ομόλογα

Σε σκληρές διαπραγματεύσεις που αφήνουν όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά και επιτείνουν την αγωνία για το πρόγραμμα εθελοντικής ανταλλαγής ομολόγων (PSI) βρίσκονται οι ιδιώτες πιστωτές και η κυβέρνηση, με τους πρώτους να θέτουν αξιώσεις που εκ των προτέρων δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές από το Ελληνικό Δημόσιο. Συγκεκριμένα, ζητούν τα νέα ομολόγα και η σύμβαση που θα τα ακολουθεί να διέπονται και να ερμηνεύονται σύμφωνα με το αγγλικό δίκαιο και οποιαδήποτε διένεξη προκύψει να έγκειται στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του όποιου οι αποφάσεις θα είναι πλήρως δεσμευτικές και εκτελεστές από την Ελλάδα.

O γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και πιστωτών για το PSI ολοκληρώθηκε την Τρίτη χωρίς να καταλήξει σε συμφωνία και οι συζητήσεις θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα, είπε την Τρίτη στο Reuters τραπεζικό στέλεχος. «Δόθηκε στην Ελλάδα μια πρόταση και θα εξεταστεί. Δεν απορρίφθηκε, αλλά δεν μπορεί να οριστικοποιηθεί συμφωνία από σήμερα», δήλωσε. Εκτίμησε ωστόσο ότι οι τράπεζες ήλθαν ένα βήμα πιο κοντά στην πρόταση του Δημοσίου υπό την προϋπόθεση όμως ότι τα νέα ομόλογα θα είναι υψηλής εξασφάλισης, δηλαδή θα έχουν το ίδιο καθεστώς (προτιμώμενου πιστωτή) με τα δάνεια της τρόικας.

Το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων στο πλαίσιο της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα (PSI) στο δεύτερο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, ήταν στο επίκεντρο της συνάντησης του υπουργού Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος με τον επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου (IIF) το μεσημέρι της Δευτέρας. «Aγκάθι» για την επίτευξη συμφωνίας παραμένει το ύψος των επιτοκίων που θα έχουν τα νέα ομόλογα, ενώ εφόσον δεν διαπιστωθεί πρόοδος, στο τραπέζι μπορεί να πέσει και το θέμα της υποχρεωτικής συμμετοχής των ιδιωτών.

Απώλειες σημειώνουν την Δευτέρα το ευρώ και τα χρηματιστήρια στην Ευρώπη, ενώ οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων κινούνται ανοδικά, καθώς η Moody's επανέλαβε ότι θα επανεξετάσει τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις των ευρωπαϊκών κρατών, την ίδιω ώρα που οι αγορές αναμένουν να πάρουν «σάρκα και οστά» οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους.

Έξι ασφαλιστικά ταμεία έχουν αποστείλει στην Τράπεζα της Ελλάδος επιστολές με τις οποίες ζητούν εξηγήσεις για τη διαχείριση των χρημάτων τους και την τοποθέτηση τους σε ομόλογα του Δημοσίου, χωρίς την έγκρισή τους. Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης, απαντώντας εγγράφως στη Βουλή σε ερώτηση που υπέβαλαν βουλευτές, επιβεβαιώνει ότι έχουν αποστείλει επιστολές διαμαρτυρίας το ΕΤΑΑ, το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, το ΤΕΑΙΤ, το ΕΤΑΤ, το ΕΤΕΑΜ και ο ΕΔΟΕΑΠ.

Σε δραματικά υψηλά επίπεδα ανήλθε το κόστος δανεισμού της Ιταλίας, σκαρφαλώνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από την είσοδό της στο ευρώ. Η χώρα εξέδωσε 3ετή και 10ετή ομόλογα, από τα οποία άντλησε 7,5 δισ. ευρώ με μέσο, όμως, επιτόκιο 7,72%. Στη δημοπρασία των 10ετών ομολόγων το κόστος δανεισμού ανήλθε στο 7,56% από 6,06% στην προηγούμενη αντίστοιχη δημοπρασία, ενώ στη δημοπρασία για την έκδοση 3ετών ομολόγων, η μέση απόδοση διαμορφώθηκε στο 7,89% από 4,93% στην προηγούμενη αντίστοιχη δημοπρασία.

Μειωμένη κατά 3,3 δισ. ευρώ είναι η τρέχουσα αξία των ομολόγων ελληνικού δημοσίου που διαθέτουν τα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης απαντώντας εγγράφως σε σχετική ερώτηση του ανεξάρτητου βουλευτή κ. Π. Κουρουμπλή.

Το Βέλγιο άντλησε περίπου 2 δισ. ευρώ κατά την τελευταία δημοπρασία μακροπρόθεσμων ομολόγων, με επιτόκιο, ωστόσο, σημαντικά αυξημένο σε σχέση με την προηγούμενη δημοπρασία που είχε κάνει, όπως ανακοίνωσε η βελγική υπηρεσία διαχείρισης του χρέους. Στην αισθητή αύξηση του κόστους δανεισμού συνέβαλε η υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησής του από την S&P την Παρασκευή.

Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν έχει υπάρξει υποχρεωτική αύξηση της επένδυσης των ασφαλιστικών ταμείων σε χρεόγραφα του Ελληνικού Δημοσίου κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Εργασίας. Τα στοιχεία διαβιβάστηκαν στη Βουλή, προς απάντηση ερώτησης που είχε υποβάλει ο βουλευτής της ΝΔ Νίκος Νικολόπουλος, ο οποίος ζητούσε επίσης να ενημερωθεί «εάν ευσταθούν οι πληροφορίες ότι από τον Μάρτιο του 2010, τα ασφαλιστικά ταμεία υποχρεώθηκαν να αγοράσουν επιπρόσθετα ελληνικά ομόλογα ή έντοκα γραμμάτια ή ομολογίες Τραπεζών και ομολογιακά Αμοιβαία Κεφάλαια Εσωτερικού».

Στις Βρυξέλλες βρίσκεται από σήμερα, Δευτέρα, ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Πέτρος Χριστοδούλου, προκειμένου μέχρι την Τετάρτη να έχει σειρά επαφών με εκπρόσωπους των ιδιωτών κατόχων ελληνικών ομολόγων, αλλά και με Ευρωπαίους αξιωματούχους για το PSI. Η Ελλάδα ακολουθώντας κατά γράμμα της συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου καταθέτει πρόταση που οδηγεί σε απομείωση 50%, μέσω ανταλλαγής με νέα ομόλογα στο 35% της αξίας των υφισταμένων, με επιτόκιο 5% και εξόφληση του 15% με μετρητά. Παράλληλα, σε συνεννόηση με την ΕΕ δύναται να ενεργοποιήσει τις περιβόητες «ρήτρες συλλογικής δράσης», σύμφωνα με τις οποίες αν το 75% των πιστωτών συμφωνήσει στο κούρεμα, μπορεί να υποχρεωθεί το υπόλοιπο 25% να υπαχθεί στην ίδια συμφωνία.

Στην αποταμιευτική ικανότητα των Βέλγων προσβλέπει η κυβέρνηση της χώρας για την αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους, καθώς το κόστος δανεισμού από τις αγορές αγγίζει πλέον το απαγορευτικό επίπεδο του 6%. Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός του Βελγίου κάλεσε τους συμπατριώτες του να στηρίξουν την προσπάθεια δανεισμού της (μεταβατικής) κυβέρνησης με ανεκτό κόστος, ανακοινώνοντας την έκδοση ομολόγων με επιτόκιο 4%. Από τις προεγγραφές των ενδιαφερομένων μικροεπενδυτών φαίνεται ότι οι εκκλήσεις του εισακούστηκαν.

Κατά μία βαθμίδα υποβάθμισε ο οίκος Moody's την πιστοληπτική ικανότητα της Ουγγαρίας, από Baa3 σε Βα1, δηλαδή σε κατηγορία junk (σκουπίδια). Ο οίκος αξιολόγησης επισημαίνει στην ανακοίνωσή του ότι είναι πιθανό να προχωρήσει και σε νέα υποβάθμιση.

Μολονότι δημοσίως η γερμανική κυβέρνηση συνεχίζει να δηλώνει ρητά αντίθετη στην προοπτική έκδοσης κοινών ευρωομολόγων, στο παρασκήνιο ενισχύονται οι ενδείξεις ότι το Βερολίνο είναι έτοιμο υπό αυστηρές προϋποθέσεις να αλλάξει την στάση του. Δημοσίευμα της Bild, στο οποίο η εφημερίδα επικαλείται κοινοβουλευτικές πηγές στον κυβερνητικό συνασπισμό, αναφέρει ότι η γερμανική στήριξη για τα ευρωομόλογα δεν αποκλείεται, πλέον, κατηγορηματικά. Το δημοσίευμα διαψεύσθηκε, ενώ οι κυβερνητικοί εταίροι της Μέρκελ, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, απέκλεισαν αυτό το ενδεχόμενο.

Ο οίκος αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας, τοποθετώντας την πλέον στην βαθμίδα «σταθερή» από «θετική», έπειτα από την επανεξέταση των βραχυπρόθεσμων οικονομικών κινδύνων για την τουρκική οικονομία που διενήργησε. Η βαθμίδα αξιολόγησης της τουρκικής πιστοληπτικής ικανότητας παρέμεινε BB+, πρόκειται δηλαδή για ομόλογα-σκουπίδια (junk) αν και πρόκειται για την υψηλότερη βαθμίδα των junk.

Nέους, παρεμβατικούς νόμους που να διασφαλίζουν ότι οι χώρες της ευρωζώνης δεν θα παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες και θα συμβάλουν στην μείωση του δανεισμού τους, πρότεινε την Τετάρτη η Κομισιόν. Βάσει του προσχεδίου κανονισμών που παρουσίασε θα μπορεί έως τα μέσα Οκτωβρίου να εξετάσει τα προσχέδια των εθνικών προϋπολογισμών και να ζητήσει να γίνουν αναθεωρήσεις αν το κρίνει αναγκαίο. Κατέστησε δε σαφές ότι μόνον εφόσον υπάρξει ενισχυμένη δημοσιονομική πειθαρχία, μπορεί να προχωρήσει η ιδέα του ευρωομολόγου.

Εικόνα έντονης αναταραχής υπάρχει στις ευρωπαϊκές αγορές μετοχών και ομολόγων την Δευτέρα, καθώς η κρίση χρέους χτυπά πλέον την «καρδιά» της Ευρωζώνης, ενώ την ίδια ώρα η γερμανική κυβέρνηση επιμένει στην αδιάλλακτη στάση της και αρνείται τη διεύρυνση του ρόλου της ΕΚΤ, ώστε να τυπώσει χρήμα και να σταματήσει τη ραγδαία επέκταση της κρίσης που απειλεί ευθέως το μέλλον του ευρώ. Ωστόσο, από την κρίση αυτή ενδέχεται να μην γλιτώσει ούτε η γερμανική οικονομία, εφόσον διογκωθεί το κύμα φυγής κεφαλαίων από την Ευρώπη.

Η κυκλοφορία «ευρωομολόγων» μπορεί να οδηγήσει «γρήγορα στην ελάφρυνση της τρέχουσας κρίσης χρέους» στην Ευρωζώνη, ενώ μπορεί επίσης να «ενισχύσει την αντίσταση» απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις, όπως αναφέρεται σε επίσημο έγγραφο της Κομισιόν για τα ευρωομόλογα, που αναμένεται να παρουσιασθεί την Τετάρτη από τον κ. Μπαρόζο μαζί με την πρόταση της Κομισιόν για αυξημένη εποπτεία των προϋπολογισμών. Η Επιτροπή βάζει τρεις επιλογές στο τραπέζι των συζητήσεων, εκ των οποίων εκτιμά ότι η μία μπορεί να υλοποιηθεί άμεσα.

Η κυβέρνηση απορρίπτει κατηγορηματικά την πρόταση των τραπεζιτών για επιτόκιο (κουπόνι) 8% στα νέα -«κουρεμένα» κατά 50%- ομόλογα που θα ανταλλαχθούν με τα υφιστάμενα, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη, καθώς, όπως επισημαίνει, αυτό το επιτόκιο θα ακύρωνε τα οφέλη από τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής στις 26/27 Οκτωβρίου.

Οι προμηθευτές στο χώρο της Υγείας που έχουν εξοφληθεί με ομόλογα του ελληνικού δημοσίου για τα χρέη των προηγούμενων ετών δεν θα υποστούν «κούρεμα» εφόσον συνεχίζουν να τα διακρατούν, εάν, όμως τα ομόλογα έχουν κατατεθεί στις τράπεζες τότε θα ισχύσει η προβλεπόμενη γι' όλους διαδικασία, όπως είπε στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος.

Να ξεχάσουν τον καταμερισμό ευθυνών για τα λάθη του παρελθόντος και να προχωρήσουν με λογική ενότητας για την προώθηση του κυβερνητικού έργου ζήτησε ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος από τα μέλη της κυβέρνησής του, κατά την αρχική τοποθέτησή του στο Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίασε το πρωί της Παρασκευής. Το Υπουργικό Συμβούλιο εξέτασε τον προϋπολογισμό του 2012, εν όψει της κατάθεσή του στη Βουλή.

Με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργο Προβόπουλο συναντήθηκε το μεσημέρι της Παρασκευής, στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος. Επί τάπητος το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων και η κατάσταση του τραπεζικού συστήματος. Στα τέλη Νοεμβρίου αναμένεται η πρόταση της κυβέρνησης για το PSI.

Στα υψηλότερα επίπεδα από το 1999 διευρύνθηκαν την Πέμπτη οι διαφορές απόδοσης των γαλλικών και των ισπανικών ομολόγων σε σχέση με τα γερμανικά, ενώ υψηλότερα σκαρφαλώνουν οι αποδόσεις σε όλη σχεδόν την Ευρωζώνη, πλην Γερμανίας, καθώς η κρίση χρέους συνεχίζει να επεκτείνεται χωρίς να φαίνεται κάτι προς το παρόν στον ορίζοντα που θα μπορούσε να την ανακόψει. Στο 6,975% εκτινάχθηκε το επιτόκιο σε δημοπρασία 10ετών ισπανικών ομολόγων, υψηλότερο επίπεδο από το 1999. Σε χαμηλό πενταμήνου διολίσθησε το ευρώ.

Στην Αθήνα έρχεται εκτάκτως ο επικεφαλής του IIF, Τσαρλς Νταλάρα, όπου θα έχει επαφές στις 8 το βράδυ στο Μέγαρο Μαξίμου, με τον πρωθυπουργό Λ. Παπαδήμο και τον υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο, σχετικά με το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Στη Φρανκφούρτη θα ξεκινήσουν επισήμως, υπό την εποπτεία της τρόικας, οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους ιδιώτες ομολογιούχους που εκπροσωπεί το Διεθνές Χρηματοοικονoμικό Ινστιτούτο (IIF), για τη διαδικασία της ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων, που θα πρέπει να οδηγήσει στην απομείωση κατά 50% των ομολόγων που διακρατούν οι τράπεζες, με στόχο τη μείωση του δημοσίου χρέους κατά 100 δισ. ευρώ περίπου.

Στο κόκκινο παρέμειναν και την Τρίτη οι δείκτες των ευρωπαϊκών αγορών, καθώς η ανησυχία για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη συνεχίζεται και οι πιέσεις στα ευρωπαϊκά ομόλογα εντάθηκαν. Με υποχώρηση, λόγω και του ευρωπαϊκού κλίματος, είχε ξεκινήσει και η συνεδρίαση στη Νέα Υόρκη, η οποία όμως έκλεισε τελικά ανοδικά μετά τα ενθαρρυντικά στοιχεία για την αμερικανική οικονομία.

Μόλις δύο εισηγμένες εταιρείες έχουν αυξημένη έκθεση σε ομόλογα σε σχέση με την καθαρή τους θέση, από τις περίπου 10 εισηγμένες που έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα. Η διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς θα καλέσει τις διοικήσεις αυτών των εταιρειών για να την ενημερώσουν για το εάν προτίθενται να προχωρήσουν σε απομείωση των ομολόγων που κατέχουν.