το όνομα «Bennett» που εργαζόταν εκεί, εκείνη την εποχή, αφήνοντας αυτό το κομμάτι του μυστηρίου ακόμα άλυτο, για την ώρα.

*Με στοιχεία από smithsonianmag.com