Μονή Σέλτσου : Ένα σπουδαίο θρησκευτικό μνημείο της Ηπείρου

Στα όρια Ηπείρου και Θεσσαλίας, Περιφερειακής Ενότητας Άρτας και Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, σε απόσταση 5,5 χιλιομέτρων βόρεια από το χωριό Πηγές Άρτας (πρώην Βρεστενίτσα), βρίσκεται ένα σπουδαίο θρησκευτικό μνημείο, φορτωμένο με το βάρος αναμνήσεων, η μονή Σέλτσου.

Η μονή, στην οποία φθάνουν οι προσκυνητές και οι ταξιδιώτες ύστερα από διαδρομή μέσα σε επιβλητικό τοπίο, με θέα στις ρεματιές της ευρύτερης περιοχής που είναι γνωστή ως Ραδοβίζι (Ραδοβύζι), δεσπόζει στην κορυφή ενός απόκρημνου βράχου, στη ρίζα του οποίου κυλά ο Αχελώος.

Το καθολικό, μονόκλιτη καμαροσκεπής βασιλική αθωνίτικου τύπου, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, ιδρύθηκε το 1697.

Αρτινοί καπεταναίοι ήταν οι κτήτορες της μονής, Αρτινός και ο αγιογράφος αυτής, ο ιερέας Νικόλαος.

Στη μονή Σέλτσου κατέφυγαν τα Χριστούγεννα του 1803, μετά την πτώση του Σουλίου και τον ιστορικό χορό του Ζαλόγγου Πρέβεζας, περίπου 1.150 Σουλιώτες, αγωνιστές και γυναικόπαιδα, με επικεφαλής τον Κίτσο και τον Νότη Μπότσαρη.

Ύστερα από μακρά πολιορκία και ηρωική αντίσταση η μονή κυριεύτηκε από τους Τουρκαλβανούς του Αλή πασά, τον Απρίλιο του 1804.

Κατά την ηρωική έξοδο των Σουλιωτών ελάχιστοι κατόρθωσαν να διασωθούν, ενώ διακόσια και πλέον γυναικόπαιδα γκρεμίστηκαν στο βάραθρο του Πέτακα, πίσω από τη μονή, για να αποφύγουν τον ατιμασμό και την αιχμαλωσία.

Ανάμεσά τους ήταν και η Λένω, η κόρη του Κίτσου Μπότσαρη, ηρωικό πρόσωπο-πρότυπο που υμνεί η δημοτική ποίηση.

Η μονή Σέλτσου εορτάζει κάθε χρόνο στις 23 Αυγούστου, στα Εννιάμερα της Παναγίας.

Αξίζει να προστεθεί ότι στην ευρύτερη περιοχή των Πηγών Άρτας, στις όχθες του Αχελώου, βρίσκεται ένα ακόμη σημαντικό ιστορικό μνημείο, το γεφύρι του Κοράκου, γκρεμισμένο από την εποχή του Εμφυλίου (Μάρτιος 1949).

Το περίφημο μονότοξο γεφύρι (άνοιγμα τόξου 45 μ., ύψος καμάρας 25 μ.), που είχε οικοδομηθεί με τη φροντίδα του επισκόπου Λαρίσης Bησσαρίωνος το 1514-1515, ένωνε τις Πηγές Άρτας με το Πετρωτό Καρδίτσας.