Γραφειοκρατεία και οικονομική κρίση τα «εμπόδια» της εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Ελλάδα

Με την Ελλάδα να έχει τον τρίτο χαμηλότερο δείκτη γεννητικότητας στην ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2012, εκατοντάδες ελληνίδες κινδυνεύουν να χάσουν το δικαίωμα στη μητρότητα λόγω γραφειοκρατείας και οικονομικής κρίσης.

Όπως καταγγέλει η Ελληνική Εταιρεία Ιατρών Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, που διοργανώνει το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εξωσωματικής Γονιμοποίησης, στις 22-24 Νοεμβρίου, στην Αθήνα, η αναμονή για την έγκριση της δαπάνης για εξωσωματική γονιμοποίηση στις αρμόδιες επιτροπές του ΕΟΠΥΥ ξεπερνά τους 10 μήνες και σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει και τους 12.

Η γραφειοκρατεία λοιπόν και το υψηλό οικονομικό κόστος των κύκλων της εξωσωματικής γονιμοποίησης αποτελούν τροχοπέδη για τις γυναίκες άνω των 38 ετών που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί μέσω της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ενώ για τις γυναίκες άνω των 40 ετών τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα.

Επιπρόσθετες παρενέργειες προκαλεί και η μη λειτουργία της Εθνικής Ανεξάρτητης Αρχής που ασχολούνταν με τα θέματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, τα μέλη της οποίας παραιτήθηκαν το 2008 και έκτοτε οι εκάστοτε υπουργοί Υγείας έχουν επιδείξει αδιαφορία για τη διευθέτηση του θέματος.

«Η Αρχή Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής παραιτήθηκε το 2008 διότι το κράτος δεν ήταν αρωγός σε αυτή την τόσο σημαντική προσπάθεια που έγινε από τα ίδια τα μέλη της, ούτε από άποψη υλικοτεχνικής υποδομή, δηλαδή πληροφοριακό σύστημα καταγραφής των περιστατικών και αποθήκευσης των δεδομένων, αλλά ούτε στη στελέχωση με έμψυχο δυναμικό. Η λειτουργία μιας τέτοιας αρχής είναι πολύ σημαντική γιατί πρωταρχικός ρόλος της θα είναι η εποπτεία της λειτουργίας όλων των κέντρων εξωσωματικής αναπαραγωγής, καθώς επίσης και η επίλυση προβλημάτων που θα προκύπτουν ad hoc. Τέλος, στα οκτώ χρόνια που εφαρμόζεται ο νόμος για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, υπάρχουν ραγδαίες εξελίξεις στη διαδικασία της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης οι οποίες εάν λειτουργούσε η Αρχή Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, με τις εισηγήσεις των μελών της Επιτροπής, θα μπορούσαν να είχαν προχωρήσει και οι ανάλογες αλλαγές σε επίπεδο νομοθεσίας», εξηγεί ο Δρ Βασίλειος Αθανασίου, μέλος της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου και της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρών Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.

Ο πρόεδρος της επιστημονικής εταιρείας, Θέμης Μαντζαβίνος, εκτιμά ότι οι χρονοκαθυστερήσεις που παρατηρούνται γίνονται για λόγους εξοικονόμησης πόρων, παρά το γεγονός ότι η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη για τα φάρμακα της εξωσωματικής γονιμοποίησης ανά έτος υπολογίζεται σε 16 εκατομμύρια ευρώ.

«Και είναι αποθαρρυντικό να αντιμετωπίζονται με αυτό τον τρόπο τα ζευγάρια αλλά και οι έλληνες επιστήμονες, τη στιγμή που οι εποτυχίες της χώρας μας σε αυτό τον τομέα είναι μεγαλύτερες σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες».

Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, το 15% των ζευγαριών που βρίσκονται στην αναπαραγωγική ηλικία, χρειάζονται όλο και περισσότερο και εν τέλει καταφεύγουν σε κάποια μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως για παράδειγμα σύσταση επαφών, σπερματέγχυση, παρακολούθηση κύκλου και εξωσωματική γονιμοποίηση. Περίπου 15.000 γυναίκες το χρόνο υπόκεινται σε κάποια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και περί τα 3.500 παιδιά γεννιούνται από αυτές τις κυήσεις. Το 95% των εξωσωματικών γονιμοποιήσεων στην Ελλάδα πραγματοποιούνται στον ιδιωτικό τομέα. Στην Ευρώπη, καταγράφονται ετησίως περίπου 300.000 γεννήσεις παιδιών μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση, ενώ παγκοσμίως φτάνουν και τα δύο εκατομμύρια.

Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr