Aκόμα και μια προγραμματισμένη εγκυμοσύνη, προκαλεί κάποια έκπληξη τόσο στη μέλλουσα μητέρα όσο και στο ζευγάρι. Μετά το πρώτο «σοκ» του ευχάριστου νέου, ξεκινάνε οι εξετάσεις ρουτίνας, για να διαπιστωθεί η καλή υγεία και η σωστή εξέλιξη του εμβρύου. Όταν γίνει η διάγνωση ότι το έμβρυο δεν είναι μόνο ένα, αλλά δύο ή ακόμα και τρία, το ζευγάρι περνάει από μια σειρά συναισθημάτων, κάποτε αντιφατικών μεταξύ τους και στυ συνέχεια αρχίζουν οι απορίες, τα ερωτηματικά, ίσως και κάποιες ανησυχίες.

Στρες
Η πολλαπλή εγκυμοσύνη που καταλήγει στη γέννηση δίδυμων ή τρίδυμων, επιφέρει μεγάλη αναστάτωση στο σπίτι και τη σχέση του ζευγαριού. Οι στατιστικές δείχνουν υψηλότερα επίπεδα στρες και διαφωνίας ανάμεσα στους γονείς διδύμων/τριδύμων, καθώς και μεγαλύτερη συχνότητα διαζυγίων.

Το στρες συχνά αυξάνεται με ύπουλο τρόπο, καθώς σταδιακά συσσωρεύονται στρεσσογόνοι παράγοντες, τους οποίους ο γονιός δεν αντιλαμβάνεται εξ αρχής, αλλά όταν πια ο αντίκτυπός τους είναι χειροπιαστός.

Είναι απαραίτητο για τους γονείς να έχουν «δικλείδες ασφαλείας», να μπορούν να μιλήσουν για τα προβλήματα, τους προβληματισμούς και τις δυσκολίες τους με άτομα που τους καταλαβαίνουν.

Συνηθισμένα προβλήματα και οι λύσεις τους
Πρόβλημα: Κούραση και στέρηση ύπνου: δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική και σωματική κατάσταση των γονιών, κυρίως της μητέρας.
Λύση: Ο γονιός πρέπει να ξεκουράζεται και να κοιμάται, όποτε βρει ευκαιρία μέσα στη μέρα, χωρίς να περιμένει την «κατάλληλη» ώρα. Έρευνες δείχνουν ότι ένας «δυναμικός υπνάκος» 20-30 λεπτών επαναφορτίζει τις μπαταρίες ενός κουρασμένου ατόμου!

Πρόβλημα: Επιλόχειος κατάθλιψη και στεναχώρια.
Λύση: Η μητέρα πρέπει να μιλήσει στο ιατρό της και να διερευνήσει τις διεξόδους της σύντομης ψυχοθεραπείας (βοηθάει στην αλλαγή τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς) ή της φαρμακοθεραπείας.

Πρόβλημα: Η εξουθένωση που σχετίζεται με το βαθμό του στρες της μητέρας και συχνά συνοψίζεται στη φράση «γιατί να μπω στον κόπο άδικα». Όταν αυτή η λογική εφαρμόζεται σε διάφορες πτυχές της ζωής, κυρίως στο γάμο και τη σχέση του ζευγαριού, μειώνονται οι προοπτικές για βελτίωση.
Λύση: Διάλειμμα από τις αρνητικές σκέψεις και στάση και συνειδητή μεταστροφή της παραπάνω δυσλειτουργικής σκέψης σε μια αποτελεσματικότερη: «Παντρεύτηκα αυτόν τον άνθρωπο από αγάπη. Οι πράξεις μου θα πρέπει να δείχνουν αγάπη. Θα κάνω τα όμορφα πράγματα που έκανα γι’ αυτόν και πριν τη γέννηση των παιδιών, όσο είναι δυνατό.
Για παράδειγμα, θα τον πάρω τηλέφωνο, όχι για να του επισημάνω δυσκολίες και κρίσεις, αλλά για να ευχηθώ ‘καλημέρα’. Θα φροντίσω να βγω μαζί του ‘ραντεβού’ και να συζητήσουμε για άλλα θέματα, εκτός προβλημάτων».

Πρόβλημα: Η ανάγκη για προσωπικό χρόνο, ο οποίος εξανεμίζεται λόγω της ενασχόλησης με τα μωρά, οδηγώντας σε έλλειψη ποιοτικού χρόνου με τον εαυτό, τον σύζυγο, τον κοινωνικό περίγυρο.
Λύση: Με την αξιοποίηση της γιαγιάς, παππού, ή μπειμπι-σίτερ μπορεί να βρεθεί προσωπικός χρόνος, που όμως δε θα πρέπει να αναλωθεί σε περαιτέρω δουλειές, αλλά να αφιερωθεί αποκλειστικά στις ανάγκες της μητέρας (είτε σε έξοδο με φίλη, είτε χρόνος με τον εαυτό της).
Άλλοι γονείς βρίσκουν ότι το να φροντίζουν μαζί τα παιδιά το σαββατοκύριακο δεν τους εξοικονομεί τελικά χρόνο και μάλιστα δημιουργεί προστριβές και παραινέσεις του στυλ «αυτό δεν το κάνεις καλά, το άλλο πρέπει να γίνει έτσι, κοκ».
Μια λύση είναι να αναλάβουν εναλλάξ τη φροντίδα και των δύο ή τριών παιδιών (όταν αυτό είναι εφικτό, μετά την ηλικία των 6 μηνών), για παράδειγμα λίγες ώρες την Κυριακή το πρωί. Με αυτό τον τρόπο, ο ένας γονιός μένει στο κρεβάτι και κοιμάται παραπάνω ή χρησιμοποιεί τον χρόνο του για διάβασμα, ντους, ή οτιδήποτε άλλο θέλει να κάνει μόνος του, ενώ ο άλλος ετοιμάζει και απασχολεί τα παιδιά.
Έτσι, και τα παιδιά απολαμβάνουν την αμέριστη προσοχή του μπαμπά τους και δένονται μαζί του, και η μαμά έχει λίγο χρόνο να κάνει κάποια πράγματα για τον εαυτό της (και την επόμενη Κυριακή η σειρά τους αλλάζει!).

Πρόβλημα: Έλλειψη πρακτικής γνώσης και γονεϊκών ικανοτήτων που χρειάζονται στην περίπτωση των δίδυμων ή τρίδυμων.
Λύση: Υιοθέτηση νέων στρατηγικών. Οι νέοι γονείς συνήθως εφαρμόζουν αυτά που θυμούνται από τους δικούς τους γονείς. Στην περίπτωση όμως των παιδιών από πολλαπλή κύηση, οι γονείς δεν έχουν παραδείγματα και μοντέλα στρατηγικών που θα πρέπει να εφαρμόσουν κι έτσι πελαγοδρομούν. Η συμβολή του ειδικευμένου ψυχολόγου μπορεί να είναι άμεση και θετική στον τρόπο με τον οποίο οι γονείς χειρίζονται τα παιδιά.

Πρόβλημα: Ο μπαμπάς δε βοηθάει όσο χρειάζεται, η μαμά απελπίζεται. Αλλάζει πάνες που και που ή δίνει μπιμερό, αλλά συνέχεια ρωτάει ποιανού σειρά είναι να φάει ή να αλλαχτεί και δεν μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα, χωρίς να συμβουλεύεται τη μητέρα για το παραμικρό.
Λύση: Και οι δύο θα πρέπει ν’ αναγνωρίσουν ότι οι γονεϊκές ικανότητες μαθαίνονται και δεν είναι έμφυτες στις γυναίκες, επομένως και οι δύο θα πρέπει να κάνουν μια οργανωμένη προσπάθεια να μάθουν καινούργια πράγματα.
Η συνεχής κριτική σε αυτά που κάνει ο πατέρας δε βοηθάει και τον ωθεί να σταματήσει, ενώ η επιβράβευση του οτιδήποτε θετικού του δίνει κίνητρο να συνεχίσει. Ο πατέρας θα πρέπει ν’ αναλάβει συγκεκριμένα καθήκοντα, να εκπαιδευτεί στις «τεχνικές» (ταίσματος, αλλάγματος) και να ενθαρρυνθεί στην ενεργό συμμετοχή, ακόμα κι αν αρχικά κάνει λάθη.

