Πιέρ Ετέξ, ο γάλλος κλόουν της μεγάλης οθόνης

Πέθανε πριν από μερικές ημέρες σε ηλικία 87 ετών.

Ο Πιέρ Ετέξ υπήρξε κωμικός, κλόουν και σκηνοθέτης και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λεγόμενης slapstick κωμωδίας.

«Δύο φορές στη ζωή μου» είχε γράψει ο κωμικός Τζέρι Λούις, «κατάλαβα τι σημαίνει ιδιοφυΐα: η πρώτη φορά ήταν όταν κοίταξα τι σημαίνει ο όρος στο λεξικό και η δεύτερη όταν συνάντησα τον Πιέρ Ετέξ».

Ο Ετέξ γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1928 στην πόλη Ροάν στο Λίγηρα.

Εντυπωσιασμένος από τα φιλμ των Τσάρλι Τσάπλιν και Μπάστερ Κίτον (σε παλαιότερη συνέντευξή του στην εφημερίδα Το Βήμα ο Πιέρ Ετέξ είχε χαρακτηρίσει τον Κίτον «ημίθεο») έμαθε να κάνει μαγικά κόλπα και να παίζει μουσική. Στα 16 του χρόνια έκανε το ντεμπούτο του ως κλόουν.

Ξεκίνησε την καριέρα του ως κλόουν σε τσίρκο και καμπαρέ και έβγαζε τα προς το ζην ως σχεδιαστής. Το 1954 συνάντησε τον Ζακ Τατί. Ο σκηνοθέτης εντυπωσιάστηκε από τα σκίτσα του Ετέξ και του ζήτησε να ζωγραφίσει τα storyboards για την κωμωδία «Ο Θείος Μου».

Ο Πιέρ Ετέξ ήταν αυτός που σχεδίασε τη θρυλική φιγούρα του κυρίου Υλό, όπως αυτή καταγράφηκε στο πολύχρωμο πόστερ της ταινίας.

Συνεργάστηκε στενά με τον σπουδαίο σεναριογράφο Ζαν-Κλοντ Καριέρ σε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, ενώ το 1962 κέρδισαν από κοινού το βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους για το Feliz Aniversario.

Ο Πιερ Ετέξ συνεργάστηκε είτε ως ηθοποιός, είτε ως βοηθός σκηνοθέτης είτε ως υπεύθυνος για τις κωμικές σκηνές με σπουδαίες προσωπικότητες της έβδομης τέχνης όπως ο Ρομπέρ Μπρεσόν, ο Ναγκίσα Οσίμα, ο Οτάρ Ιοσελιάνι, ο Τζέρι Λιούις και ο Ζακ Τατί, ο οποίος είχε και μεγάλη επιρροή στο έργο του.

Μία από τις πιο γνωστές ταινίες του υπήρξε το «Γιο-Γιο» που είχε προβληθεί στις Κάννες το 1965. Στην ταινία ο Ετέξ αναβίωνε την εποχή του τσίρκου και του μπουρλέσκ. Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι οι σχέσεις του με τον Ζακ Τατί δεν ήταν και τόσο καλές, ο γάλλος σκηνοθέτης τον προσέγγισε για να του πει ότι το «Γιο-Γιο» τον συγκίνησε.

Στη δεκαετία του 1960 ο Πιερ Ετέξ παντρεύτηκε την διάσημη κλόουν Ανί Φρατελινί. Ίδρυσαν Σχολή Τσίρκου με το ονοματεπώνυμό της και εμφανίστηκαν στην ταινία «Οι κλόουν» του Φεντερίκο Φελίνι.

«Οι απλές καταστάσεις είναι και οι πιο αστείες» είχε πει ο ίδιος. «Όσο περισσότερο αναζητάς κάτι εξαιρετικό, τόσο περισσότερο αποπροσανατολίζεσαι και δεν φτάνεις πουθενά».

Επιμέλεια: Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