Σε μετριοπαθείς τόνους κινήθηκε το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του Ιρανού νέου προέδρου Χασάν Ροχανί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο οποίος επανέλαβε ότι η Τεχεράνη «δεν είναι απειλή» για τη διεθνή κοινότητα και στάθηκε στην ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Ακροατήριο της ομιλίας -από την οποία έλειπαν μεν οι «βιτριολικές» κορώνες του προκατόχου του Ροχανί, όπως όμως και απτές προτάσεις για τις συνομιλίες- φαίνεται ότι ήταν όχι μόνο η διεθνής κοινότητα αλλά και η κοινή γνώμη του Ιράν.

Η πρώτη υποδοχή των ξένων διπλωματών είναι μοιρασμένη μεταξύ συγκρατημένης ικανοποίησης και ισχυρών επιφυλάξεων, καθώς οι ξένες κυβερνήσεις περιμένουν «πράξεις» από την Τεχεράνη.

Αν και αναγνωρίζεται η μετριοπάθεια που χρησιμοποίησε ο Ροχανί, αρκετοί στις ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι στην ομιλία του ο νέος πρόεδρος δεν προσέφερε ακόμη δίοδο «υπέρβασης» στις βαλτωμένες συνομιλίες.

Άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, τηρούν στάση αναμονής και «καλή» προαίρεση. «Το ύφος είναι εντελώς καινούριο και σε αυτό το βαθμό υπάρχει λόγος για προσεκτική αισιοδοξία» σχολίασε την ομιλία Ροχανί ο γερμανός απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βέστερβελε.

Το Ιράν «μπορεί να μιλάει σοβαρά» είπε χαρακτηριστικά, αλλά δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει πως ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα επιβάλλει «μεγάλη προσοχή» και πως η Τεχεράνη πρέπει «να κάνει και πρακτικά νέες προτάσεις».

Στο μέτωπο πάντως των παγωμένων συνομιλιών εμφανίζεται κάποια «δειλή» κινητικότητα: Αυτήν την εβδομάδα έχει προγραμματιστεί, όπως ανέφερε ο Λευκός Οίκος, συνάντηση σε υψηλό επίπεδο της Ομάδας των Έξι και του Ιράν. Πάντως, το κλίμα δεν είναι ακόμη ώριμο για υπέρβαση, όπως φάνηκε και με την διάψευση των περί συνάντησης Ομπάμα και Ροχανί.

«Το Ιράν δεν είναι απειλή»

Στην ομιλία του στο βήμα, την πλέον αναμενόμενη της φετινής Γενικής Συνέλευσης, ο Ροχανί εξύμνησε την ανεκτικότητα και την κατανόηση, επανέλαβε ότι το ατομικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι αυστηρά ειρηνικό και πως η χώρα δεν πρόκειται να επιδιώξει κατασκευή πυρηνικού οπλοστασίου ενώ χαρακτήρισε βίαιες τις διεθνείς κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο Ιράν.

Υπογραμμίζοντας για άλλη μία φορά πως τα πυρηνικά δεν έχουν θέση στο ιρανικό οπλοστάσιο και αντιβαίνουν στις «θρησκευτικές και ηθικές πεποιθήσεις» της χώρας, ο Ροχανί σημείωσε ότι «το εθνικό συμφέρον του Ιράν καθιστά επιτακτική την απομάκρυνση κάθε λογικής ανησυχίας για το ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν» -λόγια με στόχο, προφανώς, όχι μόνο τη διεθνή κοινότητα αλλά και το εσωτερικό της χώρας.

«Η λεγόμενη ιρανική απειλή είναι μόνο μία φανταστική απειλή» τόνισε ο Ροχανί. Από το Ιράν «δεν υπάρχει απολύτως κανένας κίνδυνος για τον κόσμο» είπε, καλώντας σε «άμεσες συνομιλίες με χρονική προθεσμία και προσανατολισμένες σε αποτελέσματα».

Η μόνη στιγμή στην οποία ο Ροχανί χρησιμοποίησε ανοικτά υψηλούς τόνους ήταν η αναφορά του στις διεθνείς κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης, με φόντο το πυρηνικό της πρόγραμμα. «Οι κυρώσεις αυτές είναι βίαιες, απλά και καθαρά» είπε, συμπληρώνοντας πως από αυτές «δεν υποφέρουν οι πολιτικές ελίτ αλλά ο απλός λαός».

Απευθυνόμενος στην Ουάσινγκτον, ο ιρανός πρόεδρος υποστήριξε ότι «τα μυωπικά συμφέροντα φιλοπόλεμων ομάδας πίεσης» έχουν οδηγήσει σε ασυνεπή στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Τεχεράνη.

Στο απόλυτο μηδέν οι σχέσεις με το Ισραήλ

Σε αντίθεσή με τον προκάτοχό του, ο Ροχανί, δεν ανέφερε ονομαστικά ούτε μία φορά το Ισραήλ στην ομιλία του. Έμμεση αναφορά του ωστόσο ήταν η αποστροφή του για την τραγική παραβίαση των δικαιωμάτων των Παλαιστίνιων στην υπό κατοχή Παλαιστίνη. Έκλεισε δε την ομιλία του με αναφορά όχι μόνο στο Κοράνι και τη Βίβλο, αλλά και στην εβραϊκή Τόρα.

Παράλληλα, εκτός της ομιλίας του στον ΟΗΕ, ο ιρανός νέος πρόεδρος απάντησε σε συνέντευξή του στο CNN πως το Ολοκαύτωμα είναι «καταδικαστέο έγκλημα» αλλά το ζήτημα επαφίεται στους ιστορικούς.

«Δεν είμαι ιστορικός, και όταν πρόκειται για τις διαστάσεις του Ολοκαυτώματος θα πρέπει να μιλήσουν οι ιστορικοί» είπε στη συνέντευξή του. «Γενικά όμως μπορώ να σας πω πως κάθε έγκλημα στην ιστορία εναντίον της ανθρωπότητας, συμπεριλαμβανομένων των εγκλημάτων των ναζί εναντίον των εβραίων, είναι καταδικαστέο».

Συγκριτικά, ο Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ είχε χαρακτηρίσει κατά καιρούς «μύθο» το Ολοκαύτωμα.

Πάντως, το Ισραήλ δεν εμφανίζεται να πείθεται από τους τόνους του Ροχανί. Η ισραηλινή αντιπροσωπεία διπλωματική αντιπροσωπεία ήταν η μοναδική (αυτήν την φορά) που αποχώρησε από τη Γενική Συνέλευση κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ιρανού προέδρου και ο ισραηλινός υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων, Γιουβάλ Στάινιτς, απέρριψε τη ρητορική του Ροχανί ως «παιχνίδι εξαπάτησης».

«Ο Ροχανί ήρθε εδώ για να εξαπατήσει τον κόσμο και δυστυχώς πολλοί είναι πρόθυμοι να εξαπατηθούν» είπε ο Στάινιτς σε συνέντευξη τύπου που διοργανώθηκε την τελευταία στιγμή, όπως λέει το Associated Press, μετά την ομιλία Ροχανί.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