Ο Τσόρτσιλ στην Αθήνα

Μιλώντας προ ημερών στην αφιλόξενη Θεσσαλονίκη, ο Πρωθυπουργός διακήρυξε ότι «δεν θα επιτρέψουμε στους κληρονόμους, στους πολιτικούς γόνους, στους χορηγούμενους της Ζίμενς και της Νοβάρτις (…) να αποκαλούν την Αριστερά, τη δημοκρατική παράταξη των μεγάλων αγώνων, προδότες και μειοδότες».

Θα προσπεράσω τις ανοησίες για τη Ζίμενς και τη Νοβάρτις. Θα παρακάμψω τους κληρονόμους και τους πολιτικούς γόνους. Στη δημοκρατία, μοναδική νομιμοποιητική μέθοδος είναι η ψήφος.

Θα σταθώ όμως στην επιχειρούμενη ταύτιση της Αριστεράς με «τη δημοκρατική παράταξη των μεγάλων αγώνων».

Επειδή λοιπόν υποψιάζομαι ότι στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν πρόβλημα με την Ιστορία, θα πάω μερικά χρόνια πίσω.

Τέτοιες μέρες, Δεκέμβριος 1944. Στην Αθήνα μαινόταν η σύγκρουση ανάμεσα στην Αριστερά του ΚΚΕ με τις κυβερνητικές δυνάμεις που υποστηρίζονταν από τους άγγλους συμμάχους.

Ο αστικός κόσμος περιοριζόταν σχεδόν στο Κολωνάκι. Η χώρα κινδύνευε να περάσει σε κομμουνιστική κυριαρχία.

Με την αποστολή αγγλικών ενισχύσεων και την ανασυγκρότηση των κυβερνητικών, άρχισε σταδιακά να γίνεται φανερό ότι η προσπάθεια επιβολής της Αριστεράς «διά των όπλων» εξασθενούσε. Οι μάχες όμως συνεχίζονταν.

Και ξαφνικά, ανήμερα Χριστούγεννα, έφτασε στην Αθήνα ο ίδιος ο Τσόρτσιλ. Σχεδόν με κίνδυνο της ζωής του. Από το Φάληρο ανέβηκε με τεθωρακισμένο όχημα επειδή ελεύθεροι σκοπευτές του ΕΛΑΣ καιροφυλακτούσαν διάσπαρτοι σε όλη τη διαδρομή.

Τον Τσόρτσιλ συνόδευαν οι υπουργοί Αντονι Ιντεν και Χάρολντ Μακμίλαν, καθώς και ο στρατάρχης Αλεξάντερ, ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στη Μεσόγειο.

Ακολούθησε μια διάσκεψη των εμπόλεμων υπό τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό. Από τη μία πλευρά το ΚΚΕ και το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Από την άλλη όλο το «παλιό πολιτικό σύστημα» – όπως θα το αποκαλούσε σήμερα ο Τσίπρας…

– Ποιο είναι το αντικείμενο της διάσκεψης; ρώτησε αγέρωχα ο Γραμματέας του ΚΚΕ Γ. Σιάντος.

– Μα, να παραδώσετε τα όπλα, απάντησε κοφτά ο Αρχιεπίσκοπος.

Για αποφυγή κάθε παρεξήγησης, ο Τσόρτσιλ διευκρίνισε:

– Ζητήσαμε τη σύσκεψη αυτή όχι λόγω αδυναμίας. Αν αποτύχει, αύριο θα υποταχθούμε εις το τραχύ καθήκον των όπλων. Αυτό το καθήκον θα το εκπληρώσουμε πιστά μέχρι το τέλος.

Μετά αποχώρησε και η συζήτηση συνεχίστηκε μεταξύ Ελλήνων. Το ΚΚΕ/ΕΑΜ ζήτησε τους μισούς υπουργούς μιας νέας κυβέρνησης και όλα τα κρίσιμα υπουργεία, κάτι το οποίο ουδείς ήταν διατεθειμένος να του παραχωρήσει.

