Ρεαλιστικό χαρακτηρίζει το ΔΝΤ το στόχο για σταθεροποίηση των εσόδων από τη φορολογία ακινήτων σε επίπεδα 2% – 3% του ΑΕΠ παγκοσμίως, από 1% του ΑΕΠ σήμερα.

Σε περιοδική έκθεση που δημοσιοποίησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο περιλαμβάνεται έρευνα του Υποδιευθυντή Δημοσιονομικών Υποθέσεων του Ταμείου John Norregaard η οποία κάνει εκτενή αναφορά στη φορολόγηση των ακινήτων.

Το υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ αναγνωρίζει πως πρόσφατα έχει υπάρξει «δραματικό» ενδιαφέρον για την ενίσχυση των εσόδων από τη φορολογία ακινήτων σε χώρες με διαφορετικά χαρακτηριστικά όπως η Ελλάδα, η Καμπότζη, η Κίνα, η Κροατία, η Αίγυπτος, η Ιρλανδία, η Λιβερία και η Ναμίμπια.

Σύμφωνα με τον ίδιο, μέχρι σήμερα οι φόροι ιδιοκτησίας επί της ακίνητης περιουσίας έχουν προσφέρει αρκετά μέτρια ποσά στις περισσότερες χώρες, με τη μέση απόδοση τους στις προηγμένες οικονομίες να είναι περίπου 1% του ΑΕΠ Στις χώρες μεσαίου εισοδήματος οι φόροι ιδιοκτησίας αντιστοιχούν στο 0,4% του ΑΕΠ, ενώ σύμφωνα με τον Norregaard λίγα είναι γνωστά για τη σημασία των εσόδων από την φορολόγηση ακινήτων σε χώρες με χαμηλό εισόδημα.

Μεταξύ των χωρών υψηλού εισοδήματος, ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει σε περισσότερο από το 3% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση τα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας, ενώ πάνω από το 2% του ΑΕΠ κινούνται οι εισπράξεις σε Γαλλία, Ισραήλ, Ιαπωνία και Νέα Ζηλανδία.

Στη βάση αυτή ο υποδιευθυντής του ΔΝΤ αναφέρει πως ένας στόχος για έσοδα 2% έως 3% του ΑΕΠ από τη φορολόγηση ακινήτων φαίνεται ως ρεαλιστικός ειδικά για τις χώρες υψηλού εισοδήματος (στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ελλάδα).

Κατά τον ίδιο, η φορολόγηση των ακινήτων γενικά θεωρείται πιο αποτελεσματική από ό,τι άλλες μορφές φορολόγησης (ιδιαίτερα εισοδήματος) εν μέρει επειδή δεν αποθαρρύνει την εργασία, την αποταμίευση(;)και την επένδυση, και είναι πιο δύσκολο να αποφευχθεί από ό, τι οι περισσότεροι άλλοι φόροι, κυρίως λόγω της ακινησίας του ακινήτου. Ο Norregaard επικαλείται και έρευνες του ΟΟΣΑ, οι οποίες έχουν διαπιστώσει πως σε γενικές γραμμές η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας είναι λιγότερο επιβλαβής για την ανάπτυξη από ό,τι άλλες μορφές φορολογίας.

Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα ο συντάκτης της μελέτης αναφέρει πως η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας σε τοπικό επίπεδο μπορεί να βελτιώσουν τη λογοδοσία και την αποτελεσματικότητα των θεσμών, αλλά θα οδηγήσει και σε μείωση των μεταβιβάσεων εντός γενικής κυβέρνησης. Προειδοποιεί δε πως ενδεχόμενη επιβολή του φόρου από τους ΟΤΑ θα πρέπει να συνδυασθεί με συμφωνία σχετικά με τις ελάχιστες και μέγιστες τιμές ώστε να περιοριστεί ο φορολογικός ανταγωνισμός (να μη σημειωθούν κρούσματα μετακομίσεων λόγω της φορολόγησης).

Αναφερόμενος στη δικαιοσύνη του φόρου ακινήτων ο Norregaard αναφέρει πως υπάρχει συναίνεση στο ότι ο φόρος βαρύνει κατά κύριο λόγο εκείνους που έχουν μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Εκτιμά, δε, πως η προοδευτικότητα του φόρου μπορεί να ενισχυθεί με μια ποικιλία από μέτρα για τη μείωση ή την εξάλειψη των φορολογικών υποχρεώσεων για τους ιδιοκτήτες ακινήτων με χαμηλό εισόδημα.

«Ακόμα κι αν ο φόρος ακίνητης περιουσίας έχει ονομαστεί από τους υποστηρικτές της, ο «τέλειος φόρος», συχνά δυσφημιστεί ως το πιο μισητό μεταξύ των φόρων», τονίζει ο αξιωματούχος του ΔΝΤ, ο οποίος ξεκαθαρίζει πως ο υπολογισμός του φόρου θα πρέπει να βασίζεται στις εμπορικές αξίες της γης και των κτιρίων και ως εκ τούτου απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε διοικητική υποδομή.

Μεταξύ άλλων αναφέρεται στην ανάγκη δημιουργίας ενός επίσημου μητρώου που θα καταγράφει εκτός από την ιδιοκτησία και τα δεδομένα της αξίας του ακινήτου, αλλά και στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος αποτίμησης που θα παρακολουθεί με ακρίβεια τις τιμές της αγοράς μέσω τακτικών ενημερώσεων. Αυτό απαιτείται προκείμενου οι αυξήσεις (ή μειώσεις) στις τιμές των ακινήτων να έχουν άμεση αποτύπωση στα φορολογικά έσοδα.

Ο Norregaard θεωρεί πως παραμένουν πολλά πρακτικά εμπόδια για την εφαρμογή του φόρου ακινήτων συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης καλά καταρτισμένων εκτιμητών ακινήτων σε πολλές χώρες.

Θανάσης Κουκάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Ειδήσεις Σήμερα: