Η έκθεση του ΚΕΕΛ για τα νέα κρούσματα του AIDS στην Ελλάδα

Η εξαμηνιαία έκδοση του Κέντρο Eλέγχου Eιδικών Λοιμώξεων (ΚΕΕΛ) περιλαμβάνει στοιχεία που αφορούν στα κρούσματα του AIDS και HIV οροθετικών ατόμων τα οποία δηλώθηκαν στο ΚΕΕΛ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2000.

Κρούσματα AIDS

Το εξάμηνο Ιουλίου-Δεκεμβρίου 2000 καταγράφηκαν 56 νέα κρούσματα AIDS, εκ των οποίων 36 διαγνώστηκαν το τελευταίο εξάμηνο του 2000. Aπό τα 56 κρούσματα εφήβων/ενηλίκων με AIDS, 92,8% είναι άνδρες και 7,2% γυναίκες.

Οι ομοφυλόφιλοι άνδρες αποτελούν το 55,4% των νέων δηλωθέντων κρουσμάτων, οι ετεροφυλόφιλοι (άνδρες και γυναίκες) το 26,8%, ενώ δεν καταγράφηκε κανένα νέο κρούσμα πολυμεταγγιζόμενου ατόμου ή παιδιατρικού AIDS.

Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων AIDS που δηλώθηκαν στην Ελλάδα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2000 ανέρχεται σε 2.163, εκ των οποίων τα 32 (1,5%) είναι παιδιά. Από τα 32 παιδιά, το 59% είναι αγόρια και το 41% κορίτσια, και από τους 2.131 εφήβους/ενήλικους, το 86,9% είναι άνδρες και το 13,1% γυναίκες.

Στο σύνολο των 2.163 κρουσμάτων AIDS, τα 1.243 (58%) επέφεραν το θάνατο, εκ των οποίων οι 67 σημειώθηκαν το 2000.

Η σημαντική μείωση της επίπτωσης του AIDS που παρατηρείται για πρώτη φορά στη χώρα μας το 1997 συνεχίζεται και το 1998· αναστροφή της τάσης παρατηρείται το 1999, η οποία συνεχίζει ελαφρώς αυξανόμενη το 2000. Παρ΄ όλα αυτά, οι εκτιμήσεις για τις διορθώσεις ως προς τις καθυστερημένες δηλώσεις στηρίζονται σε στατιστικά μοντέλα, γεγονός που σημαίνει ότι η ερμηνεία τους πρέπει να γίνει πολύ προσεκτικά.

Για πρώτη φορά μετά το 1997 αυξάνεται ο αριθμός των θανάτων από AIDS, οι οποίοι όμως εξακολουθούν να παραμένουν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το 1996.

Σταθεροποίηση στην επίπτωση του AIDS παρατηρείται στην ομάδα των ομοφυλόφιλων-αμφιφυλόφιλων ανδρών, για πρώτη φορά μετά το 1997.

Αύξηση της επίπτωσης παρατηρείται στην ομάδα των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών με την επισήμανση ότι ο σχετικός αριθμός των κρουσμάτων είναι μικρός και πρέπει να ερμηνευτεί με μεγάλη επιφύλαξη. Συνεχής αύξηση παρατηρείται μέσω της ετεροφυλοφιλικής μετάδοσης στους άνδρες από το 1997 και μετά.

Ο συνολικός αριθμός των δηλωμένων παιδιατρικών κρουσμάτων AIDS στη χώρα μας παραμένει χαμηλός: στο σύνολο των 32 παιδιών με AIDS που έχουν καταγραφεί, 59% έχουν μολυνθεί από τη μητέρα τους.

HIV οροθετικά άτομα (συμπεριλαμβανομένων των κρουσμάτων AIDS)

Ο συνολικός αριθμός των HIV οροθετικών ατόμων (συμπεριλαμβανομένων των κρουσμάτων AIDS) που δηλώθηκαν στην Ελλάδα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2000 ανέρχεται σε 5.446. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον πίνακα 10 πρέπει να ερμηνευτούν με πολύ μεγάλη προσοχή. Λόγω της αναδρομικής συλλογής των δεδομένων, η κατατομή των δηλώσεων ως προς τη χρονιά έγινε ιεραρχικά, χρησιμοποιώντας είτε την ημερομηνία δήλωσης είτε την ημερομηνία έναρξης θεραπείας είτε την ημερομηνία λήψεως του οροθετικού δείγματος, ανάλογα με τα διαθέσιμα στοιχεία.

