Ντόρα Τσάτσου: Μια λαμπρή σελίδα της ιστορίας του ελληνικού χορού

Στις 15 Ιουνίου 2000 έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 68 ετών και ύστερα από άνιση μάχη με τον καρκίνο, η σπουδαία καλλιτέχνιδα Ντόρα Τσάτσου, μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ιστορία του ελληνικού χορού.

Άνθρωπος πνευματώδης αλλά και πνευματικός, με ήθος, ευγένεια και δυναμισμό, η Ντόρα Τσάτσου ήταν μια αιρετική στην τέχνη, πάντα ανοιχτή σε νέες προτάσεις και ανατρεπτικές ιδέες.

Ποια ήταν η Ντόρα Τσάτσου

Η γεννημένη τον Αύγουστο του 1932 Ντόρα ήταν κόρη του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας και ακαδημαϊκού Κωνσταντίνου Τσάτσου και της Ιωάννας Σεφεριάδη, αδελφής του νομπελίστα ποιητή Γιώργου Σεφέρη.

Η αρσακειάδα Ντόρα σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και χορό στη σχολή «Pαλλού Mάνου», από την οποία αποφοίτησε αριστούχος το 1954.

Ακολούθως, με υποτροφία του Ιδρύματος Φουλμπράιτ, μετέβη στη Νέα Υόρκη, όπου σπούδασε στη φημισμένη σχολή της Μάρθα Γκράχαμ (Martha Graham School).

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, συνδέθηκε στενά –ως θιασώτρια της ιδέας της ελληνικότητας– με τους Μάνο Χατζιδάκι, Ραλλού Μάνου, Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μόραλη και Γιάννη Τσαρούχη, ενώ συνεργάστηκε ως χορεύτρια και χορογράφος με το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου.

Το 1960, μετά το γάμο της με τον Αλέξανδρο Συμεωνίδη (1909-1972), καθηγητή Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (το ζεύγος απέκτησε δύο άρρενα τέκνα), εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου δίδαξε στη σχολή «Μαίρη Λιάτσου» και στο Κολλέγιο Ανατόλια, ενώ συμμετείχε στην ίδρυση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (1961), με το οποίο συνεργάστηκε ως μόνιμη χορογράφος, χορεύτρια και οργανώτρια του χορού αρχαίου δράματος έως το 1975.

Το 1975 επέστρεψε στην Αθήνα και εργάστηκε (έως το 1981) ως μόνιμη χορογράφος του Εθνικού Θεάτρου, υπογράφοντας τις χορογραφίες πολλών θεατρικών παραστάσεων, με έμφαση στο αρχαίο δράμα.

Από το 1980, και επί μία οκταετία, διετέλεσε διευθύντρια της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης.

Κατά τα έτη 1992-1993 διετέλεσε διευθύντρια του Εθνικού Θεάτρου, η πρώτη γυναίκα στην ιστορία του θεσμού.

Στα μετέπειτα χρόνια δίδαξε χορογραφία – κινησιολογία και αποτέλεσε μέλος της Επιτροπής Υποτροφιών του Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης».

Η Ντόρα Τσάτσου, που γαλούχησε γενιές χορευτών και χορογράφων με ένα αίσθημα ελευθερίας και μια διάθεση αναζήτησης, είχε γράψει μεταξύ άλλων τα εξής:

«Με τον χορό μας προσπαθήσαμε να πούμε τη βαθύτερη αλήθεια της εποχής μας και του τόπου μας. Προσπαθήσαμε και κάπου κάπου, ελπίζω, το πετύχαμε. Δεν είναι εύκολο έργο. Από τη μια σε τραβάνε οι ξένες τελειοποιημένες τεχνικές, από την άλλη η λαϊκή μας τέχνη, ίσως λίγο απλοϊκή για τη βαρημένη ψυχή μας. Προσπαθήσαμε λοιπόν να γυμνάσουμε τα σώματά μας έτσι που να μπορούν να εκφράζονται πηγαία και γνήσια. Αυτό θα πει χορός άλλωστε».