σνόουντεν

«Μας έκαναν ένα ωραίο χριστουγεννιάτικο δώρο»... Με δόση ειρωνείας ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιρρίπτει στις ΗΠΑ την ευθύνη για το γεγονός ότι ο Έντουαρντ Σνόουντεν παραμένει στο αεροδρόμιο της Μόσχας, λέγοντας ότι η Ουάσινγκτον τον «παγίδευσε» στο ρωσικό έδαφος. Ταυτόχρονα, πάντως, αναφέρει πως διακρίνει μία μεταβολή στη στάση του Σνόουντεν, καθώς εμφανίζεται να έχει την πρόθεση να διακόψει κάθε «πολιτική δραστηριότητα» που στρέφεται κατά των ΗΠΑ -όρο που έχει θέσει ο ίδιος ο Πούτιν για να του προσφέρει πολιτικό άσυλο.

Στη ζώνη μετεπιβίβασης του διεθνούς αεροδρομίου της Μόσχας παραμένει ο καταζητούμενος από τις ΗΠΑ, πρώην πράκτορας των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, Έντουαρντ Σνόουντεν, αλλά προς το παρόν δεν έχει υποβάλει στις ρωσικές αρχές αίτημα για την παροχή προσωρινού πολιτικού ασύλου. Πάντως, ο 30χρονος εμφανίζεται πρόθυμος να δεχθεί τον όρο που έθεσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν για τη χορήγηση ασύλου.

Πληροφορίες που αν αποκαλυφθούν θα είναι «ο χειρότερος εφιάλτης των ΗΠΑ» έχει ο Έντουαρντ Σνόουντεν, όπως λέει ο δημοσιογράφος του Guardian που συνομιλεί μαζί του. «Η αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει καθημερινά να γονατίζει και να προσεύχεται να μη συμβεί τίποτα στον Σνόουντεν, γιατί αν κάτι του συμβεί, όλες οι πληροφορίες θα αποκαλυφθούν» λέει χαρακτηριστικά.

Ο Μπαράκ Ομπάμα είχε την Παρασκευή επικοινωνία με τον ρώσο ομόλογό του Βλάντιμιρ Πούτιν, προκειμένου να συζητήσουν το θέμα του Έντουαρντ Σνόουντεν, λίγες ώρες αφότου ο πρώην τεχνικός σύμβουλος των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών δήλωσε ότι θα ζητήσει προσωρινό άσυλο στη Ρωσία. Δυσαρέσκεια εκφράζουν οι ΗΠΑ για τις κινήσεις του Σνόουντεν και το καταφύγιο που του δίνει η Μόσχα.

Ο Έντουαρντ Σνόουντεν σκοπεύει να ζητήσει προσωρινό πολιτικό άσυλο από τις αρχές της Ρωσίας, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων. Τελικός προορισμός του φαίνεται να είναι, πάντως, η Λατινική Αμερική. «Να μη βλάψει τα αμερικανικά συμφέροντα ή τις ρωσοαμερικανικές σχέσεις εάν θέλει άσυλο» λέει εκπρόσωπος της ρωσικής  προεδρίας, επαναλαμβάνοντας τους όρους που έχει θέσει ο Βλ.Πούτιν. Με ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων συναντήθηκε στο αεροδρόμιο της Μόσχας ο αμερικανός τεχνικός.

Για «εκστρατεία» με σκοπό να μην μπορέσει να ασκήσει το δικαίωμά του να βρει άσυλο στο εξωτερικό κατηγορεί ο Έντουαρντ Σνόουντεν την αμερικανική κυβέρνηση, σε επιστολή του που απευθύνει στη Human Rights Watch. Ο νεαρός τεχνικός, που παραμένει παγιδευμένος στο τμήμα τράνζιτ του αεροδρομίου της Μόσχας, θα συναντηθεί με αντιπροσωπείες οργανώσεις προάσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων την Παρασκευή και σκοπεύει αργότερα να μιλήσει και στα ΜΜΕ.

Ο βρετανικός Guardian δημοσιεύει νέα στοιχεία από έγγραφα που του παρέδωσε ο Έντουαρντ Σνόουντεν και φέρονται να δείχνουν το εύρος των παρακολουθήσεων των διαδικτυακων επικοινωνιών από την αμερικανική NSA. Η υπηρεσία φέρεται να είχε πρόσβαση μέχρι στην κωδικοποίηση της Microsoft για mail και επικοινωνία σε ζωντανό χρόνο, ενώ οι πράκτορες της NSA συνεργάζονταν συστηματικά με το FBI και τη CIA. «Τηρούμε τις νομικές μας υποχρεώσεις» λέει η εταιρεία, οι επιχειρήσεις γίνονται «υπό αυστηρή δικαστική εποπτεία» απαντά η NSA.

Στη σκιά των αποκαλύψεων του Έντουαρντ Σνόουντεν που άνοιξαν τον Ασκό του Αιόλου για την αμερικανική Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) και τη διακυβέρνηση Ομπάμα, μία εκ των ρωσικών υπηρεσιών Πληροφοριών αποφάσισε να αγοράσει γραφομηχανές για τη δακτυλογράφηση των απόρρητων εγγράφων. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας (FSO), που προήλθε από την μετεξέλιξη της KGB, δημοσίευσε πρόσκληση ενδιαφέροντος για την αγορά 20 γραφομηχανών.

Την πρόταση της Βενεζουέλας να του χορηγήσει άσυλο πιθανότατα θα αποδεχθεί ο Έντουαρντ Σνόουντεν, που παραμένει αποκλεισμένος στη ζώνη τράνζιτ του αεροδρομίου της Μόσχας, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει δημοσιογράφος του Guardian που συνομιλεί μαζί του. To Wikileaks από την πλευρά του προανήγγειλε για την Τετάρτη την έναρξη της «πρώτης φάσης της Φυγής στην Ελευθερία», αφήνοντας ανοικτές τις εξελίξεις.

Σύγχυση επικράτησε την Τρίτη για το αν ο Έντουαρντ Σνόουντεν αποφάσισε να δεχτεί αίτημα της Βενεζουέλας να του χορηγήσει πολιτικό άσυλο: ρώσος αξιωματούχος το είχε αναφέρει στο Twitter, αν και λίγο αργότερα ο ίδιος απέσυρε την πληροφορία. Όπως επιβεβαίωσε και το Wikileaks, o πρώην συνεργάτης της NSA, που παραμένει στο αεροδρόμιο της Μόσχας, για την ώρα δεν έχει αποδεχτεί το αίτημα από τη Βενεζουέλα.

Στη ρωσική Κάτω Βουλή, αλλά και ευρύτερα σε κύκλους γύρω από τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας, συνεχίζεται η συζήτηση για το ενδεχόμενο ανταλλαγής του Έντουαρντ Σνόουντεν με τον 61χρονο Αλεξάντρ Ποτέεφ, ο οποίος καταδικάστηκε το 2011 ερήμην από ρωσικό στρατοδικείο σε 25 χρόνια κάθειρξης σε φυλακές υψίστης ασφαλείας και έχει διαφύγει από το 2010 στις ΗΠΑ. Διαψεύδεται, εν τω μεταξύ, ότι υπό το βάρος της υπόθεσης «κινδυνεύει» η επίσκεψη Ομπάμα στη Ρωσία τον προσεχή Σεπτέμβριο για τη σύνοδο της G20.

Ο Έντουαρντ Σνόουντεν βρίσκεται για τρίτη εβδομάδα στον τομέα διέλευσης του αεροδρομίου Σερεμέτιεβο της Μόσχας, περιμένοντας μια πιθανή αναχώρηση του για κάποια από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής που προτίθενται να του προσφέρουν πολιτικό άσυλο με την υποστήριξη της Κούβας. Ο άνθρωπος που έκανε τις συγκλονιστικές αποκαλύψεις για το μυστικό αμερικανικό πρόγραμμα παρακολουθήσεων, θα μπορούσε να μεταβεί στη Βολιβία, τη Βενεζουέλα ή τη Νικαράγουα, τις τρεις χώρες που εμφανίζονται διατεθειμένες να τον υποδεχτούν.

Οι δυτικές χώρες, οι οποίες αγανάκτησαν για την κατασκοπεία που διενεργεί η αμερικανική Εθνική Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA), στην πραγματικότητα συνεργάζονται από καιρό μαζί της, υποστηρίζει ο πρώην σύμβουλος των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών Έντουαρντ Σνόουντεν. Η σύμπραξη ανάμεσα στην NSA και τις άλλες χώρες είναι διαμορφωμένη με τρόπο ώστε «να προστατεύονται οι πολιτικοί ηγέτες τους από την αγανάκτηση της κοινής γνώμης», αναφέρει.

«Συμμάχους» στη Λατινική Αμερική βρίσκει ο πρώην τεχνικός σύμβουλος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών Έντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος καταζητείται από την Ουάσινγκτον ως υπεύθυνος για τη διαρροή απόρρητων πληροφοριών για τη δράση της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA). Οι πρόεδροι Βενεζουέλας, Νικαράγουας και Βολιβίας δήλωσαν πως προτίθενται να προσφέρουν άσυλο στον 30χρονο, ο οποίος παραμένει στη ζώνη τράνζιτ του αεροδρομίου της Μόσχας.

Ο βολιβιανός πρόεδρος 'Εβο Μοράλες μίλησε ακόμη και για «κλείσιμο, εάν χρειαστεί» της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Λα Πας, καταγγέλλοντας την πίεση που άσκησε η Ουάσινγκτον σε τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες απαγόρευσαν την πτήση του αεροσκάφους του στον εναέριο χώρο τους, καθώς υπήρχαν υποψίες ότι σε αυτό επέβαινε ο 'Εντουαρντ Σνόουντεν. Ο Μοράλες πλαισιωνόταν από ηγέτες χωρών της νότιας Αμερικής που είχαν έρθει στη Βολιβία ακριβώς για να συζητήσουν την αντίδρασή τους στο περιστατικό και κάλεσαν τις ευρωπαϊκές χώρες να ζητήσουν συγγνώμη.

Επικριτικός για την πολιτική του αμερικανού προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, αλλά και τους αρχηγούς των ευρωπαϊκών χωρών για τη στάση τους απέναντι στον Σνόουντεν, εμφανίστηκε ο διάσημος αμερικανός σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στη διάρκεια του 48ου κινηματογραφικού φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι. «Ο Ομπάμα με απογοήτευσε» δήλωσε ο Στόουν, χαρακτηρίζοντας τον Έντουαρντ Σνόουντεν «ήρωα».

Η Ουάσινγκτον ζήτησε από τη Βολιβία την έκδοση του φυγά πρώην τεχνικού της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ Εντουαρντ Σνόουντεν, σε περίπτωση που εισέλθει στη χώρα, σύμφωνα με τον βολιβιανό υπουργό Εξωτερικών Νταβίντ Τσοκεχουάνκα. Το βολιβιανό υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμισε ωστόσο πως σε τέτοια περίπτωση θα απέρριπτε το αίτημα.

Τη «λύπη» του εξέφρασε το Παρίσι για το περιστατικό που προκλήθηκε με το αεροσκάφος του προέδρου της Βολιβίας, επειδή υπήρχαν υποψίες πως στο αεροπλάνο (που ερχόταν από Μόσχα) επέβαινε ο Σνόουντεν. Η υπόθεση προκάλεσε την έντονη αντίδραση των χωρών της νότιας Αμερικής, οι ηγέτες των οποίων μάλιστα θα συναντηθούν εκτάκτως για το ζήτημα.

Ο πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα ζήτησε να συγκληθεί κατεπειγόντως Σύνοδος Κορυφής της Ένωσης των Εθνών της Λατινικής Αμερικής (UNASUR), για να συζητηθεί το γεγονός ότι το αεροσκάφος του προέδρου της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, αναγκάστηκε να προσγειωθεί στην Αυστρία, όταν οι κυβερνήσεις Πορτογαλίας και Γαλλίας διέκοψαν την άδεια πτήσης του αεροσκάφους στον εναέριο χώρο τους.

Σε άρθρο στην εφημερίδα Le Monde που συνυπογράφει με τον γενικό γραμματέα των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSA) Κριστόφ Ντελανουάρ, ο ιδρυτής του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ καλεί τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δεχθούν στο έδαφός τους τον Έντουρντ Σνόουντεν και εξηγεί γιατί η Ευρώπη πρέπει να προστατεύσει τον καταζητούμενο πρώην τεχνικό σύμβουλο της NSA που παραμένει «παγιδευμένος» στη ζώνη τράνζιτ του αεροδρομίου της Μόσχας.

Σε μίνι διπλωματική διελκυστίνδα έριξε η υπόθεση Σνόουντεν τη Βολιβία με πέντε ευρωπαϊκές χώρες: Το αεροπλάνο που μετέφερε τον πρόεδρο της Βολιβίας Έβο Μοράλες από τη Μόσχα αναγκάστηκε να κάνει ξαφνική στάση στη Βιέννη, επειδή υπήρχαν υποψίες ότι στο αεροσκάφος είχε επιβιβαστεί ο Έντουαρντ Σνόουντεν. Η Αυστρία έψαξε το αεροσκάφος του Μοράλες χωρίς να βρει λαθρεπιβάτες. Τελικά, o Μοράλες απογειώθηκε μετά από αρκετές ώρες στάσης και με οργισμένους βολιβιανούς αξιωματούχους να μιλούν «παραβίαση του διεθνούς δικαίου με εντολή των ΗΠΑ».

Ο Έντουαρντ Σνόουντεν απέσυρε το αίτημά του για χορήγηση ασύλου από τη Ρωσία, μία ημέρα μετά τον όρο που διατύπωσε η ρωσική ηγεσία για να δεχτεί το «βαθύ λαρύγγι» της NSA -δηλαδή να «σταματήσει να βλάπτει τους αμερικανούς φίλους μας». Ο νεαρός τεχνικός έχει υποβάλει αίτημα ασύλου σε πλήθος χωρών, ανάμεσά τους και αρκετές ευρωπαϊκές, αλλά πoλλές αρνούνται και άλλες επικαλούνται τυπικούς λόγους για την μη ικανοποίηση του αιτήματος.

Αίτημα για χορήγηση ασύλου υπέβαλε, από το αεροδρόμιο της Μόσχας, σε πλήθος ευρωπαϊκών χωρών ο Έντουαρντ Σνόουντεν -ανάμεσά τους η Γερμανία, η Γαλλία, η Φινλανδία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Ιταλία και η Ισπανία. Ο νεαρός τεχνικός έχει επίσης ζητήσει άσυλο από αρκετές χώρες της νότιας Αμερικής αλλά και από τη Ρωσία και την Κίνα. Ο Σνόουντεν περιγράφει στις αιτήσεις του τον κίνδυνο δίωξης που αντιμετωπίζει στις ΗΠΑ ενώ στην πρώτη του δήλωση από τη φυγή του κατηγορεί την αμερικανική κυβέρνηση πως εκφοβίζει τις ξένες χώρες για να μην του δοθεί άσυλο.

Αίτημα χορήγησης πολιτικού ασύλου στη Ρωσία υπέβαλε ο Έντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος παραμένει εδώ και μία εβδομάδα «μετέωρος» στη ζώνη τράνζιτ του αεροδρομίου της Μόσχας εν μέσω διπλωματικής διελκυστίνδας και ενός σκανδάλου αποκαλύψεων που γιγαντώνεται. Η πληροφορία γίνεται γνωστή μετά τη δήλωση Πούτιν ότι ο Σνόουντεν μπορεί να παραμείνει στη Ρωσία υπό τον όρο ότι θα σταματήσει τις διαρροές που βλάπτουν τις ΗΠΑ. «Όσο παράξενο κι αν ακούγεται αυτό από το δικό μου στόμα» όπως έσπευσε να προσθέσει... Συνολικά σε 15 χώρες απευθύνεται για άσυλο το «βαθύ λαρύγγι» της NSA.

Ο ηγέτης των Πρασίνων στη Γερμανία πρότεινε η Ευρώπη να προσφέρει ασφαλές καταφύγιο στον Έντουαρντ Σνόουντεν, τον πρώην συνεργάτη της NSA, οι αποκαλύψεις του οποίου σχετικά με την έκταση των αμερικανικών προγραμμάτων παρακολούθησης έχουν προκαλέσει την οργή των συμμάχων των ΗΠΑ.