ιράν

Ο μεταρρυθμιστής Μοχάμαντ Ρεζά Αρέφ απέσυρε την υποψηφιότητά του για τις προεδρικές εκλογές του Ιράν, σύμφωνα με ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του. Ο Αρέφ αποσύρθηκε από την κούρσα υπέρ του υποψηφίου της μετριοπαθούς πτέρυγας Χασάν Ροχανί, μετά από αίτημα του Μοχάμαντ Χαταμί. Οι περισσότεροι από τους εναπομείναντες έξι υποψηφίους είναι συντηρητικοί, προσκείμενοι στον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Ο συντηρητικός πρώην πρόεδρος της ιρανικής Βουλής Γολάμ-Αλί Χαντάντ-Αντέλ απέσυρε τη Δευτέρα την υποψηφιότητά του στις εκλογές της 14ης Ιουνίου. Στόχος του συντηρητικού υποψηφίου είναι να συσπειρωθούν οι ψηφοφόροι και να στηρίξουν κάποιον από τους άλλους συντηρητικούς υποψηφίους.

Τις επικίνδυνες και αποσταθεροποιητικές συνέπειες του συριακού εμφυλίου για τον Λίβανο φέρνει στο προσκήνιο η είδηση που φθάνει από τη Βηρυτό για το θάνατο διαδηλωτή που διαμαρτυρόταν κατά της εμπλοκής της Χεζμπολάχ στον πόλεμο. Μικρή ομάδα της αντιπολίτευσης διαδήλωνε έξω από την πρεσβεία του Ιράν -βασικού υποστηρικτή της Χεζμπολάχ- όταν δέχθηκε επίθεση από υποστηρικτές της σιιτικής οργάνωσης που μάχεται στο πλευρό του καθεστώτος Άσαντ.

Η Κίνα και η Ρωσία αναμένεται το επόμενο διάστημα να ενώσουν τις φωνές τους με τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία (τα υπόλοιπα μέλη της Ομάδας των «Έξι»), προκειμένου να εκφράσουν την ανησυχίες τους για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και να το πιέσουν να συνεργαστεί με την ΙΑΕΑ.

Ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) Γιουκία Αμάνο κάλεσε το Ιράν να αρχίσει να απαντά στις ερωτήσεις που αφορούν τις πυρηνικές του φιλοδοξίες και κατηγόρησε τους ιρανούς ότι αποφεύγουν το ζήτημα μέσω αλλεπάλληλων διαπραγματεύσεων. «Για να είμαι ειλικρινής, εδώ και αρκετό καιρό ματαιοπονούμε» δήλωσε ο Αμάνο κατά την τακτική συνάντηση του ΔΣ της ΙΑΕΑ.

Το Ιράν ενίσχυσε την υποστήριξη της διεθνούς τρομοκρατίας κατά τον περασμένο χρόνο, ενώ ο πυρήνας της αλ Κάιντα αποδυναμώθηκε, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για την τρομοκρατία στον κόσμο που συντάσσει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Την ανάγκη να ληφθούν «δύσκολες αποφάσεις» από πλευράς ισραηλινών και παλαιστινίων επισήμανε ο αμερικανός ΥΠΕΞ Τζον Κέρι, ολοκληρώνοντας την επίσκεψή του στην περιοχή. Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Ιράν εν όψει των προεδρικών εκλογών.

Διαψεύδει η ιρανική κυβέρνηση ότι έχει στείλει δυνάμεις στη Συρία που υποστηρίζουν το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ, απαντώντας στους «Φίλους της Συρίας», τις δυτικές και αραβικές κυβερνήσεις που υποστηρίζουν την αντιπολίτευση, και οι οποίες ζήτησαν την απόσυρση από τη συριακή επικράτεια ιρανών μαχητών, καθώς και ανταρτών της Χεζμπολάχ του Λιβάνου.