Από τα 5.446 οροθετικά άτομα τα 5.378 είναι έφηβοι/ενήλικοι, ενώ τα 68 (1,2%) είναι παιδιά κάτω των 12 ετών. Από τα 68 παιδιά, τα 46 είναι αγόρια και τα 21 είναι κορίτσια· από τους 5.378 εφήβους/ενήλικους, το 81,7% είναι άνδρες και το 17,7% γυναίκες, ενώ το υπόλοιπο 0,6% είναι αγνώστου φύλου.

Η πλειονότητα (54,1%) από τα δηλωθέντα HIV+ άτομα είναι ηλικίας 25 με 39 ετών, 33,4% είναι άνω των 40 ετών και 8,2% κάτω των 24 ετών.

Ο κυριότερος τρόπος μετάδοσης στους εφήβους και τους ενήλικους είναι μέσω της σεξουαλικής επαφής. Συγκεκριμένα, το 40,7% είναι άνδρες που δήλωσαν ότι μολύνθηκαν διαμέσου της ομοφυλοφιλικής σεξουαλικής επαφής, ενώ το 15,6% άνδρες και γυναίκες που δήλωσαν ότι μολύνθηκαν από την ετεροφυλοφιλική σεξουαλική επαφή. Η κατηγορία μετάδοσης στους εφήβους/ενήλικους παραμένει αδιευκρίνιστη σε ποσοστό πάνω από 34%, σε αντίθεση με τα κρούσματα AIDS για τα οποία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 12%.

Αξιολογώντας τα στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας -από το 1990 και μετά- ως πιο αξιόπιστα, παρατηρούμε ότι η διαχρονική τάση της επιδημίας είναι αυξητική και στους άνδρες και στις γυναίκες. Για πρώτη φορά, όμως, το 2000 η επίπτωση του HIV φαίνεται να μειώνεται. Η ερμηνεία αυτής της μείωσης πρέπει να γίνει με πολύ μεγάλη προσοχή, αφού η κατανομή των οροθετικών HIV ατόμων τα προηγούμενα χρόνια έχει γίνει με προσεγγιστικές μεθόδους και τείνει να υπερεκτιμά την επίπτωση τα τελευταία έτη έως το 1999.

Η διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες ορεθετικούς είναι εμφανής με τους πρώτους να υπερισχύουν και η αναλογία ανδρών γυναικών είναι περίπου 4,6 προς 1.

Η τάση για το 2000 είναι φθίνουσα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες (>24, 25-39 και >40 ετών), με μεγαλύτερο ρυθμό μείωσης στην ομάδα των 25 με 39 ετών.

Παρ΄ όλο που είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ο τρόπος μετάδοσης της HIV λοίμωξης, εξαιτίας του σχετικά υψηλού ποσοστού των «απροσδιορίστων», κυρίως μετά το 1996, οι τάσεις είναι φθίνουσες σε όλες τις κατηγορίες μετάδοσης, γεγονός που οφείλεται στη συνολική μείωση της επίπτωσης HIV για το 2000.

Ο αριθμός των HIV+ παιδιών παραμένει χαμηλός στη χώρα μας, με τα περισσότερα από αυτά (57%) να έχουν μολυνθεί από τη μητέρα τους.

HIV οροθετικά άτομα υπό αντιρετροϊκή θεραπεία

Ο συνολικός αριθμός των HIV+ ατόμων (συμπεριλαμβανομένων και των κρουσμάτων AIDS) έχουν λάβει δωρεάν αντιρετροϊκή θεραπεία στην Ελλάδα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2000 ανέρχεται σε 4.231 άτομα, εκ των οποίων 83% είναι άνδρες και 16% γυναίκες.

Γενικές παρατηρήσεις

Τα συμπεράσματα που εξάγονται σχετικά με τα δεδομένα που παρουσιάζονται σε αυτό το δελτίο πρέπει να διατυπώνονται με ιδιαίτερη προσοχή συνεκτιμώντας τα παρακάτω:
Η μικρή αύξηση στην επίπτωση του AIDS και στον αριθμό των θανάτων από Ω οφείλεται κυρίως στη χρήση των νέων ισχυρών και αποτελεσματικών αντιρετροϊκών θεραπειών. Η εκσεσημασμένη μείωση που παρατηρείται από το 1996 και μετά οφείλεται στην εισαγωγή αυτών των καινούριων θεραπευτικών σχημάτων.
Επιδημιολογικά στοιχεία διεθνώς δείχνουν ότι η σεξουαλική μετάδοση του HIV συνεχίζεται με τον ίδιο σχετικά ρυθμό.

health.in.gr