Φυσικά οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν αφού πρώτα διανθίστηκαν με το περίφημο (με καρδιτσιώτικη προφορά) πρόσταγμα του στρατηγού Πλαστήρα στον Σιάντο:

– Κάτσ’ κάτ’, ρε ζουλάπ’!   

Οταν επέστρεψε στα γραφεία του και ρωτήθηκε «τι έγινε, Γιώργη;», ο Σιάντος απάντησε (πάλι αγέρωχα…) «τους έτριξα τα δόντια!».

Οι άνθρωποι αυτοί υπέθεσαν δηλαδή ότι αντί να τρώει την πουτίγκα του στο Τσέκερς ο Τσόρτσιλ ήλθε στην Αθήνα χριστουγεννιάτικα, κουβαλώντας υπουργούς και στρατάρχες με πλάκα τα γαλόνια, για να του τρίξει τα δόντια ο Σιάντος.

Σε λιγότερες από δέκα μέρες ο ΕΛΑΣ τα μάζευε ηττημένος από την Αθήνα.

Στο τραπέζι εκείνης της χριστουγεννιάτικης σύσκεψης, η «δημοκρατική παράταξη των μεγάλων αγώνων» καθόταν απέναντι από την Αριστερά.

Και συνέχισε να κάθεται απέναντι έως ότου η συγκυβέρνηση Φιλελευθέρων και Λαϊκών αποτελείωσε την κομμουνιστική εξέγερση, πέντε χρόνια αργότερα.

Την κρίσιμη πενταετία που θεμελίωσε τη μεταπολεμική Ελλάδα, οι δύο ιστορικές παρατάξεις του τόπου συνέπραξαν για να σώσουν την αστική δημοκρατία από τους πολιτικούς προγόνους του σημερινού Πρωθυπουργού και να κρατήσουν τη χώρα στον δυτικό κόσμο.

Οταν λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για «δημοκρατική παράταξη των μεγάλων αγώνων» θα πρέπει να ξέρει ότι δεν έχει καμία ιστορική, πολιτική και ιδεολογική συνάφεια μαζί της.

Η δημοκρατική παράταξη είναι δημιούργημα του αστικού βενιζελικού φιλελευθερισμού και συγγενεύει με την Αριστερά όσο ο Πολάκης με τη δούκισσα του Νόρφολκ.  

Οσοι επιχειρούν λοιπόν στο πλαίσιο κάποιας πολιτικής κουτοπονηριάς να ρωτήσουν «μα τι μας χωρίζει;» η απάντηση είναι εξαιρετικά απλή: ο Τσόρτσιλ στην Αθήνα!

Κρίση

Τώρα που τελειώνει το 2018 και σιγά-σιγά βγαίνουμε από τη δεκαετή πολύπλευρη κρίση στην οποία βυθίστηκε η χώρα, υπάρχει ίσως ένα ερώτημα: σε τι χρησιμεύει τελικά μια κρίση;

Είναι άραγε μια δοκιμασία τιμωρητική ή διαδικασία παιδαγωγική;
Δέκα χρόνια τώρα ανταλλάσσουμε επιχειρήματα για το ένα ή το άλλο.

Παρουσιάζοντας το νέο βιβλίο του «Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας» (εκδ. Πατάκη), ο Ευ. Βενιζέλος είπε για το ξεπέρασμα της κρίσης ότι «το στοίχημα της Δημοκρατίας σήμερα είναι η επιστροφή της πολιτικής, δίχως ανευθυνότητα και λαϊκισμό».

Θα συμφωνήσω. Και θα συμπληρώσω.
Οτι οι κρίσεις είναι ευκαιρίες για να γίνουν σοφότεροι οι καλοί. Οχι για να υποδύονται τους σοφούς οι τενεκέδες.