Η συλλογή βιβλίων του Κωνσταντίνου Σημαιοφορίδη, δωρεά στο Δήμο Καστοριάς

Είναι ελάχιστες οι φορές στο παρελθόν που, σε κλίμα θερμής συμφωνίας, εκδόθηκαν ομόφωνες αποφάσεις στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου Καστοριάς. Στην τελευταία συνεδρίαση και οι 41 δημοτικοί σύμβουλοι, από όλες τις παρατάξεις, μόλις τελείωσε τη σύντομη τοποθέτησή του στο σώμα ο 86χρονος Κωνσταντίνος Σημαιοφορίδης, πρώην υπουργός και βουλευτής, σηκώθηκαν όρθιοι και επιδόθηκαν σε ένα θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα. Ο γηραιός πολιτικός, λίγα λεπτά νωρίτερα, ανακοίνωσε στο σώμα την πρόθεσή του να παραχωρήσει στο δήμο της δυτικομακεδονικής πόλης το σύνολο της συλλογής βιβλίων που διαθέτει.

Όπως αποκάλυψε, η συλλογή του ανέρχεται σε περίπου 20.000 τόμους βιβλίων, «έργο ζωής τα βιβλία αυτά και αποτέλεσμα του πάθους μου για το διάβασμα», όπως αναφέρει. Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, ότι αποδέχεται την προσφορά και τις προϋποθέσεις που έθεσε ο δωρητής, ήταν ομόφωνη. «Θεωρώ υποχρέωσή μου να προσφέρω στο δήμο, απ’ όπου ξεκίνησα το 1978 ως δημοτικός σύμβουλος και στη συνέχεια δήμαρχος την πολιτική μου διαδρομή, τα πολυτιμότερα βιβλία που με συντρόφευαν στη διάρκεια της ζωής μου», ανέφερε μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, εκφράζοντας ταυτόχρονα την επιθυμία το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης να είναι ανοιχτό στους ερευνητές και σε όλη τη Δυτική Μακεδονία.

Δεινός χειριστής της ελληνικής γλώσσας, με ορθή εκφορά του λόγου, ο Κωσταντίνος Σημαιοφορίδης εκτός από την πολιτική δεν κρύβει την μεγάλη του αδυναμία στα ελληνικά γράμματα, την κλασική φιλολογία, την επιστήμη της γλωσσολογίας και τη Φιλοσοφία. Σπούδασε με υποτροφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μας υπενθυμίζει ότι ήταν ένας από τους 80 επιτυχόντες ανάμεσα σε 780 υποψήφιους που έδωσαν γραπτές εξετάσεις. «Σε κάθε έτος έπρεπε να έχω λίαν καλώς σε όλα τα μαθήματα για να λαμβάνω την υποτροφία του κράτους και έτσι κατάφερα να τελειώσω το πανεπιστήμιο», είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Αγροτόπαιδο με επτά αδέλφια, από την Πεντάβρυσο Καστοριάς, ο Σημαιοφορίδης εξομολογείται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι δεν υπήρχαν χρήματα στην οικογένεια ακόμη και για την εγγραφή στο γυμνάσιο και κατάφερνε κάθε φορά μέσω της αριστείας του να εγγράφεται στην επόμενη τάξη, χωρίς να χρειάζεται ο πατέρας του να πληρώνει.

Τον κέρδισε το σχολείο, όπου εργάστηκε για πολλά χρόνια στην εκπαίδευση ως φιλόλογος και ανέβηκε όλα τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας, Γυμνασιάρχης, Λυκειάρχης, επιμορφωτής σύμβουλος κλπ. Το 1978 εκλέγεται δημοτικός σύμβουλος και το 1981 – για πρώτη φορά – βουλευτής με την ΝΔ, στη μονοεδρική της Καστοριάς. Θυμάται ότι «ενώ σε όλη σχεδόν την Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ ήταν πρώτο κόμμα, στην Καστοριά η ΝΔ έλαβε σχεδόν 53%». Τα επόμενα είκοσι χρόνια ο Κωσταντίνος Σημαιοφορίδης θα διαβεί όλα τα μονοπάτια της κομματικής ιεραρχίας, θα γίνει γραμματέας κοινοβουλευτικής ομάδας και ως ένας από τους πιο έμπιστους συνεργάτες του Κωσταντίνου Μητσοτάκη θα καταλήξει ως υπουργός πάρα τω πρωθυπουργώ.

