Χειμερινά σπορ: Οδηγός επιβίωσης

Η είσοδος στην καρδιά του χειμώνα αποτελεί αφορμή για εξορμήσεις με επίκεντρο τα χειμερινά σπορ. Ωστόσο, το σκι είναι απαιτητικό άθλημα και η μετάβαση από την καθιστική ζωή στις βουνοπλαγιές εγκυμονεί κινδύνους, γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι.

Ένα Σαββατοκύριακο με φίλους για σκι ή snowboard σε κάποια χιονισμένη πλαγιά μπορεί να αποβεί μια δυσάρεστη εμπειρία αν δεν εφαρμόσουμε πλήρως ορισμένους κανόνες ασφαλείας. Το βασικό που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι πως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμούμε το κρύο και τις συνέπειές του στον οργανισμό. Ας δούμε, όμως, τι πρέπει να κάνουμε και τι πρέπει να αποφύγουμε.

Το κρύο και τα.. άκρα σας

Το δημοφιλέστερο χειμερινό σπορ είναι το σκι στο χιόνι. Σίγουρα η ιδέα της ολίσθησης σε μια κάτασπρη βουνοπλαγιά αποτελεί δέλεαρ για μικρούς και μεγάλους. Όμως το συγκεκριμένο χειμερινό σπορ κρύβει μεγάλους κινδύνους που μπορούν να χαλάσουν μια όμορφη χειμερινή εκδρομή.

Κύριοι ‘αποδέκτες’ της καταπόνησης που προκαλεί το σκι δεν είναι παρά τα κάτω άκρα. Οι σκιέρ χρησιμοποιούν τα πόδια – αλλά και τη μέση τους – για να επιταχύνουν ή να επιβραδύνουν την ταχύτητα καθόδου αλλά και για να κάνουν ελιγμούς κατά τη διάρκεια της διαδρομής.

Οι πιέσεις που ασκούνται στα κάτω άκρα είναι μεγάλες και οι κραδασμοί μπορεί να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς. Ο βασικότερος τρόπος για να τους αποφύγουμε είναι ο κατάλληλος εξοπλισμός. Η στολή, οι μπότες και τα πέδιλα θα πρέπει να επιλέγονται με προσοχή ανεξαρτήτως του κόστους, καθώς ένας φθηνότερος εξοπλισμός μπορεί να προξενήσει μεγαλύτερο κακό.

Επιλέξτε με προσοχή, λοιπόν, τις ειδικές μπότες – που θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι αδιάβροχες και να εφαρμόζουν πλήρως στα πόδια σας. Ακόμη, μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε – εκτός από την ειδική στολή – σκούφο που να καλύπτει επαρκώς και τα αφτιά σας, αδιάβροχα γάντια, προστατευτικό κράνος και κάλτσες.

Ιδίως όσον αφορά τις τελευταίες, θα πρέπει να θυμάστε πως είναι προτιμότερο να φορέσετε ένα χοντρό ζευγάρι από ακρυλικό ύφασμα, ώστε να απομακρύνετε τη συγκέντρωση υγρασίας στα πόδια εξαιτίας της εφίδρωσης.

Φυσικά, σε περίπτωση που τα άκρα σας εκτεθούν για αρκετή ώρα στο κρύο, θα πρέπει άμεσα να μεταβείτε σε εσωτερικό θερμαινόμενο χώρο, να απαλλαγείτε άμεσα από τυχόν υγρά ρούχα και να θερμάνετε τα άκρα σας με στεγνές κουβέρτες.

Τέλος, μείζονος σημασίας είναι και η προμήθεια των ειδικών αντηλιακών γυαλιών και κρεμών. Η αντανάκλαση του ηλίου στην επιφάνεια του χιονιού μπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα στο δέρμα, τα οποία εξαιτίας της χαμηλής θερμοκρασίας στο βουνό δεν γίνονται άμεσα αντιληπτά.

Φροντίστε, λοιπόν, να εκθέτετε όσο το δυνατόν μικρότερη επιφάνεια της επιδερμίδας σας στην ηλιακή ακτινοβολία και καλύψτε τα γυμνά μέρη με τις ειδικές προστατευτικές κρέμες.

Προσοχή στις κακώσεις και στους τραυματισμούς

Σχεδόν το σύνολο των χειμερινών σπορ ασκούν μεγάλο βαθμό καταπόνησης στα οστά και τις μυϊκές ομάδες του σώματος. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι.

Για το λόγο αυτό, πριν από την έξοδο στο χιόνι για σκι, snowboard ή οποιοδήποτε άλλο χειμερινό άθλημα είναι πολύ σημαντικό να κάνουμε μερικές διατατικές ασκήσεις των μυών (stretching). Με δεδομένο ότι σε συνθήκες ψύχους οι μυς χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να χαλαρώσουν, οι εν λόγω ασκήσεις μπορούν να αποτρέψουν τις μυϊκές θλάσεις και ρήξεις και να ευνοήσουν τη διεξαγωγή ελιγμών.

Φυσικά, θα πρέπει να τονιστεί πως πριν από κάθε χειμερινή εξόρμηση, είναι ωφέλιμη η επίσκεψη σε κάποιον ιατρό, ιδίως αν έχετε ορθοπεδικά ή άλλα προβλήματα υγείας, τα οποία δύναται να επιδεινωθούν εξαιτίας της παραμονής σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας.

Ευνόητο είναι, επίσης, πως δεν θα πρέπει να το… παρακάνετε. Η ενασχόληση με κάποιο χειμερινό σπορ θα πρέπει να αποτελεί πηγή διασκέδασης και όχι ευκαιρία για να δείξετε στην παρέα σας τις ‘ιδιαίτερες’ επιδόσεις σας. Δεν είναι λίγα ακόμη και τα πεπειραμένα άτομα που τραυματίστηκαν σοβαρά στην προσπάθεια να πετύχουν κάτι που αποδείχθηκε πως υπερέβαινε τις δυνατότητές τους.

Ορισμένοι συχνοί αλλά.. υποτιμημένοι κίνδυνοι

Κρυοπαγήματα: Οι περισσότεροι έχουμε ίσως συνδυάσει το άκρως επικίνδυνο αυτό φαινόμενο με τους ορειβάτες που βρίσκονται σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, πρόκειται για μια ‘ύπουλη’ κατάσταση που μπορεί να συμβεί δίχως να γίνει αντιληπτή.

Μην υποτιμάτε, λοιπόν, το κρύο και μην εκθέτετε τα άκρα σας σε αυτό. Αν διαπιστώσετε ακόμη και μικρές αλλαγές στο χρώμα του δέρματος, αν νιώσετε μούδιασμα ή καύσο στα δάκτυλα, λάβετε άμεσα τα μέτρα σας και, αν χρειαστεί, μεταβείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Οι άνθρωποι που διαθέτουν ιστορικό κρυοπαγήματος συνήθως προσβάλλονται εκ νέου και μάλιστα στο ίδιο ακριβώς σημείο. Γι’ αυτό προστατέψτε τα χέρια και τα πόδια σας με ειδικά γάντια και κάλτσες, τα οποία θα πρέπει να σας διατηρούν στεγνούς και ζεστούς.

Πομφόλυγες: Πρόκειται για τις γνωστές ‘φουσκάλες’ που εμφανίζονται στην επιφάνεια του δέρματος και περιέχουν υγρό. Σε περίπτωση που εμφανιστούν, αποφύγετε να τις σπάσετε ή να τις κόψετε. Προτιμήστε να τις τρυπήσετε με μια βελόνα, την οποία προηγουμένως θα έχετε φροντίσει να απολυμάνετε κρατώντας τη ελάχιστα δευτερόλεπτα στο εσωτερικό μιας φλόγας. Μόλις εξαχθεί το υγρό, επαλείψτε την περιοχή με αντισηπτική κρέμα και καλύψτε τη με hansaplast.

Διαστρέμματα: Η συχνότητά τους είναι μεγάλη αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν με την τοποθέτηση πάγου στην πληγείσα περιοχή ωσότου ο πόνος υποχωρήσει ελαφρώς και στη συνέχεια με περίδεση του τραύματος, ανύψωση του μέλους και ξεκούραση. Στην περίπτωση που ο πόνος δεν υποχωρεί, επισκεφθείτε άμεσα κάποιον ειδικό.

Υπονύχειο αιμάτωμα: Η πίεση που ασκείται στα πόδια από τις ειδικές μπότες του σκι μπορεί να προκαλέσει τοπικά αιματώματα κάτω από τα νύχια. Το φαινόμενο χρήζει αντιμετώπισης από κάποιον ιατρό, διαφορετικά μπορεί να οδηγήσει έως και στην απώλεια του νυχιού.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές

• Αν κατά τη χειμερινή σας έξοδο έχετε μαζί και μικρά παιδιά φροντίστε να τα επιβλέπετε σε συνεχή βάση. Μην τους επιτρέψετε να κάνουν σκι ή έλκηθρο δίχως την άδειά σας και φροντίστε για τη σωματική τους ακεραιότητα, εφοδιάζοντας τα με τον ίδιο εξοπλισμό που προμηθευτήκατε για εσάς. Θυμηθείτε ότι τα παιδιά ηλικίας κάτω των 12 ετών θα πρέπει, εκτός από την ειδική στολή να φορούν και το κατάλληλο προστατευτικό κράνος.
• Η ένδυσή σας θα πρέπει να αποτελείται από διαφορετικά στρώματα ρούχων, τα οποία θα έχετε τη δυνατότητα να αποβάλλετε σταδιακά καθώς η θερμοκρασία του σώματός σας ανεβαίνει. Η κάλυψη του σώματός σας με ένα πολύ χοντρό μπουφάν αντί για περισσότερα ελαφρά ρούχα είναι βέβαιο πως θα σας ζεστάνει υπερβολικά, αυξάνοντας τον κίνδυνο κρυολογήματος όταν θα αποφασίσετε να το βγάλετε.
• Καταναλώστε μεγάλη ποσότητα νερού πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη σωματική άσκηση. Η άποψη πως το ισχυρό ψύχος αποτρέπει την αφυδάτωση του οργανισμού είναι λανθασμένη.
• Ξεκινήστε τα σπορ με αργό ρυθμό και αυξήστε προοδευτικά την ένταση και δώστε μεγάλη έμφαση στην προθέρμανση της μέσης σας, αν τουλάχιστον θέλετε να αποφύγετε τους τραυματισμούς, που πολλές φορές μπορεί να είναι σοβαροί.
• Φροντίστε να ενημερώνεστε τακτικά για τις καιρικές συνθήκες. Σε περίπτωση που το δελτίο προβλέψει χιονοθύελλα ή άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, είναι προτιμότερο να ακυρώσετε την αθλητική εξόρμησή σας.
• Προτιμήστε τις τοποθεσίες που γνωρίζετε καλά και αποφύγετε δύσβατα ή άγνωστα σε σας μέρη.
• Αποφύγετε να πάτε μόνοι σας. Η παρέα ενός ή περισσότερων φίλων εκτός από συντροφιά, παρέχει και ασφάλεια, αφού ο ένας θα προσέχει τον άλλο.
• Τέλος, μην ξεχάσετε το κινητό τηλέφωνό σας, τυχόν χάρτες της περιοχής στην οποία θα μεταβείτε αλλά και κάποιο εγχειρίδιο με χρήσιμες πληροφορίες σε περίπτωση που χάσετε την πορεία σας. Καλή ιδέα είναι να έχετε μαζί σας φακό, φαγητό, νερό αλλά και επιπλέον ρούχα, τα οποία μπορούν να σας σώσουν ακόμη και τη ζωή.

health.in.gr