Τι λέει ο Μπομπ Ντίλαν για το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Η απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας να απονείμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν άφησε αρχικά άναυδη την αίθουσα και την υφήλιο -για λίγα δευτερόλεπτα μόνο, μέχρι ακόμη και οι δύσπιστοι να θυμηθούν τους στίχους του και να αρχίσουν να καταλαβαίνουν, έστω κι αν δεν συμμερίζονται, το (μαχητό) σκεπτικό της επιτροπής.

Σχεδόν ένα 24ωρο μετά, έχουν εκφραστεί πολλοί υπέρ και κατά της απόφασης, αλλά τι πιστεύει ο ίδιος ο νομπελίστας πλέον Μπομπ Ντίλαν;

Κανείς δεν ξέρει, και αυτό από μόνο του δείχνει πολλά -και πρωτίστως, το πόσο απροσδόκητη ήταν η απόφαση και το μούδιασμα που προκάλεσε, όπως και τις (ασυνήθιστές για Νόμπελ) απορίες και επιφυλάξεις.

Μέχρι νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής (ώρα Αθήνας), ο Ντίλαν σιωπούσε. Ούτε ο ίδιος ούτε το επιτελείο του είχαν προχωρήσει σε ανακοίνωση. Και δεν είναι καν ότι δεν είχε την ευκαιρία: Το βράδυ της Πέμπτης εμφανίστηκε κανονικά σε προγραμματισμένη συναυλία στο Λας Βέγκας.

Κανονικά σήμαινε ότι εμφανίστηκε στην σκηνή χωρίς να πει κουβέντα, τραγούδησε χωρίς να απευθυνθεί στο κοινό, στο ανκόρ είπε το Blowin’ In The Wind και αποχώρησε ησύχως. Σαν να μην είχε γίνει μερικές ώρες νωρίτερα το πιο απρόσμενο Νόμπελ Λογοτεχνίας στην ιστορία του θεσμού.

Στον επίσημο λογαριασμό του Ντίλαν στο Twitter αναρτήθηκε μετά την απονομή μόνο μία ξερή πρόταση (κι αυτή, πάνω από 10 ώρες μετά) πως «στον Ντίλαν απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας» με μία φράση από την σουηδική ανακοίνωση. Επόμενο και τελευταίο tweet, μέχρι στιγμής, ήταν η επανανάρτηση των συγχαρητηρίων από τον Μπαράκ Ομπάμα.

Όσα δεν έχει πει ο ίδιος ο Μπομπ Ντίλαν, τα έχουν πει συγγραφείς και κριτικοί λογοτεχνίας ανά την υφήλιο που είτε υπερασπίζονται την απόφαση της σουηδικής επιτροπής είτε την επικρίνουν. Το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2016 είναι το μοναδικό που καταφέρνει να «διχάσει» τόσο πολύ -ο λόγος της Σουηδικής Ακαδημίας ήταν ανέκαθεν νόμος, και η απονομή του Νόμπελ σήμαινε μέχρι πρότινος αυτόματη κατάταξη στο Πάνθεον των συγγραφεών οικουμενικού σεβασμού.

«Ναι, κι εγώ φαν του Ντίλαν είμαι, αλλά εδώ πρόκειται για ένα κακώς νοούμενο «βραβείο νοσταλγίας» από γερασμένους χίπιδες που λένε ασυναρτησίες» σχολίασε ο συγγραφέας Ίρλιβ Γουέλς.

Αντιθέτως, ο Σαλμάν Ρουσντί πείστηκε από την σουηδική επιτροπή: «Από τον Όμηρο μέχρι τον (Φαΐζ Αχμάντ) Φαΐζ, το τραγούδι κι η ποίηση είναι στενά συνδεδεμένα, κι ο Ντίλαν είναι κληρονόμος αυτής της παράδοσης βάρδων» έγραψε στο Twitter, χαρακτηρίζοντας σωστή την επιλογή για το φετινό βραβείο.

Περίπου σε αυτές τις δύο γραμμές κινείται η πρώτη αποτίμηση διεθνώς: Για τους μεν, είναι παρατραβηγμένη και άστοχη απόπειρα «διεύρυνσης» των Νόμπελ Λογοτεχνίας (που επιπλέον στερεί από κάποιον λιγότερο γνωστό συγγραφέα την ευκαιρία για πρόσβαση στο διεθνές κοινό), για τους δε η Σουηδική Ακαδημία σωστά αποφάσισε να υπενθυμίσει ότι τα «άνθη της λογοτεχνίας» ανθίζουν παντού και παίρνουν απροσδόκητες μορφές.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