τίρανα

Κλιμακώνει το αλβανικό Δημοκρατικό Κόμμα τις κινητοποιήσεις του με αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών, αποφασίζοντας να παίξει το χαρτί τις αποχής από τις εργασίες του Κοινοβουλίου. Η αντιπολίτευση είχε διοργανώσει τις προηγούμενες ημέρες συγκεντρώσεις στα Τίρανα με αίτημα την αποχώρηση του Ράμα ώστε να διασφαλιστεί το αδιάβλητο των εκλογών της 18ης Ιουνίου.

Η μεγάλη διαδήλωση της αντιπολίτευσης που διοργανώθηκε σήμερα στα Τίρανα, θα συνεχιστεί και τις επόμενες ώρες και, ίσως, και ημέρες, με την παραμονή διαδηλωτών σε σκηνές που στήνονται αυτή την ώρα μπροστά από το Πρωθυπουργικό Μέγαρο.

«Οι γείτονές μας είχαν μάθει, εδώ στα Τίρανα, με υπάκουους συνομιλητές, όμως εμείς δεν έχουμε καμία πρόθεση να παραμείνουμε σιωπηλοί και να υποκρινόμαστε ότι δεν καταλαβαίνουμε» δήλωσε την Κυριακή σε προκλητική γραμμή ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα.

Καμία αλλαγή δεν υπάρχει στις προϋποθέσεις διέλευσης των μεθοριακών σταθμών στα ελληνοαλβανικά σύνορα, διαβεβαιώνει, με ανακοίνωσή της, η πρεσβεία της Ελλάδας στα Τίρανα, αποδίδοντας σε «εκστρατεία παραπληροφόρησης» τη φημολογία περί σκόπιμων καθυστερήσεων από τις ελληνικές αστυνομικές και τελωνειακές αρχές εις βάρος αλβανών ταξιδιωτών.

Για εξηγήσεις από το αλβανικό υπουργείο Εξωτερικών εκλήθη η ελληνίδα πρέσβειρα στα Τίρανα σχετικά με την κατεδάφιση 19 σπιτιών στη Χειμάρρα που ανήκουν σε ομογενείς. «Πρόκειται για μία μεθόδευση που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σχέδιο καταστρατήγησης των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας» αναφέρει στην Αθήνα το υπουργείο Εξωτερικών σε νέα ανακοίνωσή του για το θέμα.

Υπερασπίζεται την στάση της η κυβέρνηση των Τιράνων απέναντι στην ελληνική αντίδραση για τις επικείμενες κατεδαφίσεις σπιτιών ομογενών στη Χειμάρρα, λέγοντας πως οι κατεδαφίσεις είναι διαφανείς και σύννομες και δεν γίνονται στη βάση διακρίσεων. Το αλβανικό ΥΠΕΞ χαρακτηρίζει επίσης «αναχρονιστική» τη θέση της Αθήνας και τα Τίρανα αναφέρουν πως έχει κληθεί για εξηγήσεις η ελληνίδα πρέσβειρα.

Η Ελλάδα δεν συζητά θέμα «Τσάμικου», ούτε διαπραγματεύεται με τρίτους αποφάσεις ελληνικών δικαστηρίων σε βάρος όσων συνεργάστηκαν με τον γερμανό κατακτητή, δηλώνει το Υπουργείο Εξωτερικών μετά τους ισχυρισμούς του αλβανού υπουργού Εξωτερικών ότι η Αθήνα συζητά το θέμα.

Η Αθήνα έχει συμπεριλάβει στα υπό εκκρεμότητα διμερή ζητήματα με την Αλβανία και το Τσάμικο, υποστηρίζει το αλβανικό υπουργείο Εξωτερικών, επικαλούμενο ανταλλαγή non paper για το θέμα. Κατηγορηματική διάψευση από τον Νίκο Κοτζιά.

Η θεαματική χωρίς αμφιβολία ληστεία στο διεθνές αεροδρόμιο των Τιράνων με λεία 1 εκατ. ευρώ προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στη χώρα, ενώ παράλληλα ξεκίνησε ένας πόλεμος ευθυνών μεταξύ του υπουργείου Εσωτερικών και της διοίκησης του αεροδρομίου.

Με τιμές και περίσσιο ενθουσιασμό, αν και αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο, υποδέχτηκαν στα Τίρανα χιλιάδες Αλβανοί φίλαθλοι την εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της χώρας που επέστρεψε από την Γαλλία και το EURO 2016. Στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα αποδόθηκαν τιμές… αρχηγού κράτους κατά την υποδοχή του, ενώ την ίδια ώρα ένα κύμα ενθουσιασμού σαρώνει ολόκληρη τη χώρα λόγω των εμφανίσεων στη διοργάνωση της Γαλλίας.

Αυστηρό μήνυμα στην ηγεσία της Αλβανίας, που επαναφέρει το θέμα της «τσαμουριάς», στέλνει το υπουργείο Εξωτερικών λίγες ώρες πριν από το ταξίδι του Νίκου Κοτζιά στα Τίρανα για επαφές με την κυβέρνηση. Το ελληνικό ΥΠΕΞ καλεί τα Τίρανα «αντί να ανακινεί ανύπαρκτα ζητήματα να εφαρμόζει τα προαπαιτούμενα και τις δεσμεύσεις της όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων της γηγενούς Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας».

Με μεγάλη καθυστέρηση και ενώ οι εξελίξεις στο προσφυγικό έχουν διαμορφώσει τετελεσμένα στα βόρεια σύνορα της χώρας, η Αθήνα προσπαθεί να ενεργοποιηθεί ώστε να αποτρέψει τα χειρότερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νίκος Κοτζιάς, κατόπιν πιέσεων που δέχθηκε και από το Μέγαρο Μαξίμου που θεωρεί ότι η ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών έχει επιδείξει αδράνεια στα Βαλκάνια, επιδιώκει να προσεγγίσει την Αλβανία, την ΠΓΔΜ και τη Βουλγαρία στο ζήτημα των προσφύγων.

Την απόφαση της Αλβανίας να μην ανοίξει τα σύνορά της επανέλαβε ο πρωθυπουργός της χώρας Έντι Ράμα, μετά τη συνάντησή του στα Τίρανα με την επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Φεντερίκα Μογκερίνι.

Όποιος βρεθεί στο κέντρο των Τιράνων και κοιτάξει ψηλά, θα δει πολλά λούτρινα αρκουδάκια να κρέμονται με σκοινιά ή λουριά από μπαλκόνια και ταράτσες σπιτιών. Η ανταποκρίτρια του BBC στην πρωτεύουσα της Αλβανίας, Ελίζαμπεθ Γκάουνινγκ, επιχείρησε να διερευνήσει την παρουσία των παιχνιδιών αυτών που όπως γράφει «αιωρούνται με τέτοιο τρόπο σαν να προσπάθησαν να… αυτοκτονήσουν».

Σε 26 ανέρχονται οι τραυματίες από ισχυρή έκρηξη σε ζαχαρπλαστείο σε πυκνοκατοικημένη περιοχή των Τιράνων. Η κατάσταση τριών εξ αυτών είναι σοβαρή. Οι πρώτες αναφορές αποδίδουν την έκρηξη σε πρόβλημα με φιάλη υγραερίου.

Εμφανώς ικανοποιημένος από την «ουσιαστική επίσκεψη» που είχε στα Τίρανα, όπου αναδείχθηκε η κοινή βούληση από τις δύο χώρες για «εποικοδομητικές λύσεις με αμοιβαίο σεβασμό» σε όλα τα θέματα «μακριά από εθνικιστικές ρητορικές» αναχωρεί για το Σαράγεβο ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, τελευταίο σταθμό των δύο περιοδειών του στα Δυτικά Βαλκάνια που περιελάμβανε συνολικά έξι χώρες.

Επαφές με την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Αλβανίας θα έχει σήμερα, Τετάρτη, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς στο πλαίσιο της διήμερης επίσκεψης που πραγματοποιεί στα Τίρανα.  Ο κ. Κοτζιάς θα συναντηθεί αρχικά με τον υπουργό Εξωτερικών της Αλβανίας Ντιτμίρ Μπουσάτι, στη συνέχεια με τον πρωθυπουργό Έντι Ράμα και αμέσως μετά με τον πρόεδρο του αλβανικού κοινοβουλίου Ιλίρ Μέτα.

«Δεν σκοπεύουμε να διαπραγματευτούμε το εθνικό συμφέρον για χάρη της καλής γειτονίας» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα αναφερόμενος στο θέμα των πετρελαϊκών ερευνών της Ελλάδας στο Ιόνιο και την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).

Την αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών προκάλεσε δήλωση αλβανού αξιωματούχου, ο οποίος επαναφέρει το θέμα της Τσαμουριάς. Η επιλογή προσώπων που είναι φορείς αλυτρωτικών αντιλήψεων σε υψηλά αξιώματα δεν προάγει την φιλία και τη συνεργασία, σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών.

Να ακολουθήσει το δρόμο της περιφερειακής συνεργασίας ζητά από την Αλβανία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κάνοντας μάλιστα σαφή αναφορά στην ευρωπαίκή πορεία της χώρας, στην πρώτη αντίδρασή της μετά το διάβημα, με το οποίο η αλβανική πλευρά όχι μόνο απαίτησε την τροποποίηση του ελληνικού προγράμματος ερευνών για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο, αλλά έθεσε εμμέσως και θέμα χερσαίων συνόρων.

Συνεχίζουν να προκαλούν αντιδράσεις στα Τίρανα οι δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος ζήτησε από τις αλβανικές αρχές να απαγορεύσουν τις δραστηριότητες του «κινήματος Γκιουλέν». Το κίνημα, αρχικά υποστηρικτής του Ερντογάν αλλά νυν «νούμερο ένα» αντίπαλός του, είναι παρόν στην Αλβανία κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, μέσω  τουρκικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Κίνηση που θα έχει ευρύτερες προεκτάσεις στις ελληνοαλβανικές σχέσεις χαρακτηρίζεται από έμπειρους παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών η αποστολή ρηματικής διακοίνωσης από την Αλβανία με την οποία αμφισβητεί το δικαίωμα της Ελλάδας για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο. Οι ίδιοι σημειώνουν ότι με την πρωτοβουλία αυτή τα Τίρανα θέλουν εμμέσως να θέσουν στο τραπέζι και άλλα ζητήματα, όπως π.χ. η συνοριακή γραμμή μεταξύ των δύο χωρών.

Την οργή της αλβανικής κυβέρνησης έχουν προκαλέσει δύο βομβιστικές επιθέσεις στα Τίρανα που φαίνεται ότι ήθελαν να στείλουν «μήνυμα» σε αξιωματούχους που πρωτοστατούν στη μάχη για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Ο πρόεδρος της χώρας κάλεσε να βρεθούν και να συλληφθούν άμεσα οι δράστες, ενώ σε ανάλογους τόνους αντέδρασαν και οι αποστολές της ΕΕ και του ΟΑΣΕ στην Αλβανία.

Ένα γιγάντιο πυρηνικό καταφύγιο που κατασκευάστηκε για την κυβέρνηση Χότζα τη δεκαετία του 1970 άνοιξε για το κοινό λίγο έξω από τα Τίρανα. Θαμμένο σε βάθος 100 μέτρων, έχει 106 δωμάτια μοιρασμένα σε πέντε ορόφους.

Σε διάβημα διαμαρτυρίας προς το υπουργείο Εξωτερικών της Αλβανίας προέβη ο πρέσβης της Ελλάδας στα Τίρανα, κατόπιν εντολής του υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου, με το οποίο ζήτησε να καταδικαστούν από τις αλβανικές Αρχές τα επεισόδια που σημειώθηκαν στο χωριό Δερβιτσάνη εις βάρος μελών της ελληνικής εθνικής μειονότητας της Αλβανίας, μετά τη διακοπή του ποδοσφαιρικού αγώνα Σερβίας - Αλβανίας.