Το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος απέρριψε τις αιτήσεις του πρώην προέδρου Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί και ενός στενού συνεργάτη του προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, του Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαϊέ, για τη συμμετοχή τους στις προεδρικές εκλογές που θα γίνουν στη χώρα στις 14 Ιουνίου. Οι οκτώ εγκεκριμένοι υποψήφιοι είναι συντηρητικοί πολιτικοί που είναι μάλλον πιστοί στον ανώτατο ηγέτη της χώρας, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Δύο ιρανοί, οι οποίοι είχαν καταδικασθεί σε θάνατο για κατασκοπεία για λογαριασμό του Ισραήλ και των ΗΠΑ, απαγχονίστηκαν την Κυριακή στην Τεχεράνη, ανακοινώθηκε από τις Αρχές. Οι ιρανικές υπηρεσίες πληροφοριών ανακοινώνουν τακτικά τη σύλληψη προσώπων κατηγορούμενων για κατασκοπεία για λογαριασμό των ΗΠΑ, της Βρετανίας και του Ισραήλ. Πολλές φορές οι συλλήψεις αφορούν το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, το οποίο την έχει φέρει σε αντιπαράθεση με τη Δύση.

Ο Ακμπάρ Χασεμί Ραφσατζανί, πρώην πρόεδρος του Ιράν, υπέβαλε την τελευταία στιγμή και επίσημα την υποψηφιότητά ρίχνοντας τον εαυτό του στη μάχη για τις αποφασιστικές προεδρικές εκλογές στις 14 Ιουνίου. Το Σάββατο κατέθεσε την υποψηφιότητα του και ο στενός συνεργάτης του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, εθνικιστής Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαεΐ, όπως και τρίτος υποψήφιος. Μεταρρυθμιστές και συντηρητικοί διαγκωνίζονται για την διαδοχή του Αχμαντινετζάντ, που δεν μπορεί να διεκδικήσει τρίτη θητεία λόγω συνταγματικού περιορισμού.

Η Τεχεράνη ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη Λευκωσία για διαβουλεύσεις, ύστερα από την έκδοση ιρανού υπηκόου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Λευκωσία εκφράζει την ελπίδα να εκτονωθεί η κατάσταση μέσω της διπλωματικής οδού, τονίζοντας ότι δεν θα επιθυμούσε το επεισόδιο αυτό να οδηγήσει σε όξυνση των σχέσεων της Κύπρου με το Ιράν.

Περίπου 20 ελαφρά τραυματίες και υλικές ζημιές σε έξι αγροτικές κοινότητες είναι ο απολογισμός της ισχυρής σεισμικής δόνησης, μεγέθους 6,2 βαθμών, που σημειώθηκε το πρωί του Σαββάτου στο νότιο Ιράν.

Την πρόθεσή τους να θέσουν υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές, οι οποίες είναι προγραμματισμένο να διεξαχθούν στις 14 Ιουνίου, ανακοίνωσαν δύο Ιρανές. Πρόκειται για δύο 45χρονες γυναίκες, τη Ραζί Ομιντβάρ και τη Σοράγια Μαλεκζαντέ, που δήλωσαν στους δημοσιογράφους ότι προτεραιότητά τους είναι η καταπολέμηση του πληθωρισμού που έχει φτάσει σε αστρονομικά επίπεδα.

Αρνήθηκε η Τεχεράνη οποιαδήποτε σύνδεση με τους δύο άνδρες που συνελήφθησαν στον Καναδά, επειδή θεωρήθηκαν ύποπτοι ότι σχεδίαζαν επίθεση κατά σιδηροδρομικού συρμού. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο άνδρες είχαν τη στήριξη της Αλ Κάιντα στο Ιράν. Ο ιρανός ΥΠΕΞ κατηγόρησε τον Καναδά ότι ακολουθεί «ιρανοφοβική» πολιτική τα τελευταία χρόνια.

Το Ιράν και αξιωματούχοι της ΙΑΕΑ θα έχουν νέο γύρο συνομιλιών για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης στις 21 Μαΐου στη Βιέννη, μετέδωσαν τη Δευτέρα τα ιρανικά ΜΜΕ. Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Mehr και ISNA δεν ανέφεραν περισσότερες λεπτομέρειες, ούτε υπήρξε κάποιο σχόλιο από την πλευρά της ΙΑΕΑ.

Το Ιράν πραγματοποίησε επιτυχή δοκιμή ενός νέου βαλλιστικού πυραύλου εδάφους-θαλάσσης στον Κόλπο, όπως ανακοίνωσε υψηλόβαθμος αξιωματικός της Ισλαμικής Δημοκρατίας, λίγες ημέρες πριν τον εορτασμό της εθνικής επετείου του Στρατού, η οποία θα αποτελέσει ευκαιρία για επίδειξη της στρατιωτικής πυγμής σε μία περίοδο έντονης αντιπαράθεσης με τη Δύση για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.

Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου του ισραηλινού στρατού Μπένι Γκαντζ επισήμανε σε δηλώσεις του ότι ο ισραηλινός στρατός έχει την ικανότητα να δράσει μόνος του κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, με μόνη την τελική απόφαση να απομένει για την υλοποίηση της ενέργειας. Άφησε ωστόσο να εννοηθεί ότι το ενδεχόμενο ισραηλινού πλήγματος κατά του Ιράν δεν είναι άμεσο.

Σεισμός μεγέθους 7,8 βαθμών χτύπησε την Τρίτη το Ιράν, κοντά στα σύνορα με το Πακιστάν. Οι Αρχές του Πακιστάν κάνουν λόγο για 34 νεκρούς και 80 τραυματίες. Αντιφατικές είναι οι πληροφορίες από το Ιράν: για δεκάδες νεκρούς μιλούσαν αρχικά τα μέσα ενημέρωσης, αξιωματούχοι διέψευδαν εν συνεχεία την ύπαρξη θυμάτων, ενώ άλλοι μιλούσαν για «λίγους νεκρούς». Η δόνηση έγινε αισθητή σε ακτίνα πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων στην ευρύτερη περιοχή ως και την Ινδία.

Τουλάχιστον 37 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περίπου 850 τραυματίστηκαν από σεισμική δόνηση μεγέθους 6,3 βαθμών που σημειώθηκε την Τρίτη νοτιοανατολικά της πόλης Μπουσέρ του Ιράν, κοντά στις εγκαταστάσεις του πυρηνικού ηλεκτροπαραγωγικού εργοστασίου. Σπίτια κατεδαφίστηκαν σε δύο χωριά της περιοχής, όμως ο ισχυρός σεισμός δεν επηρέασε τη λειτουργία του πυρηνικού εργοστασίου.

Τη λειτουργία δύο ορυχείων ουρανίου, όπως και μία μονάδας επεξεργασίας ουρανίου, ανακοίνωσε η Τεχεράνη την Τρίτη, «Ημέρα Πυρηνικής Τεχνολογίας» στο Ιράν. Σε ομιλία του για την ημέρα, ο πρόεδρος της χώρας Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ ανέφερε ότι «οι ξένες δυνάμεις έκαναν τα πάντα για να το αποτρέψουν, αλλά το Ιράν έγινε πυρηνικό».

Χωρίς κανένα αποτέλεσμα, όπως αναμενόταν, ολοκληρώθηκαν οι διήμερες συνομιλίες μεταξύ του Ιράν και των «Έξι» στο Αλμάτι για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. «Δεν υπήρξε συμβιβασμός» ανακοίνωσε η ρωσική πλευρά, στις συζητήσεις «έγινε σαφές ότι οι θέσεις μας παραμένουν σε μεγάλη απόσταση» είπε η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Κάθριν Άστον.

Νέο γύρο συνομιλιών ξεκίνησαν με το Ιράν έξι παγκόσμιες δυνάμεις σχετικά με το επίμαχο πυρηνικό πρόγραμμα της ισλαμικής δημοκρατίας, το οποίο δυτικοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι είναι σχεδιασμένο να παράγει πυρηνικά όπλα. Με συνάντηση του επικεφαλής της ιρανικής αντπροσωπείας και της Κάθριν Άστον ξεκίνησε η διαδικασία το Σάββατο.

Σε κάποια κινητικότητα στο ζήτημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος ελπίζουν οι «Έξι» και η Τεχεράνη, που ξεκίνησαν το νέο γύρο συζητήσεων στο Αλμάτι του Καζακστάν. Επί τάπητος θα τεθεί η πρόταση χαλάρωσης των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν με αντάλλαγμα την αναστολή των πιο «ευαίσθητων» πτυχών του πυρηνικού προγράμματος -ενώ την κατάσταση περιπλέκουν ακόμη περισσότερο οι επικείμενες προεδρικές εκλογές στην Τεχεράνη.

Την πρώτη συνθήκη για τον έλεγχο του διεθνούς εμπορίου συμβατικών όπλων, ύψους 70 δισ. δολαρίων ετησίως, υιοθέτησε με μεγάλη πλειοψηφία η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Καταψήφισαν το κείμενο της συνθήκης Συρία, Ιράν και Βόρειος Κορέα. Απείχαν Ρωσία και Κίνα, από τις μεγαλύτερες χώρες-εξαγωγείς.