συρία

Το ένα εκατομμύριο έφτασαν οι Σύροι που έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους, όπως ανακοίνωσε η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες. Οι περισσότεροι διασχίζουν τα σύνορα προς τον Λίβανο, την Τουρκία, την Ιορδανία, το Ιράκ και την Αίγυπτο και ορισμένοι φτάνουν στη Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη.

Μάχες και φονικές ενέδρες πολύ κοντά στα σύνορα της Συρίας με το Ιράκ και μέσα στο ιρακινό έδαφος σημειώθηκαν τη Δευτέρα, απειλώντας με διάχυση του φονικού εμφύλιου που μαίνεται εδώ και δύο χρόνια. Τουλάχιστον 40 Σύροι στρατιώτες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι σκοτώθηκαν όταν άγνωστοι άνοιξαν πυρ σε ενέδρα εναντίον τους ενώ επρόκειτο να διασχίσουν τα σύνορα με το Ιράκ, επιστρέφοντας στη Συρία. Την ίδια ώρα οι αντάρτες κατέλαβαν σημαντικής πόλης επί του Ευφράτη.

Η Βρετανία δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να προμηθεύσει με όπλα τους σύρους αντάρτες στο μέλλον, αν και το νέο πακέτο βοήθειας που θα ανακοινώσει αυτή την εβδομάδα θα αποτελείται μόνο από «μη-φονική» βοήθεια, δηλώνει ο επικεφαλής διπλωματίας Ουίλιαμ Χέιγκ. Την ίδια στιγμή, ο Μοάζ Αλχατίμπ πραγματοποιεί την πρώτη του επίσκεψη στη Συρία ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, μεταβαίνοντας σε βόρειες περιοχές που ελέγχονται από τους αντικαθεστωτικούς.

Μπορεί να πρόκειται για μια ερωτική μπαλάντα, ωστόσο το τραγούδι «No Freedom» της Dido έχει γίνει ο «ύμνος» των εξεγερμένων στη Συρία. Αιτία γι' αυτό είναι πιθανότατα οι στίχοι του ρεφρέν του «No Freedom Without Love, No Love Without Freedom» (Όχι ελευθερία χωρίς αγάπη, όχι αγάπη χωρίς ελευθερία) έχουν γίνει σύνθημα ομάδων σύρων ανταρτών. «Είμαι ο ήχος της μοντέρνας σύγκρουσης» λέει η ίδια στο BBC.

Τηλεφωνική συνομιλία για τη Συρία είχαν ο αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, με τον ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στην ανάγκη να προωθηθεί μια πολιτική μετάβαση προς τον τερματισμό της βίας το συντομότερο δυνατόν.

Η δήλωση που φέρεται να έκανε ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, περιγράφοντας τον σιωνισμό ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, μάλλον επισκίασε την επίσκεψη του Τζον Κέρι στην Τουρκία -την πρώτη επίσκεψη του νέου επικεφαλής διπλωματίας των ΗΠΑ σε μουσουλμανική χώρα αφού ανέλαβε καθήκοντα. Ο Τζον Κέρι συναντήθηκε με τον τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου και την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της χώρας με επίκεντρο τον εμφύλιο της Συρίας και διμερή ζητήματα.

Των πεπραγμένων του στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών στη Ρωσία υπεραμύνθηκε ο Βλαντιμίρ Πούτιν ενώπιον του Φρανσουά Ολάντ. «Δεν πιστεύω ότι είχαμε προβλήματα με τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2012» είπε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον γάλλο ομόλογό του στο Κρεμλίνο. Όσο για το «καυτό» ζήτημα της Συρίας, αμφότεροι ανέφεραν πως συμφωνούν πως δεν πρέπει να επιτραπεί η διαίρεση της χώρας, όμως δεν υπάρχει σύγκλιση ως προς την προσέγγιση απέναντι στην κρίση.

Περιοδεία στην Ευρώπη πραγματοποιεί ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι. Ο Τζ.Κέρι βρέθηκε στο Παρίσι, όπου συναντήθηκε με τον γάλλο πρόεδρο και τον γάλλο ομόλογό του, Λοράν Φαμπιούς. Ο αμερικανός υπουργός δήλωσε ότι η συριακή αντιπολίτευση χρειάζεται περισσότερη βοήθεια. Παράλληλα, δήλωσε ότι οι δύο ημέρες συνομιλιών με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα ήταν «χρήσιμες» και πρόσθεσε ότι μία πιο σοβαρή ενασχόληση από την πλευρά του Ιράν θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία.

Τόσο η κινεζική όσο και η ρωσική κυβέρνηση συνειδητοποιούν ολοένα και πιο πολύ ότι «ο πολιτικός χρόνος για τον σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ-Ασαντ εξαντλείται», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ από την Τουρκία έπειτα από επίσκεψή της στις τοποθεσίες με τις συστοιχίες των NATOϊκών Patriot κοντά στη μεθόριο με την Συρία. Τη Δευτέρα οι επαφές της Γερμανίδας καγκελαρίου με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και επιχειρηματικούς παράγοντες.

Προσκλήσεις για την Ουάσινγκτον και τη Μόσχα απέρριψε η κύρια ομάδα κομμάτων της συριακής αντιπολίτευσης, ο Συριακός Εθνικός Συνασπισμός, λέγοντας πως θέλει με αυτό τον τρόπο να διαμαρτυρηθεί για τη «σιωπή μπροστά στην καταστροφή στο Χαλέπι». Η αντιπολίτευση δεν θα πάρει επίσης μέρος ούτε στη «Συνάντηση Φίλων της Συρίας» που διοργανώνεται στη Ρώμη το Μάρτιο.

Έντονη κριτική άσκησε ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στην στάση της Ουάσινγκτον στο συριακό εμφύλιο, κατηγορώνοντας τις ΗΠΑ για «δύο μέτρα και δύο σταθμά» και επιρρίπτοντάς της μπλοκάρισμα σε κείμενο-καταδίκη του ΟΗΕ για τη βία στη Συρία. Μιλώντας μαζί με τον κινέζο ομόλογό του, ο οποίος επισκέπεται τη Μόσχα, ο Λαβρόφ επανέλαβε την καταδίκη από τις δύο χώρες της πρόσφατης πυρηνικής δοκιμής της Βορείου Κορέας, αλλά τόνισε την αντίθεσή τους στη χρήση της ως «πρόσχημα» για επέμβαση.

Να προσπαθήσουν φέρουν τον Μπασάρ αλ Άσαντ και τους σύρους αντικαθεστωτικούς στο τραπέζι του διαλόγου πρότειναν η Ρωσία και ο Αραβικός Σύνδεσμος, τονίζοντας πως μοναδική διέξοδος από την κρίση είναι η συμφωνία για μία μεταβατική κυβέρνηση στη Δαμασκό. Παρά την χλιαρή υποδοχή που βρήκε η πρόταση στη συριακή αντιπολίτευση, η ρωσική της προέλευση θεωρείται ένδειξη ότι ο Άσαντ είναι ίσως διατεθειμένος για συνομιλίες.

Ένας ποδοσφαιριστής σκοτώθηκε και συναθλητές του τραυματίστηκαν την Τετάρτη σε έκρηξη δύο βλημάτων όλμων που ερρίφθησαν σε ένα στάδιο μέσα σε αθλητικό συγκρότημα στο κέντρο της Δαμασκού, μετέδωσε το επίσημο συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA.

Σύρους σε «ηγετικές θέσεις» που ενδεχομένως ευθύνονται για την τέλεση εγκλημάτων πολέμου έχει αναγνωρίσει η επιτροπή έρευνας του ΟΗΕ για τον εμφύλιο που καταστρέφει τη χώρα, η τελευταία έκθεση της οποίας πιστοποιεί πως και οι δύο πλευρές -το στρατόπεδο Άσαντ και οι αντικαθεστωτικοί- έχουν διαπράξει εγκλήματα πολέμου. Καλώντας τα Ηνωμένα Έθνη να διασφαλίσουν πως θα αποδοθεί Δικαιοσύνη, οι ερευνητές ζητούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας να παραπέμψει τη λίστα ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) για επίσημη έρευνα και άσκηση διώξεων.

Σύροι αντάρτες κατέλαβαν την πόλη Αλ Σανταντέχ, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ, στην ανατολική πετρελαιοπαραγωγική επαρχία Χασάκα. Πρόκειται για μια στρατηγικής σημασίας αμυντική θέση από τις δυνάμεις που παραμένουν πιστές στον Μπασάρ Αλ Άσαντ, είπαν εκπρόσωποι των ανταρτών. Το Συριακό Παρατηρητήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μια μη κυβερνητική οργάνωση η οποία πρόσκειται στους αντικαθεστωτικούς, ανέφερε ότι τουλάχιστον 100 σύροι στρατιωτικοί και 30 αντάρτες σκοτώθηκαν στις μάχες. Νέο ειρηνευτικό σχέδιο έχει κάνει την εμφάνισή του στον ΟΗΕ.

Ο ηγέτης της συριακής αντιπολίτευσης, Μοάζ Αλχατίμπ δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν έχουν όραμα για λύση στον πόλεμο στη συριακή κρίση. Νωρίτερα, είχε συναντηθεί με Ρώσους και Αμερικανούς αξιωματούχους στη Γερμανία. Ο Αλχατίμπ κάλεσε τον σύρο πρόεδρο να απαντήσει σε έκκληση για διάλογο.

Ο επικεφαλής του ιρανικού Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας προειδοποίησε το Ισραήλ ότι «θα μετανιώσει την πρόσφατη πράξη επίθεσης» στη Συρία, μιλώντας σε επίσημη επίσκεψή του στη Δαμασκό, αναφερόμενος στην επιδρομή με χρόχο οπλισμό επί συριακού εδάφους που φέρεται να προοριζόταν για την Χεζμπολάχ. «Ο ισλαμικός κόσμος δεν θα επιτρέψει επίθεση στη Συρία» είπε ο Ιρανός αξιωματούχος.

Η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στα σύνορα Ισραήλ και Λιβάνου δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τις καταγγελίες της Συρίας ότι ισραηλινά αεροσκάφη βομβάρδισαν κομβόι οχημάτων έξω από τη Δαμασκό αφού πρώτα πέταξαν πάνω από τα Υψίπεδα του Γκολάν. Η Συρία, από την πλευρά της, για δεύτερη ημέρα επέμεινε ότι το Ισραήλ ευθύνεται για την επίθεση, έχοντας απειλήσει μάλιστα και με αντίποινα.

Με αντίποινα απειλούν Συρία και Ιράν το Ισραήλ για την αεροπορική επιδρομή που φέρεται να πραγματοποίησε κοντά στη Δαμασκό. Ο Σύρος πρεσβευτής στον Λίβανο δήλωσε ότι η Δαμασκός έχει την επιλογή για αντίποινα, καθώς και τη δυνατότητα αιφνιδιασμού. Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος του χτυπήματος ήταν φορτίο όπλων το οποίο προοριζόταν για τη Χεζμπολάχ. Ωστόσο, η Δαμασκός αρνείται την ύπαρξη τέτοιου φορτίου. H Συρία κάλεσε τον επικεφαλής αποστολής του ΟΗΕ στα Υψίπεδα του Γκολάν για να διαμαρτυρηθεί.

Επίθεση από ισραηλινά αεροσκάφη κατά κέντρου έρευνας έξω από τη Δαμασκό καταγγέλλει η Συρία, αναφορά που, στο βαθμό που επιβεβαιώνεται και από άλλες πηγές, ανατρέπει δραματικά το σκηνικό του εμφυλίου στη χώρα, καθώς ως τώρα το Ισραήλ περιοριζόταν απλώς να παρατηρεί όσα συνέβαιναν εδώ και δύο χρόνια στα σύνορά του.

Περισσότερα από 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια υποσχέθηκαν δωρητές, σε μια προσπάθεια να βοηθήσουν τους πολίτες που επηρεάζονται από την κρίση στη Συρία. Ο εμίρης του Κουβέιτ, Σαμπάχ αλ-Αχμάντ αλ-Σαμπάχ, άνοιξε τη διεθνή διάσκεψη δωρητών με μία δωρεά 300 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ το ίδιο ποσό προσέφεραν, σύμφωνα με πληροφορίες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Γκι-μουν κάλεσε όλες τις πλευρές να σταματήσουν τις μάχες «στο όνομα της ανθρωπιάς».

Ανεπαρκή και περιορισμένη θεωρεί ο ΓΓ του ΟΗΕ τη βοήθεια στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του συριακού εμφυλίου ενώ ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών εμφανίζεται απογοητευμένος για το αδιέξοδο στις διαβουλεύσεις, λέγοντας πως η χώρα καταστρέφεται «κομμάτι κομμάτι»: Έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια εμφυλίου στη Συρία, η διεθνής κοινότητα μετά βίας κρύβει ότι οι ελπίδες της πως μπορεί να βοηθήσει τη χώρα να επανέλθει στη σταθερότητα δεν έχουν βρει παρά μόνο διαψεύσεις.

Έγκυος στο τέταρτο παιδί τους είναι η 37χρονη σύζυγος του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, Άσμα αλ Άσαντ, όπως δήλωσε ο ίδιος σε «μη κατονομαζόμενους» επισκέπτες, γράφει την Τρίτη η εφημερίδα του Λιβάνου αλ Άχμπαρ. Η Άσμα αλ Άσαντ, η οποία κατά καιρούς έχει δεχθεί επικριτικά σχόλια για τη στάση και τον τρόπο ζωής της, λέγεται πως έμεινε έγκυος τον Ιούνιο, ενώ ορισμένοι υποστήριζαν ότι είχε εγκαταλείψει τη Συρία. Η σύζυγος του Σύρου προέδρου δεν έχει εμφανιστεί δημόσια εδώ και μήνες.

Οι πρώτες από τις έξι συστοιχίες πυραύλων Πάτριοτ που έχουν σταλεί από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ στην Τουρκία για να αντιμετωπίσει μια ενδεχόμενη επίθεση από την πλευρά της Συρίας τοποθετήθηκαν το Σάββατο και είναι έτοιμες προς χρήση. ΗΠΑ, Γερμανία και Ολλανδία έστειλαν από δύο συστοιχίες η κάθε μία μετά το αίτημα της Άγκυρας για ενίσχυση της αεράμυνάς της με το βλέμμα στον εμφύλιο στη Συρία.

Τη δυσφορία της ρωσικής κυβέρνησης με την στάση της Δύσης και της συριακής αντιπολίτευσης στην κρίση στη Συρία εξέφρασε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, επιμένοντας πως διέξοδος μπορεί να βρεθεί μόνο εάν η αντιπολίτευση «εγκαταλείψει την ανυποχώρητη θέση της να απορρίπτει το διάλογο με τον Άσαντ». Όσον αφορά τον επαναπατρισμό δεκάδων Ρώσων από τη Συρία μέσω Λιβάνου, ο Σ.Λαβρόφ ανέφερε πως δεν πρόκειται για «μαζική εκκένωση», λέγοντας πως δεν υπάρχει κανένας λόγος για κάτι τέτοιο.