Στην προεδρία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας ορκίζεται την Τρίτη ο Φρανσουά Ολάντ εξοστρακίζοντας έπειτα από 17 χρόνια τη δεξιά από το Μέγαρο των Ηλυσίων, σε μία Ευρώπη που στροβιλίζεται στη δίνη της οικονομικής κρίσης και προσβλέπει σε εκείνον για τη ρήξη με το μοντέλο στείρας λιτότητας που φέρει την υπογραφή της Άνγκελα Μέρκελ.

Ποιος είναι ο «Mοnsieur Normal», ο πολιτικός και ο άνθρωπος Ολάντ, που έρχεται ενώπιον της αδυσώπητης οικονομίας; Το προφίλ, οι θέσεις, η εξωτερική πολιτική, η προσωπική ζωή το νέου προέδρου της Γαλλίας…

Αμέσως μετά την ορκωμοσία ο Φρανσουά Ολάντ θα ανακοινώσει το όνομα του πρωθυπουργού της νέας γαλλικής κυβέρνησης, και λίγες ώρες αργότερα θα αναχωρήσει για το παρθενικό του ταξίδι ως πρόεδρος στη Γερμανία για να έλθει πρώτη φορά ενώπιος ενωπίω με την Άνγκελα Μέρκελ. Ο νικητής της Γαλλίας θα συναντηθεί με την μεγάλη ηττημένη των εκλογών στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας που ερμηνεύεται ως «χαστούκι» στις συνταγές λιτότητας.

Η προεδρία το Φρανσουά Ολάντ αρχίζει σε μία κρίσιμη στιγμή για το σύνολο της ευρωπαϊκής κοινότητας και ιδίως για την Ελλάδα που μία εβδομάδα μετά τις κάλπες της 6ης Μαΐου αδυνατεί να συγκροτήσει κυβέρνηση, και ο ευρωπαϊκός Τύπος βρίθει δημοσιευμάτων που την φέρνουν ολοένα και πιο κοντά στην έξοδο από την Ευρωζώνη.

Η Ευρώπη αναμένει με αγωνία να δει επί τω έργω τον πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ και τις νέες πολιτικές ισορροπίες που μπορεί πλέον να διαμορφωθούν.

