σουπερνόβα

Το ασυνήθιστο σουπερνόβα δείχνει να προήλθε από άστρο που επιχείρησε καταπιεί μαύρη τρύπα.

Στοιχεία κρίσιμης σημασίας για την ύπαρξή μας, «η μαύρη τρύπα δεν υπήρχε εκεί προηγουμένως» - Η επικοινωνία με τη NASA που έστρεψε το τηλεσκόπιο Hubble

Ο υπερκαινοφανής αστέρας που έγινε ορατός με γυμνό μάτι πιθανότατα άφησε πίσω του ένα άστρο νετρονίων.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Πέντε διαφορετικά είδωλα της ίδιας κοσμικής έκρηξης δημιουργήθηκαν από το φαινόμενο του «βαρυτικού φακού».

Βαγγέλης Πρατικάκης

Ισχυρές ακτίνες Χ από υπερκαινοφανείς αστέρες θα μπορούσαν να καταστρέψουν την ατμόσφαιρα από απόσταση άνω των 100 ετών φωτός.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο προσθέτει νέες λεπτομέρειες στο πορτρέτο ενός διάσημου υ διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb προσθέτει νέες λεπτομέρειες στο πορτρέτο.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Στην τελευταία φάση της ζωής του, το άστρο WR 124 αποτινάσσει τα εξωτερικά του στρώματα

Βαγγέλης Πρατικάκης

Δύο λευκοί νάνοι που συγκρούστηκαν προκάλεσαν μια ασυνήθιστα συμμετρική έκρηξη.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Τρία διαφορετικά είδωλα του σουπερνόβα, τα οποία αντιστοιχούν σε τρία διαφορετικά στάδια της εξέλιξής του, εμφανίστηκαν ταυτόχρονα χάρη στο φαινόμενο του «βαρυτικού φακού».

Οι αυξητικοί δακτύλιοι των δέντρων ενδέχεται να μαρτυρούν την επίδραση των υπερκαινοφανών αστέρων στη Γη

Αστρικές εκρήξεις ίσως ευθύνονται για απότομες αυξήσεις του άνθρακα-14 στους δακτυλίους των δέντρων.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Η κρατούσα αντίληψη που θέλει τα μεγάλα άστρα να εκρήγνυνται σε σουπερνόβα πριν τελικά μετατραπούν σε μαύρες τρύπες δείχνει να ανατρέπεται από τις παρατηρήσεις ενός γιγάντιου άστρου που πέθανε αθόρυβα, υποστηρίζουν αμερικανοί αστρονόμοι.

Οι αστρονόμοι είχαν ενθουσθαστεί πέρυσι με αυτό που νόμιζαν ότι ήταν η ισχυρότερη έκρηξη υπερκαινοφανούς αστέρα που έχει καταγραφεί ποτέ, μια λάμψη μισό τρισεκατομμύριο φορές πιο λαμπρή από τον Ήλιο μας και 20 φορές πιο έντονη από τη λάμψη ολόκληρου του Γαλαξία.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν στον πλανήτη μας την «υπογραφή» μιας έκρηξης υπερκαινοφανούς αστέρα (σουπερνόβα), η οποία συνέβη πριν από τουλάχιστον 2,2 εκατομμύρια χρόνια. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι η υπογραφή αυτή είναι «ζωντανή», καθώς οφείλεται σε ζωντανούς οργανισμούς, που είχαν αξιοποιήσει δεόντως τα εξωγήινα χημικά στοιχεία.

Το σκάφος Cassini που από το 2004 μελετά το σύστημα του Κρόνου συνέλεξε σκόνη η οποία προέρχεται από περιοχές μακριά από το ηλιακό σύστημα και προέρχεται από άστρα που καταστράφηκαν σε εκρήξεις σουπερνόβα. Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί θα προσφέρει νέα στοιχεία για την ύλη που εκτοξεύεται από τις εκρήξεις σουπερνόβα και τον ρόλο που αυτή παίζει στην γέννηση νέων άστρων.

Περιέργως το Χόλιγουντ δεν έχει καταπιαστεί ακόμα με αυτό το σενάριο καταστροφής: ένα κοντινό άστρο εκρήγνυται σε σουπερνόβα και βομβαρδίζει τη Γη με θανάσιμη ακτινοβολία. Δεν πρόκειται όμως για σενάριο, αλλά για αλλεπάλληλα χτυπήματα που δέχτηκε ο πλανήτης τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια.

Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες εντόπιζαν εκρήξεις σουπερνόβα συλλέγοντας ακτίνες Χ που εξέπεμπε το άστρο που είχε καταστραφεί. Διεθνής ομάδα αστρονόμων κατάφερε για πρώτη φορά να παρατηρήσει μια έκρηξη σουπερνόβα στο ορατό φως και μάλιστα από την έναρξή της.

Ονομάζεται ASASSN-15lh, βρίσκεται σε απόσταση 3,8 δισ. ετών φωτός από εμάς. Πρόκειται για ένα υπερκαινοφανή αστέρα, ένα άστρο που καταστράφηκε σε μια έκρηξη σουπερνόβα, που εντοπίστηκε τον περασμένο Ιούνιο. Πρόκειται για τον λαμπρότερο υπερκαινοφανή αστέρα στο Σύμπαν αφού σύμφωνα με τους ερευνητές η λαμπρότητα του είναι 570 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου ή 20 φορές πιο λαμπρό από όσο όλα μαζί τα περίπου 100 δισ. άστρα του γαλαξία μας.

Φανταστείτε να βλέπατε το ίδιο συμβάν να επαναλαμβάνεται μπροστά στα μάτια σας ξανά και ξανά, σαν να παίζει κανείς με τη ροή του χρόνου. Κι όμως, αυτό ακριβώς κατάφερε μια ομάδα αστρονόμων, η οποία προέβλεψε πού και πότε θα μπορούσε να ξαναδεί την έκρηξη του ίδιου σουπερνόβα στον ουρανό.

Παρατηρήσεις στο πλησιέστερο σουπερνόβα που έχει καταγραφεί τους τελευταίους αιώνες δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις υποψίες των αστροφυσικών ότι αυτές οι εκρήξεις γερασμένων άστρων είναι ασύμμετρες.

Χάρη σε ένα γιγάντιο σμήνος γαλαξιών, του οποίου η βαρύτητα εκτρέπει τις ακτίνες φωτός και λειτουργεί έτσι σαν κοσμικός μεγεθυντικός φακός, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε για πρώτη φορά πολλαπλές εικόνες της ίδιας αστρικής έκρηξης.

Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί ορισμένα άστρα που διάφορα κοσμικά φαινόμενα τα… ξεριζώνουν από τη θέση στην οποία βρίσκονται και τα υποχρεώνουν να εγκαταλείψουν με ταχύτητα τον γαλαξία μας. Ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε ένα ακόμη τέτοιο άστρο το οποίο είναι όπως φαίνεται και το πιο γρήγορο αυτής της κατηγορίας των άστρων.

Ο Ήλιος δεν έχει αρκετή μάζα για να εκραγεί σε σουπερνόβα όταν πεθάνει, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν πυροτεχνήματα. Παρατηρήσεις σε ένα ετοιμοθάνατο άστρο που ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον Ήλιο υποδεικνύουν ότι το μητρικό μας αστέρι θα έχει εκρηκτικό τέλος. Δεν θα είμαστε όμως εδώ για να το δούμε, αφού η Γη θα έχει καταστραφεί πολύ νωρίτερα.

Δύο λευκοί νάνοι που βρίσκονται σε απόσταση 4.000 ετών φωτός από τη Γη κινούνται σε μια τροχιά το ένα γύρω από το άλλο τέτοια που σε περίπου 700 εκ. έτη θα έρθουν σε σύγκρουση και θα καταστραφούν σε μια έκρηξη σουπερνόβα.

Ριπές ραδιενεργού νικελίου άφησαν γιγάντιες κοιλότητες στο υπόλειμμα του υπερκαινοφανούς Κασσιόπη Α, ενός σουπερνόβα που εξερράγη πριν από 340 χρόνια. Το γερασμένο άστρο που εξερράγη σε σουπερνόβα δεν σκόρπισε τα συντρίμμια του ομοιόμορφα σε όλες τις κατευθύνσεις, δείχνει το τρισδιάστατο μοντέλο που δημιούργησαν οι ερευνητές.