Πρόβλημα: Διατήρηση του σπιτιού καθαρού και τακτοποιημένου. Η ενασχόληση με τα δίδυμα/τρίδυμα δεν αφήνει αρκετό χρόνο κι ενέργεια για τις δουλειές του σπιτιού, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τριβές κι εντάσεις.
Λύση: Οι γονείς θα πρέπει να αλλάξουν προσδοκίες σχετικά με τα στάνταρ τους και τακτική στη διατήρηση του νοικοκυριού. Πέρα από την εξωτερική βοήθεια, χρειάζεται συχνή επικοινωνία για τα μικροπράγματα, ευελιξία, προγραμματισμός, οργάνωση καθώς και αλλαγή στις προτεραιότητες του τι πρέπει να γίνει και πότε πρέπει να γίνει. Η συνειδητοποίηση ότι καθένας έχει το δικό του στυλ στο πως διεκπεραιώνει δουλειές και η εκτίμηση γι’ αυτό που κάνει ο άλλος είναι σημαντικά.

Τι δεν πρέπει να κάνουν οι γονείς:
Να κατηγορούν ο ένας τον άλλον για το στρες τους
Να αποφεύγουν να βρουν την πηγή του προβλήματος
Να ανταγωνίζονται ποιος κάνει την περισσότερη δουλειά
Να τα παίρνουν όλα προσωπικά, όταν ο/η σύζυγος θέλει να ξεσπάσει
Να κρατούν τα αισθήματα μέσα τους και να μην τα εκφράζουν
Να βλέπουν το ρόλο τους ως μια ατέλειωτη αγγαρεία
Να μην επικοινωνούν ουσιαστικά

Η ψυχολογική κατάσταση της μητέρας

Μητέρες διδύμων
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, οι μητέρες από δίδυμα/τρίδυμα, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποφέρουν από επιλόχεια κατάθλιψη και στεναχώρια. Η Δρ. Thorpe, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στην Αγγλία, βρήκε ότι 34% από τις μητέρες που γέννησαν δίδυμα έδειξαν τάσεις κατάθλιψης.

Σε σύγκριση με αυτές, από τις μητέρες που είχαν παιδιά με διαφορά ηλικίας δύο ετών, μόνο το 23% έδειξε σημάδια κατάθλιψης. Όταν όμως η ηλικιακή διαφορά των παιδιών ήταν μικρότερη από δύο χρόνια, 29% από τις ερωτηθείσες μητέρες είχαν σημάδια κατάθλιψης. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Σύμφωνα με την ερευνήτρια, το γεγονός σχετίζεται με το βαθμό στρες που αισθάνεται η μέλλουσα μητέρα. Το στρες της εγκύου στην πολλαπλή εγκυμοσύνη είναι περισσότερο, επειδή εξ ορισμού πρόκειται για εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου.

Μητέρες τριδύμων
Τετραετής έρευνα σε μητέρες από τρίδυμα, οι οποίες είχαν επιλέξει τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, με ορμονοθεραπεία, βρήκε ότι όλες υπέφεραν από υπερβολική κούραση και στρες.

Η Janet Beryl, ιδρύτρια του «Συνδέσμου των Τριδύμων» στις ΗΠΑ, επισημαίνει ότι οι γυναίκες που έκαναν τρίδυμα μετά από ορμονοθεραπεία αναρωτιούνται εάν πήραν τη σωστή απόφαση και, επιπλέον, έχουν μια πρόσθετη ενοχή, επειδή η εγκυμοσύνη αποτελεί κίνδυνο για τη ζωή της γυναίκας και των εμβρύων.

Τα καλά νέα
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι τα προβλήματα της κατάθλιψης και του στρες σχετίζονται με την ιδιαίτερη αυτή κατάσταση και κυρίως με τον παράγοντα κούραση, και όχι με στοιχεία της προσωπικότητας της μητέρας.

Έτσι, η σωστή πληροφόρηση και η ψυχολογική στήριξη πριν τη σύλληψη, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά, μπορούν να θωρακήσουν τη νέα μητέρα και να προλάβουν την εμφάνιση ψυχολογικών προβλημάτων.

Πώς η κατάθλιψη της μητέρας επηρεάζει τα δίδυμα/τρίδυμα
Το χαμηλότερο επίπεδο μητρικής ευαισθησίας στις μητέρες με κατάθλιψη ευθύνεται για:
χαμηλότερη απόδοση των παιδιών στο σχολείο
μειωμένη λεκτική κατανόηση
μειωμένη λεκτική έκφραση
προβλήματα συμπεριφοράς

Γιατί; Επειδή η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερη προσοχή της μητέρας προς τα παιδιά, το οποίο αντίστοιχα οδηγεί σε αναπτυξιακά προβλήματα.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: