Η ανθρωπότητα τις τελευταίες δεκαετίες αντιμετωπίζει περισσότερα περιστατικά λοιμωδών νόσων, αν και οι εν λόγω ασθένειες αυτές τείνουν να μειώνονται κατά κεφαλή, δηλαδή πλήττουν ένα αναλογικά μικρότερο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Journal of Royal Society Interface.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Μπράουν, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια Βιολογίας Κάθριν Σμιθ, ανέλυσαν πάνω από 12.100 επιδημίες 215 διαφορετικών λοιμωδών νόσων, οι οποίες έπληξαν συνολικά περίπου 44 εκατομμύρια ανθρώπους σε 219 χώρες από το 1980 έως το 2013.

Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι το 65% των μολυσματικών νόσων προέρχονται από τα ζώα. Συνολικά οι ζωονόσοι προκάλεσαν το 56% όλων των επιδημιών λοιμωδών ασθενειών τα τελευταία 33 χρόνια. Η χολέρα, η φυματίωση, η ιλαρά, ο εντεροϊός, η ηπατίτιδα και η γρίπη είναι μερικές από τις πιο κοινές λοιμώδεις νόσους που ταλαιπωρούν τον πλανήτη και όχι σπάνια σκοτώνουν τους ασθενείς.

Η διαχρονικά αυξητική τάση των λοιμωδών νόσων διεθνώς είναι αισθητή, καθώς ενώ κατά την πενταετία 1980 – 1985 δεν ξεπέρασαν τις 1.000 οι σχετικές επιδημίες, μέσα στην πενταετία 2005 – 2010 έφθασαν σχεδόν τις 3.000. Μάλιστα, αυξήθηκε όχι μόνο ο συνολικός αριθμός των επιδημιών, αλλά και οι διαφορετικές λοιμώδεις νόσοι που ήταν η αιτία, από 140 την περίοδο 1980 – 1985, σε περίπου 160 το 2005 – 2010.

Μεταξύ των νόσων που προέρχονται από ζώα, κατά την περίοδο 2000 – 2010 ο παθογόνος μικροοργανισμός που προκάλεσε τα περισσότερα κρούσματα, ήταν η σαλμονέλα, ακολουθούμενη σε συχνότητα από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, τη γρίπη τύπου Α, την ηπατίτιδα Α, τον άνθρακα, τον δάγκειο πυρετό, τη σιγκέλλωση, τη φυματίωση κ.α.

Μεταξύ των λοιμωδών ασθενειών που δεν είναι ζωονόσοι, στην κορυφή του παγκόσμιου καταλόγου σε συχνότητα επιδημιών μετά το 2000 βρίσκεται η γαστρεντερίτιδα και ακολουθούν κατά σειρά η χολέρα, η ιλαρά, ο εντεροϊός, η βακτηριακή μηνιγγίτιδα, η λεγιονέλλωση, ο τυφοειδής και ο εντερικός πυρετός, ο ροταϊός, η παρωτίτιδα (μαγουλάδες) και ο κοκκύτης.

«Ζούμε σε ένα κόσμο όπου οι ανθρώπινοι πληθυσμοί είναι όλο και πιο διασυνδεμένοι μεταξύ τους και με ζώα -άγρια και κατοικίδια- που είναι φορείς παθογόνων μικροοργανισμών. Αυτές οι διασυνδέσεις δημιουργούν ευκαιρίες για τους παθογόνους οργανισμούς να μεταπηδήσουν σε ένα άλλο ξενιστή, να διασχίσουν τα σύνορα και να εξελιχτούν σε νέα στελέχη, ισχυρότερα από αυτά που έχουμε δει στο παρελθόν», εξηγεί η Δρ Σμιθ.

Οι ερευνητές επισημαίνουν πάντως ότι, μολονότι ο κόσμος φαίνεται να έρχεται αντιμέτωπος με συνεχώς αυξημένα περιστατικά λοιμωδών νόσων, από την άλλη τα καλά νέα είναι πως συνεχώς βελτιώνονται οι άμυνες της δημόσιας υγείας, με καλύτερη πρόληψη, διάγνωση, έλεγχο και θεραπεία των ασθενειών, πράγμα που εξηγεί γιατί τελικά ένα μικρότερο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού μολύνεται.

Από την άλλη όμως, η κλιματική αλλαγή δημιουργεί σταδιακά ένα νέο «τοπίο», καθώς σε ένα θερμότερο κόσμο οι παθογόνοι μικροοργανισμοί θα έχουν νέες ευκαιρίες εξάπλωσης.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