Πορτρέτα κορυφαίων στη «Βιογραφία» του Γιάννη Ψυχοπαίδη

Γιώργος Σεφέρης, Γιάννης Ρίτσος, Κώστας Καρυωτάκης, Στρατής Τσίρκας, Γιαννούλης Χαλεπάς, Μίκης Θεοδωράκης, Κ. Π. Καβάφης, Νίκος Μπελογιάννης, Νίκος Καζαντζάκης, Μανώλης Γλέζος, Οδυσσέας Ελύτης, Αλέκος Παναγούλης, Γιώργος Μπουζιάνης: αυτά είναι τα πρόσωπα που περιλαμβάνει η έκθεση «Βιογραφία» του Γιάννη Ψυχοπαίδη, η οποία εγκαινιάζεται στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη στις 19 Νοεμβρίου.

Την έκθεση, που θα διαρκέσει μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου θα συνοδέψουν δύο εκδόσεις: Η πρώτη έκδοση θα παρουσιάζει, όπως και η έκθεση, τα πορτρέτα και την εποχή τους και θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Διάττων, ενώ η δεύτερη έκδοση έχει τίτλο «Τα ημερολόγια της φωτιάς» (θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Κέδρος) και είναι μια συλλογή με σύντομα κείμενα του Γ. Ψυχοπαίδη πάνω σε ζητήματα της τέχνης (πρόκειται για το τέταρτο βιβλίο του αυτής της κατηγορίας).

Εκτός από πορτρέτα, στην έκθεση θα παρουσιαστούν και άλλα, μικρότερα έργα, ακρυλικά σε μουσαμά, καθώς και δημιουργίες μεικτής τεχνικής. Γιατί, όμως, «Βιογραφία»;

Όπως λέει στη συνέντευξη, την οποία παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Γ. Ψυχοπαίδης, «κανένα από τα πρόσωπα δεν είναι τυχαία επιλεγμένο και όλα μαζί αποτελούν συστατικά μέρη ενός μεγάλου παλίμψηστου, ενός παλίμψηστου του οποίου τα κεφάλαια εκπροσωπούν μιαν ατομική και συλλογική βιογραφία».

Σημαίνει κάτι τέτοιο ότι ο καλλιτέχνης αποφασίζει με αυτή την έκθεση να προχωρήσει και σε ένα είδος αυτοβιογράφησης; «Είναι σίγουρα ένα είδος αυτοβιογραφίας, αφού τα πρόσωπα αυτά σημάδεψαν εμένα και τη γενιά μου τόσο με τη στάση ζωής την οποία τήρησαν όσο και με το υπόδειγμα το οποίο προσέφερε η καλλιτεχνική τους δουλειά».

Τα περισσότερα πορτρέτα του Γ. Ψυχοπαίδη έχουν ως πηγή τους τη νεοελληνική λογοτεχνία:

«Με επηρέασε καθοριστικά ο τρόπος με τον οποίο οι συγγραφείς του τόπου μας, και πρωτίστως οι ποιητές, εικονογράφησαν τον ελληνικό κόσμο: πρώτα με την ίδια την παρουσία τους και δευτερογενώς με το καλλιτεχνικό τους έργο. Δεν πρόκειται, όμως, μόνο για τη λογοτεχνία, αλλά και για τη ζωγραφική, όπως και για την πολιτική πράξη. Διαμέσου όλων αυτών οι άνθρωποι της γενιάς μου μπορέσαμε να συγκροτήσουμε τις όποιες αρχές και αξίες μάς κράτησαν όρθιους, μας παραδειγμάτισαν, μας δίδαξαν, μας οδήγησαν να ανατρέψουμε τα αυτονόητά μας, χάραξαν νέα εκφραστικά μονοπάτια στον νου και την καρδιά» δηλώνει.

Πόσο σημαντικός είναι εντέλει ο ρόλος των προσώπων;

«Τα πρόσωπα των πορτρέτων -ξεχωριστοί άνθρωποι μέσα σε τόσους άξιους- υπήρξαν συμπαραστάτες σε δύσκολους καιρούς, πυξίδες πορείας και μέτρο κριτικής και αυτοκριτικής, κλωνάρια ενός φανταστικού αλλά και πραγματικού γενεαλογικού δέντρου που κάνει τον άνθρωπο σήμερα να αισθάνεται ότι δεν είναι μόνος, ότι μοιράζεται μαζί με άλλους μια μεγάλη πνευματική κληρονομιά, ότι ο κόσμος μέσα του είναι το επεξεργασμένο αποτύπωμα του κόσμου γύρω του» τονίζει και σημειώνει:

«Έτσι επανερχόμαστε στο ζήτημα της βιογραφίας. Με τις απεικονίσεις των προσώπων μου θέλησα να καταγράψω τα στοιχεία μιας βιογραφίας που αναζητεί το υλικό της στα συλλογικά βιώματα, μιας βιογραφίας που ανασκάπτοντας την εμπειρία και τη μνήμη, ανιχνεύει το κοινό φαντασιακό, τις κοινές διεκδικήσεις, τις αμφιβολίες και τα ερωτηματικά, τις κοινές αισθαντικότητες και ευαισθησίες».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