Ματιά στο προφίλ ενός «κανονικού» προέδρου

  • Για τους φίλους είναι η ήρεμη δύναμη. Σταθερός, πραγματιστής, ιδανικός για σύνθεση και συμβιβασμό. Για τους εχθρούς είναι άχρωμος έως βαρετός, χωρίς πυγμή και προϋπηρεσία στα δύσκολα, ο «κύριος ζαχαρωτό»… Ο ίδιος δηλώνει ότι θα είναι ένας «κανονικός» πρόεδρος, μακριά από τον αυτάρεσκο, «πομπώδη» Νικολά Σαρκοζί.
  • Η φιλική πολιτική «χελώνα»-Ολάντ έκοψε πρώτη το νήμα στη γραμμή τερματισμού της 6ης Μαΐου με τον υπερδραστήριο «λαγό»-Σαρκοζί να ακολουθεί ασθμαίνοντας. Μια παραβολή της νίκης στις σελίδες του διεθνούς Τύπου για την αλλαγή φρουράς στο Μέγαρο των Ηλυσίων και τους τίτλους τέλους σε 17 χρόνια δεξιάς διακυβέρνησης.
  • Τριάντα χρόνια στην υπηρεσία της πολιτικής και του Σοσιαλιστικού Κόμματος «μετρά» ο 57χρονος Φρανσουά Ολάντ χωρίς όμως να έχει κρατήσει ποτέ υπουργική θέση. Σπούδασε νομικά, αποφοίτησε από το Ecole Nationale d’ Administration της γαλλικής ελίτ, εντάχθηκε στους Σοσιαλιστές το 1979 και «γεννήθηκε» πολιτικά επί Φρανσουά Μιτεράν.
  • Μέλος της Εθνοσυνέλευσης στην εκλογική περιφέρεια Κορέζ επί 20ετίας, και δήμαρχος της περιφερειακής πρωτεύουσας Τιλ από το 2001 έως το 2008. Το 1997 ο Ολάντ διαδέχεται τον Λιονέλ Ζοσπέν στην κεφαλή του Σοσιαλιστικού Κόμματος ως πρώτος γραμματέας, θέση την οποία διατηρεί επί 11 χρόνια.
  • Παραδίδει τα ηνία των Σοσιαλιστών το 2008 εν μέσω αναταραχής και πικρίας στους κόλπους του κόμματος, εξαιτίας της συντριβής από τον Νικολά Σαρκοζί της τότε συντρόφου και μητέρας των τεσσάρων παιδιών του Σεγκολέν Ρουαγιάλ στις προεδρικές κάλπες του 2007.
  • Η Σεγκολέν είχε «συνθλίψει» του Ολάντ στις εσωκομματική αναμέτρηση για το προεδρικό «χρίσμα». Την υποστήριξε, όμως, πιστά στην προεδρική κούρσα του 2007 και μετά την ψηφοφορία ανακοινώθηκε ο χωρισμός τους έπειτα από 30 χρόνια σχέσης.
  • Λίγο αργότερα θα αποκαλυφθεί ότι ο Ολάντ είχε ήδη επί ένα χρόνο δεσμό με την δημοσιογράφο του Paris Match, Βαλερί Τριερβελέρ, αλλά η σχέση έμεινε μυστική για να μην επηρεαστεί η εκλογική μάχη της Σεγκολέν. Η Τριερβελέρ είναι σήμερα η Πρώτη (ανύπαντρη) Κυρία της Γαλλίας.
  • Όταν ο Ολάντ εξετάζε το 2011 το ενδεχόμενο μίας νέας προεδρικής απόπειρας δεν συγκέντρωνε ούτε 3% στις δημοσκοπήσεις. Όταν, όμως, έδυσε ξαφνικά το αστέρι του τέως γενικού διευθυντή του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος-Καν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Νέα Υόρκη, ο Ολάντ έγινε η καλύτερη διαθέσιμη επιλογή των Σοσιαλιστών.
  • Η γενική εικόνα για τον Φρανσουά Ολάντ είναι ότι είναι μετριοπαθής. «Δεν θέλω μία σκληρή αριστερά» δήλωνε σε ένα ντιμπέιτ με την Μαρτίν Ομπρί, βασική αντίπαλό του για την προεδρική υποψηφιότητα. «Βγαίνουμε από πέντε χρόνια βάναυσης προεδρίας. Πρέπει να έχουμε μία διασπαστική υποψηφιότητα;» έλεγε.
  • Σε πρόσφατη βιογραφία που τιτλοφορείται Φρανσουά Ολάντ: Η δύναμη του κυρίου Καλού (Strength of Mr Nice), η δημοσιογράφος Marie-Eve Malouines σκιαγραφεί το πορτρέτο ενός πολιτικού με ισχυρή φιλοδοξία, αλλά που αποφεύγει ταυτόχρονα τις συγκρούσεις.
  • Πολλοί έχουν πει πως περπατά, μιλά και συμπεριφέρεται σαν τον Φρανσουά Μιτεράν. Κάποιοι υπαινίχθηκαν μάλιστα ότι έχει κάνει και μαθήματα ορθοφωνίας για να μοιάζει περισσότερο στον Σοσιαλιστή πρόεδρο, του οποίου ο τότε νεαρός Ολάντ διατέλεσε οικονομικός σύμβουλος μετά το 1981.
  • Στο δρόμο προς τις κάλπες της 6ης Μαΐου έλαβε την ψήφο εμπιστοσύνης του Ζακ Σιράκ που τον χαρακτήρισε αληθινό ηγέτη, ικανό να διαπεράσει τις κομματικές γραμμές, αν και το σχόλιο θεωρήθηκε από πολλούς ότι είχε πραγματικό στόχο τον Σαρκοζί τον οποίο δεν συγχώρεσε ποτέ ο Σιράκ για την «προδοσία».
  • «Αντίπαλός μου είναι το κεφάλαιο» δήλωνε ο Ολάντ και εστίασε τη μάχη για την κατάκτηση της προεδρίας στην επαναδιαπραγμάτευση του Δημοσιονομικού Συμφώνου σιδηράς πειθαρχίας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα να διαμηνύει πως «δεν έχουμε ψηφίσει την κυρία Μέρκελ πρόεδρο της ΕΕ για να αποφασίζει ηγεμονικά για τις τύχες όλων». Το «πλήρωσε» με προεκλογικό μποϊκοτάζ από την Μέρκελ.
  • Η πρόταση της φορολόγησης με 75% των εισοδημάτων άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ φάνηκε να αιφνιδιάζει τους συναδέλφους τους στους κόλπους των Σοσιαλιστών και επικρίθηκε έντονα από τους αντιπάλους. Η πρόταση για χιλιάδες νέους καθηγητές χαρακτηρίστηκε «τρελή» από το «στρατόπεδο» Σαρκοζί.
  • Ο Economist χαρακτήρισε τον Φρανσουά Ολάντ «επικίνδυνο». Οι Financial Times από την άλλη πλευρά αποφάνθηκαν ότι ο Ολάντ μιλά αριστερά και θα κυβερνήσει δεξιά. Η Ευρώπη αναμένει να δει στην πράξη τον πρόεδρο Ολάντ που εξελέγη με υπόσχεση ανάπτυξης και ρήξη με το γερμανικό μοντέλο στείρας λιτότητας.
  • Με τα στρογγυλά γυαλιά και στρογγυλά χαρακτηριστικά του ο Τύπος τον αποκαλούσε «Κύριο Ζαχαρωτό» ή Monsieur Flanby, «τίτλος» βγαλμένος από ένα γαλλικό γλυκό. Πριν τρία χρόνια ο Ολάντ έκανε δίαιτα, έχασε 13 κιλά, άλλαξε γυαλιά και γκαρνταρόμπα.
  • Ο Φρανσουά Ολάντ γεννήθηκε στη βορειοδυτική πόλη Ρουέν στις 12 Αυγούστου του 1954. Γιος ενός αυταρχικού και οργισμένου γιατρού που βρίσκεται πίσω από την αντιπάθεια του Ολάντ για σύγκρουση και την επιθυμία συναίνεσης, όπως αναφέρει ο Σερζ Ραφί, αρχισυντάκτης του Nouvel Observateur.