Στο ερώτημα αν με τόσα καθήκοντα σε μια τόσο πυρετώδη και πυκνή πολιτικά περίοδο σταμάτησε να διαβάζει ή να αγοράζει βιβλία απαντά: «Ούτε μια στιγμή, εάν με ρωτήσεις για την Αθήνα δεν γνωρίζω και πολλά από διασκέδαση, αλλά ξέρω τα καλά, τα λιγοστά βιβλιοπωλεία όπου έκανα τις αγορές μου. Οι συλλογές και το αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, με τις σπάνιες συλλογές, η Γεννάδειος και αυτή του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι οι χώροι όπου περνούσα όλο τον ελεύθερο χρόνο μου μετά τη Βουλή, αυτή ήταν η διασκέδασή μου».

Οι τίτλοι της πλούσιας βιβλιοθήκης του συνδέονται άμεσα με τρεις περιόδους της ζωής του. Την πρώτη περίοδο, όπου εργάστηκε ως φιλόλογος και δάσκαλος της ελληνικής γλώσσας, η βιβλιοθήκη εμπλουτιζόταν με επιστημονικά βιβλία της γλώσσας, λεξικά, βιβλία γλωσσολογίας και της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ακολούθησε η σύντομη περίοδος της αυτοδιοίκησης, όπου το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε σε θέματα ιστορίας και οργάνωσης του κράτους, και τέλος η μεγάλη περίοδος της πολιτικής, όπου το ενδιαφέρον, όπως αναφέρει, εστιάστηκε στη συστηματική μελέτη όλων των περιόδων της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής ιστορίας.

Αποκαλύπτει ότι η μεγάλη του αδυναμία εντοπίζεται στα λεξικά της ελληνικής γλώσσας. «Έχω πάνω από πενήντα λεξικά στη συλλογή της βιβλιοθήκης, αρχαίας και νέας ελληνικής γλώσσας, ορισμένα από αυτά είναι σπάνια», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ενώ επισημαίνει ότι ξεχωριστή θέση στη διαδρομή του ως φιλολόγου και επιστήμονα της γλώσσας κατέχει το τρίτομο λεξικό του Στεφάνου. Ένθερμος μελετητής της αριστοτελικής σκέψης από τα φοιτητικά του χρόνια, αλλά και λάτρης της ιστορίας. Θυμάται με ικανοποίηση που νεαροί ερευνητές από το Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Aίμου (IMXA), φοιτητές και άλλοι έφθαναν στην Καστοριά, για να κάνουν χρήση της βιβλιογραφίας που διέθετε σε θέματα ιστορίας και γλώσσας.

Ο Κωσταντίνος Σημαιοφορίδης δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει ότι στο έντονα πολωμένο κλίμα που επικρατούσε στη Βουλή, λίγο μετά το 1981, ήταν ίσως ο μοναδικός βουλευτής για τον οποίον δεν ίσχυαν οι διαχωριστικές γραμμές. «Ως συνομιλητής μπορούσα να μετακινηθώ με άνεση σε όλους τους διαδρόμους και τις πτέρυγες της Βουλής», λέει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ο δήμαρχος Καστοριάς, Ανέστης Αγγελής, ανέφερε ότι «η δωρεά του Σημαιοφορίδη προς το δήμο της πόλης που υπηρέτησε, νοηματοδοτεί το παρελθόν που μιλά στο παρόν και το μέλλον».

Δήλωσε ότι ο χώρος που θα φιλοξενήσει τη συλλογή του θα λειτουργεί ως αυτοτελές παράρτημα, παράλληλα με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς, ενώ ξεκινά άμεσα η ηλεκτρονική ταξινόμηση και καταγραφή, κατά τίτλο και συγγραφέα, των βιβλίων της συλλογής.

ΑΠΕ-ΜΠΕ