χρέους

Από το πρωί της Κυριακής άρχισε ο νέος γύρος διαβουλεύσεων μεταξύ των ηγετών της ΕΕ, προκειμένου η «προπαρασκευαστική» Σύνοδος Κορυφής να σχηματοποιήσει τη λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, η οποία αναμένεται να λάβει την τελική έγκριση την Τετάρτη. Στο επίκεντρο ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους της τάξης του 50%, η επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με «ένεση» περίπου 100 δισ. ευρώ και η μόχλευση του EFSF -με τη Γαλλία να επιμένει στην εμπλοκή της ΕΚΤ. Παράλληλα, στο προσκήνιο έρχεται η Ιταλία, στην οποία ασκούνται πιέσεις για να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις, υπό το φόβο γενίκευσης της κρίσης.

Λίγες ώρες πριν από την έναρξη της «προπαρασκευαστικής» Σύνοδου Κορυφής της ΕΕ, σήμερα, Κυριακή, οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται σε εντατικούς ρυθμούς. Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Φιγιόν δήλωσε πως η ΕΕ είναι έτοιμη να υιοθετήσει αποφασιστικά μέτρα για την επίλυση της κρίσης χρέους. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ κατέληξαν το Σάββατο σε συμφωνία για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με «ένεση» 100 δισ. ευρώ, που θα τεθεί υπό την έγκριση των ηγετών το απόγευμα της Κυριακής.

Την ανάγκη άμεσης λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την Ελλάδα υπογραμμίζει το ΔΝΤ σε έγγραφό του, το οποίο βρίσκεται ήδη στα χέρια των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Το Ταμείο εκφράζει σοβαρότατες αμφιβολίες για το κατά πόσο το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και φέρεται να προτείνει «κούρεμα» ενδεχομένως και κατά 60%. Υπενθυμίζεται ότι το ΔΣ του ΔΝΤ δεν εγκρίνει ποτέ βοήθεια σε οποιαδήποτε χώρα, αν δεν είναι βέβαιο για τη βιωσιμότητα του χρέους.

Ιδιώτες πιστωτές και Ευρωζώνη δεν βρίσκονται «σε καμία περίπτωση κοντά σε συμφωνία» για μεγαλύτερο κούρεμα του ελληνικού χρέους, τονίζει κατηγορηματικά ο Τσαρλς Νταλάρα του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτο διαψεύδοντας σχετικές αναφορές. Με τα σχέδια για μείωση του ελληνικού χρέους, η Ελλάδα «θα παρέμενε υπό ευρωπαϊκή κηδεμονία για χρόνια» υποστήριξε ο Νταλάρα.

«Δυστυχώς, η έκθεση της ΕΕ για την ελληνική οικονομία, ιδίως το σκέλος της βιωσιμότητας του χρέους, είναι καταπέλτης για την κυβέρνηση» εκτιμά ο αναπληρωτής υπεύθυνος του τομέα Οικονομίας της Νέας Δημοκρατίας, Χρήστος Σταϊκούρας.

Μείωση κατέγραψε το δημόσιο έλλειμμα της Κύπρου το 2010, ενώ αντίθετα αυξήθηκε το χρέος, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία που δημοσιοποίησε η Εurostat.

Ο ιδιωτικός τραπεζικός τομέας που έχει στην κατοχή του ελληνικά ομόλογα συμφώνησε, αργά το βράδυ της Παρασκευής, μέσω του IIF, να δεχτεί «κούρεμα» από 50% έως 55% του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της γαλλικής εφημερίδας Les Echos. Εν τω μεταξύ, το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε ότι το Eurogroup συμφώνησε την Παρασκευή να ζητήσει από τις τράπεζες που αντέχουν να υποστούν απώλεια της τάξης «τουλάχιστον 50%» του χρέους της χώρας, διαφορετικά η χώρα απειλείται με χρεοκοπία.

Σε χρέος ελάχιστα πάνω από το 120% επί του ΑΕΠ το 2020 θα οδηγούσε ένα «κούρεμα» 50% στα ελληνικά ομόλογα, φέρεται να εκτιμά η τρόικα στην έκθεσή της για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Η έκθεση, γνώση της οποίας επικαλείται το Reuters, υποστηρίζει ότι για να μειωθεί το χρέος κάτω από 110% επί του ΑΕΠ, θα έπρεπε το κούρεμα είτε να ξεπεράσει το 60% είτε να γίνει με ακόμη μεγαλύτερες παραχωρήσεις από την πλευρά της τρόικας.

Την επόμενη δόση του δανείου στήριξης στην Ελλάδα ενέκρινε τo Eurogroup, αναμένοντας την εκταμίευσή της στο πρώτο μισό του Νοεμβρίου. Παράλληλα, η επικεφαλής του ΔΝΤ θα εισηγηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, την έγκριση της εκταμίευσης και από το συμβούλιο του Ταμείου. Το Eurogroup επανέλαβε επίσης τη δέσμευσή των Βρυξελλών για ένα δεύτερο πρόγραμμα στήριξης, σημειώνοντας πως σε αυτό θα προβλέπεται «ο κατάλληλος συνδυασμός πρόσθετης χρηματοδότησης και συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα». Για «θετικό βήμα που έρχεται ως συνέχεια της υπερψήφισης» του πολυνομοσχεδίου κάνει λόγο ο Ευ.Βενιζέλος.

Την Τετάρτη θα γίνει η δεύτερη Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης, όπως ανακοίνωσε και επίσημα ο πρόεδρος της ΕΕ Χερμάν βαν Ρομπάι, στην οποία αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις για τον EFSF και το ελληνικό χρέος. Βερολίνο και Παρίσι είχαν «προαναγγείλει» τις προηγούμενες ημέρες τη νέα σύνοδο -δίνοντας τροφή στις ανησυχίες πως παραμένει η γαλλογερμανική διάσταση σε κεντρικά ζητήματα. Η Αθήνα προσέρχεται στις Βρυξέλλες στοχεύοντας σε κινήσεις με αφετηρία τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου που θα διασφαλίζουν ελάφρυνση του βάρους του χρέους και την στήριξη της ανάπτυξης.

Εντυπωσιακή άνοδο σημείωσε το Χρηματιστήριο την Παρασκευή εν αναμονή των κρίσιμων αποφάσεων που θα ληφθούν τα επόμενα 24ωρα για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και την Ελλάδα ειδικότερα. Οι ειδήσεις δε ότι μελετάται συγχώνευση των δύο ευρωμηχανισμών διάσωσης EFSF και ESM, καθώς και ότι υπάρχουν δεύτερες σκέψεις για μικρότερο κούρεμα των ελληνικών ομολόγων και ευνοϊκή για την Ελλάδα λύση στο πρόβλημα χρέους της συνέβαλλαν στο ράλι που σημείωσε ο τραπεζικός κλάδος (+9,29%). Ο Γενικός δείκτης Τιμών έκλεισε στις 782,36 μονάδες με 5,33%.

«Ένα κούρεμα της τάξης του 50% θα κάνει μεγάλο κακό στην Ελλάδα και θα βάλει σε μεγάλο κίνδυνο την ίδια την Ευρώπη», επισημαίνει ο ΣΕΒ ενόψει των αποφάσεων που αναμένονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ελληνικό χρέος. Το δυνητικό όφελος, σημειώνεται, δεν θα υπερέβαινε, σε καθαρή βάση, τα 45 δισ. ευρώ ή 20% του ΑΕΠ περίπου.

Σήμερα, Παρασκευή, στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται να αποφασισθεί η εκταμίευση της 6ης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα, ενώ επί τάπητος θα τεθούν τα σχέδια για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, τη στήριξη των ευρωπαϊκών τραπεζών και τον ρόλο του μηχανισμού ευρωστήριξης EFSF. Το γερμανικό σχέδιο, εφόσον τελικώς περάσει στο σύνολό του, προβλέπει μείωση του χρέους στο 120% του ΑΕΠ, κάτι που συνεπάγεται «κούρεμα» της τάξως του 50%. Η αναδιάρθρωση θα γίνει πιθανότατα μέσω της αναθεώρησης του PSI, αντί μίας μείωσης στο σύνολο του χρέους που κατέχουν οι ιδιώτες.

Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζονται στην Ευρωζώνη οι διαπραγματεύσεις για το συνολικό πακέτο μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης, δηλαδή το ύψος του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, τον ρόλο του μηχανισμού ευρωστήριξης και την επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Στη Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής θα τεθούν επί τάπητος οι βασικοί άξονες του σχεδίου και την Τετάρτη αναμένεται να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις.

Την εκτίμηση ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν μπορεί να λυθεί και οι αγορές δεν πρόκειται να ηρεμήσουν, χωρίς μια πραγματική αναδιάρθρωση του ελληνικού  χρέους, εξέφρασε ο διευθύνων σύμβουλος της Commerzbank Μάρτιν Μπλέσινγκ. Ερωτηθείς εάν οι τράπεζες θα συνεισέφεραν εθελοντικά στην επίλυση του ζητήματος, παρατήρησε: «Μόνο αν η Ελλάδα κήρυττε πτώχευση θα γινόταν αυτό σε εθελοντική βάση».

Ράλι σημειώνει το Χρηματιστήριο την Παρασκευή, με τις τραπεζικές μετοχές να πρωταγωνιστούν, ενώ στις αγορές οργιάζει η φημολογία για το ποσοστό του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, που μπορεί να ανέλθει στο 50%. Εφόσον επιλεχθεί η λύση της αναθεώρησης του PSI, τότε εκτιμάται ότι οι τράπεζες θα επηρεαστούν λιγότερο σε σύγκριση με το αν γινόταν μία οριζόντια μείωση του συνολικού χρέους που κατέχουν οι ιδιώτες.

Σε μία προσπάθεια να ξεπεραστεί το χάσμα μεταξύ της γερμανικής και της γαλλικής κυβέρνησης για τον ρόλο του προσωρινού μηχανισμού ευρωστήριξης (EFSF), εξετάζεται η πιθανή συγχώνευσή του από τα μέσα του 2012 με τον μόνιμο ευρωμηχανισμό (ESM), ώστε η συνολική δύναμη πυρός να σκαρφαλώσει στα 940 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα εκτιμάται ότι έχει πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες 20 δισ. ευρώ (σε σχέση με τα 159 δισ. που συμφωνήθηκαν στις 21 Ιουλίου), ενώ επί τάπητος είναι πέντε σενάρια για την αναδιάρθρωση του χρέους.

Η έκθεση της τρόικας για την ελληνική οικονομία θα συζητηθεί στη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης την Παρασκευή, όπου και θα εγκριθεί η εκταμίευση της 6ης δόσης του πακέτου στήριξης. Στο επίκεντρο, όμως των διαβουλεύσεων είναι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και τα σενάρια για μεγάλο «κούρεμα» έως και 50%, με τις οριστικές αποφάσεις να μετατίθενται για την επόμενη εβδομάδα. Εν τω μεταξύ, η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί ότι το χρέος θα πρέπει να μειωθεί προς το 120% του ΑΕΠ, που συνεπάγεται διαγραφή 50%, και τονίζει ότι απαιτείται μόνιμη εποπτεία στην Ελλάδα.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν την Κυριακή σε βάθος μία συνολική λύση για το πρόβλημα χρέους στην Ευρωζώνη αλλά δεν θα λάβουν οριστικές αποφάσεις πριν από μία δεύτερη σύνοδο που θα πραγματοποιηθεί μέχρι την Τετάρτη, αναφέρει κοινό ανακοινωθέν του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί και της Γερμανίδας καγκελαρίου, Άνγκελας Μέρκελ.

Η Ελλάδα θα προσέλθει στη Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής με «αφετηρία και κεκτημένο για ό,τι συζητάμε όλα τα θετικά στοιχεία της Συμφωνίας του Ιουλίου», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός κατά την εισήγηση του στο έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο το απόγευμα της Πέμπτης. Στην ομιλία του ο πρωθυπουργός εξέθεσε την εθνική γραμμή με την οποία προσέρχεται στην διαπραγμάτευση η Ελλάδα ενώ επιτέθηκε κατά του προέδρου της ΝΔ, Αντώνη Σαμαρά, λέγοντας ότι «είναι σαφές ότι ο κ. Σαμαράς θέλει να μείνει έξω από το χορό, να μην αναλάβει τις ευθύνες».

Διέψευσε τα δημοσιεύματα για διάσταση απόψεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο θέμα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Γκ.Ράις. Για την εκταμίευση της 6ης δόσης δήλωσε πως δεν έχει ορισθεί ακόμη η ημερομηνία για το πότε θα συγκληθεί το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που θα εγκρίνει την εκταμίευση της, εκτιμώντας ωστόσο ότι κατά πάσα πιθανότητα θα εκταμιευτεί στις αρχές Νοεμβρίου.

Να εκταμιευθεί το νωρίτερο δυνατό η 6η δόση του δανείου προς την Ελλάδα, ζητεί η τρόικα στο προσχέδιο της έκθεσης της για την πέμπτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, μολονότι εκτιμά ότι η δυναμική του κρατικού χρέους είναι «εξαιρετικά ανησυχητική» και ότι ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων και των αποκρατικοποιήσεων είναι ανεπαρκής. Η εκταμίευση μπορεί να γίνει αμέσως μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου από την Βουλή. Η τρόικα εκτιμά ότι εφέτος η ύφεση θα διαμορφωθεί στο 5,5% και το 2012 στο 2,8%, ενώ το έλλειμμα εκτιμάται ότι θα κλείσει το 2011 στο 8,9% του ΑΕΠ.

Ενισχύεται η άποψη σε κάποιες από τις ισχυρότερες χώρες της Ευρωζώνης ότι η μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο πρόγραμμα ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων (PSI) ίσως πρέπει να γίνει σε αναγκαστική και όχι σε εθελοντική βάση, όπως είπαν την Πέμπτη αξιωματούχοι της ΕΕ. «Ας σοβαρευθούμε, όλοι ξέρουν ότι ένα κούρεμα 50%, όπως ζητά η Γερμανία, δεν είναι εθελοντική κίνηση», υπογραμμίζουν. Αυτό το σενάριο πάντως, προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις -και- από την ΕΚΤ.

Το ΔΝΤ διαφωνεί με τις εκτιμήσεις της ΕΕ αναφορικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και θέλει να έχει μια ξεκάθαρη εικόνα πριν την αποδέσμευση της επόμενης δόσης του δανείου, σύμφωνα με όσα λένε ευρωπαϊκές πηγές. Από την Ουάσινγκτον τονίζουν ότι αν η Σύνοδος της Κυριακής συμφωνήσει σε μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο πρόγραμμα ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων, αυτό ίσως καταστήσει πιο βιώσιμο το χρέος και επιτρέψει στο ΔΝΤ να προσυπογράψει την αποδέσμευση της δόσης.

Δραματικό χαρακτήρα παίρνει η προσπάθεια της Ευρωζώνης να παρουσιάσει ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, καθώς Γερμανία και Γαλλία παραμένουν διχασμένες σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα αυξηθεί η «δύναμη πυρός» του μηχανισμού ευρωστήριξης, καθώς και το ύψος του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους και τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι διαβουλεύσεις στο τρίγωνο Βερολίνο, Παρίσι και Φρανκφούρτη συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς, εν όψει του Eurogroup την Παρασκευή και της Συνόδου Κορυφής την Κυριακή.