Ενώπιον της σκληρής οικονομικής πραγματικότητας

  • Ευρωπαϊκή κρίση: Ο Ολάντ ξύπνησε την οργή του Βερολίνου καλώντας σε «επαναδιαπραγμάτευση» του Δημοσιονομικού Συμφώνου (πέραν των επιφυλακτικών αναφορών του υπέρ ευρωομολόγων).
    Η σιδηρά πειθαρχία δεν αρκεί, χρειάζεται προώθηση της ανάπτυξης. «Καλώς, ας εμπλουτίσουμε το Σύμφωνο, αλλά ξεχάστε την τροποποίησή του» απαντά η Μέρκελ -δείχνοντας με σαφήνεια τα περιθώρια διαπραγμάτευσης, με τη γερμανική αντιπολίτευση να κρατά, ουσιαστικά, ίσες αποστάσεις.
  • Οι λογαριασμοί του γαλλικού οίκου: Εξυγίανση των γαλλικών δημοσιονομικών ναι, αλλά όχι θυσιάζοντας τα συμφέροντα του γαλλικού λαού.
    Ο Ολάντ δεν αμφισβητεί τη γαλλική δέσμευση για εξισορρόπηση των δημοσιονομικών μέχρι το 2017, αλλά το χρονοδιάγραμμα -τόνισε- θα εξαρτηθεί από την πορεία της οικονομίας. Αμ’ έπος, αμ’ έργον: Το Παρίσι θα δει φέτος το έλλειμμά του στο 4,2% του ΑΕΠ, πάνω από τα συμφωνηθέντα.
  • Το «τέρας» των αγορών του χρήματος: Από τον προεκλογικό λόγο του Ολάντ δεν έλειψαν οι αναφορές «στις αγορές».
    Προκρίνει, όπως και ο Σαρκοζί, διαχωρισμό των επενδυτικών και των εμπορικών τραπεζικών δραστηριοτήτων, φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές (το Βερολίνο συμφωνεί, το Σίτι του Λονδίνου όμως όχι) και μεγαλύτερη φορολόγηση στα πολύ υψηλά εισοδήματα.

