Ουράνιες δοσοληψίες

Βέβαια μια λέξη είναι και η λέξη «ουρανός», επομένως ο καθένας μπορεί να τη χρησιμοποιεί όπως θέλει ή όπως τον βολεύει. Οταν με πολύ πιο κρίσιμες λέξεις, όπως οι λέξεις δικαιοσύνη, ειρήνη ή ανθρωπισμός, για παράδειγμα, έχουν διαπραχθεί στο όνομά τους και για λογαριασμό τους «τέρατα», στη λέξη «ουρανός» θα σκοντάψουμε; Πάντως αναρωτιέται κανείς αν θα συνέχιζε να υπογράφει τον στίχο του «όλα ν’ αλλάξουν όνομα μόνο τ’ ουρανού να μείνει το ίδιο», σε περίπτωση που ζούσε ο ποιητής Δ. Π. Παπαδίτσας και άκουγε τον Πρωθυπουργό να λέει πως με την αγορά των καινούργιων αεροσκαφών «θωρακίζουμε τους ουρανούς μας». Οσο και αν αντιλαμβάνεται κανείς τη σκοπιμότητα μιας αντίστοιχης έκφρασης, αδυνατεί ακόμη και ως μεταφορά να την αφήσει ασχολίαστη.

Οταν η λέξη «ουρανός», καλώς ή κακώς, έχει συνδυαστεί στη συνείδησή μας με κάτι πολύ μεγάλο είτε πρόκειται για τη μετοίκησή μας σ’ αυτόν ενώ θα έχουμε πεθάνει, είτε ως απάντηση σε ερωτήματα υπαρξιακής τάξεως, πώς είναι δηλαδή δυνατόν να κωφεύει ο ουρανός σ’ αυτή τη συγκεκριμένη αγωνία του ανθρώπου, είναι το λιγότερο βλάσφημο να τον μεταβάλλουμε σε όργανο μιας σύγκρουσης όπως υφίσταται στη γειτονιά ενός κόκκου του σύμπαντος, εννοούμε τη γη.

Σε τελευταία ανάλυση, αν αισθάνεται κανείς τους ουρανούς ως ένα προστατευτικό κέλυφος, η προστασία αυτή έχει σχέση με μια ανεξήγητη ή εξηγήσιμη, για τους θρησκευόμενους τουλάχιστον, μεταφυσικής χροιάς, βαθύτατη εσωτερική ανάγκη, δεν εξασφαλίζεται με τρόπους που θα μπορούσε να τους αποδεχτεί κανείς ως αποτελεσματικούς σε μια πολιτικής – άρα και κατασκευασμένης ως ένα βαθμό – δοσοληψίας. Με λίγα λόγια όποια και αν είναι τα «νιτερέσια» μας με την Τουρκία δεν είναι ουρανόσταλτα, εκ Θεού, οφείλονται σε λόγους περισσότερο ή λιγότερο ιστορικούς, επομένως με μια άλλη διευθέτηση των πραγμάτων θα μπορούσε και να μην έχουν υπάρξει. Ενώ το να προσβλέπεις στον ουρανό που ήταν, παραμένει και καθώς φαίνεται θα ισχύει έως συντελείας του κόσμου ως μια αδήριτη εσωτερική ανάγκη, δεν μπορείς ταυτόχρονα να τον αντιμετωπίζεις ως ένα μέγεθος αντίστοιχο με την πόρτα ασφαλείας που βάζεις στο διαμέρισμά σου.

Με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται σε ιδεολογία και, ακόμα χειρότερο, σε επιχειρηματολογία η στενότητα της πόρτας και όχι η απεραντοσύνη του ουρανού. Πάντως είναι να θλίβεται κανείς πόσο φωνές ουσιαστικές, κείμενα εννοούμε, που έχουν ακουστεί, γραφεί δηλαδή, κατά καιρούς, από φωτισμένους δημιουργούς, ιστορικού πλέον εκτοπίσματος, παραμένουν ανενεργά, αν θυμηθούμε για παράδειγμα τον Αγγελο Τερζάκη.

Οταν στα 1969 έγραφε με αφορμή τους αλαλαγμούς για την προσγείωση του Σπούτνικ στο φεγγάρι, ότι ακόμη και αν η ζωή μεταφερθεί σε άλλους πλανήτες, η χρεοκοπία των ανθρώπων θα λογαριάζεται ως δεδομένη εφόσον τις μεταξύ τους διαφορές δεν τις επέλυσαν ενόσω ζούσαν στη γη. Θα ήταν μια παρηγοριά αν αντιστρεφόμενοι οι όροι και εκπίπτοντας ο ουρανός ώστε να μπορεί να θωρακιστεί, ο ίδιος ο άνθρωπος θα αποκτούσε μια συνολικότερη αντίληψη όσον αφορά το «επέκεινα». Δυστυχώς όμως η προοπτική αυτή δεν διαγράφεται ούτε ως υποψία.