Η εξωτερική πολιτική

  • Εκλεγμένος μέσα στο περιβάλλον της οικονομικής κρίσης που απειλεί και τη δική του χώρα, ο Ολάντ αναγκαστικά στρέφει την προσοχή του στο εσωτερικό δίνοντας ίσως μικρότερη έμφαση στη διεθνή παρουσία της Γαλλίας. Είναι όμως ευρωπαϊστής και δεν σκοπεύει να αποκλίνει από το δρόμο της στενής ευρωατλαντικής συνεργασίας που χάραξε ο προκάτοχός του.
  • Ευρωατλαντικές σχέσεις: Ο Σαρκοζί πήρε πρωτοβουλίες για στενότερες σχέσεις με το ΝΑΤΟ, αλλά ο Ολάντ φαίνεται περισσότερο προσανατολισμένος προς την Ευρώπη. Δηλώνει ότι θα αποσύρει τους Γάλλους στρατιώτες από το Αφγανιστάν ως το τέλος του 2012, νωρίτερα από άλλες δυνάμεις.
  • Άξονας Γαλλίας-Γερμανίας: Μέσα στα σχέδια του Ολάντ είναι μία νέα συνθήκη Γαλλίας-Γερμανίας ανανεώνοντας εκείνη που υπέγραψαν το 1963 Ντε Γκολ και Αντενάουερ, γεγονός που αν συμβεί θα ενισχύσει περισσότερο τον θεμέλιο άξονα της ΕΕ ενώ το οικοδόμημα τρίζει.
  • Θεσμική εμβάθυνση της ΕΕ: Ο Ολάντ επιθυμεί έναν προσανατολισμένο στην ανάπτυξη προϋπολογισμό της ΕΕ (2014-2020) και μία πληρέστερη ένωση των κρατών της. Αλλά με δεδομένο το ασφυκτικό περιβάλλον της κρίσης, τα περιθώρια μπορεί να είναι στενά και οι θεσμικές αλλαγές ίσως καθυστερήσουν.
  • Ευρωμεσογειακός διάλογος: Ο ευρωμεσογειακός διάλογος -μια ιδέα του Σαρκοζί για να έρθουν πιο κοντά οι χώρες της β.Αφρικής- μετά την Αραβική Άνοιξη τίθεται σε νέα πλαίσια, αλλά δεν εγκαταλείπεται από τον Ολάντ που μάλιστα επιδιώκει την επανασύσταση της γαλλοφωνίας στην δυτική υποσαχάρια Αφρική.
  • Γαλλία και τρομοκρατική απειλή: Η τρομοκρατική απειλή αναγκάζει τις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις και τις Αρχές ασφαλείας να επαναπροσδιορίσουν τις προτεραιότητές τους. Ο Ολάντ, πέρα από αυτό, δίνει στο πρόγραμμά του έμφαση και στην αποτρεπτική ικανότητα της πυρηνικής Γαλλίας.
  • Οι σχέσεις με την Τουρκία: Η ακύρωση του νόμου αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας μπορεί να καθησύχασε κάπως την Άγκυρα αλλά ο νέος πρόεδρος υπόσχεται να τον επαναφέρει. Μένει δε σταθερός στην γραμμή για μη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ χωρίς όμως να διακοπούν οι συνομιλίες.
  • Η Συνθήκη Σένγκεν: Ο Ολάντ επέκρινε σφοδρά τον Σαρκοζί για την απειλή απόσυρσης από την Σένγκεν αν δεν ενταθούν οι έλεγχοι αλλά ο ίδιος δεν φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει την ως τώρα πολιτική της Γαλλίας σε αυτόν τον τομέα.

Η προσωπική ζωή

  • Στα τέλη δεκαετίας 1970 γνωρίζει την Σεγκολέν Ρουαγιάλ με την οποία συνδέεται με Σύμφωνο Συμβίωσης. Αποκτούν τέσσερα παιδιά: Τομά (1984), Κλεμάνς (1986), Ζιλιέν (1987) και Φλόρα (1992). Το 2006 Γνωρίζει τη δημοσιογράφο Βαλερί Τριερβελέρ.
  • Το 2007 ανακοινώνεται ο χωρισμός του με την Σεγκολέν Ρουαγιάλ Την ίδια περίοδο η Ρουαγιάλ διεκδικεί την προεδρία της Γαλλίας. Χάνει από τον Νικολά Σαρκοζί. Το 2010 ανακοινώνεται επίσημα η σχέση του με την Βαλερί Τριερβελέρ. Η ίδια έχει τρία παιδιά από προηγούμενο γάμο.

Μ.Δουρμούσογλου, Ευ.Μπίφη, Απ.Ρουμπάνης, Β.Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