Ξανασυστήνοντας την Ινδία ως… Μπάρατ

Καθώς η Ινδία ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τη σύνοδο κορυφής της G20 αυτό το Σαββατοκύριακο, οι κρατικές προσκλήσεις που εστάλησαν σε παγκόσμιους ηγέτες με τη λέξη «Μπάρατ» έχουν πυροδοτήσει φήμες ότι η εθνικιστική κυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι μπορεί να σχεδιάζει να καταργήσει σταδιακά το αγγλικό όνομα.

Κάποιοι το βλέπουν ως κίνηση να καταργηθούν οι αποικιακές αλυσίδες, άλλοι το χαρακτηρίζουν ως ένα ματαιόδοξο σχέδιο του πρωθυπουργού.

Το 1947, όταν τελικά ανατράπηκε η βρετανική κυριαρχία, η Ινδία είχε τρία ονόματα, το καθένα με τη δική του ιστορία.

Τα τρία ονόματα

Υπήρχε η Ινδία, ένα όνομα που πιστεύεται ότι έχει την προέλευσή του στα σανσκριτικά, αναφερόμενο στον ποταμό Ινδό που διασχίζει τα βόρεια της χώρας. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε διαφορετικές αναφορές από τους Πέρσες, τους αρχαίους Ελληνες και τους Ρωμαίους πριν από 2.000 χρόνια και υιοθετήθηκε ευρέως στους βρετανικούς χάρτες τον 18ο αιώνα για την περιοχή που βρισκόταν υπό βρετανική κυριαρχία.

Υπήρχε το Ινδουιστάν, το όνομα που επίσης χρησιμοποιούσαν οι Πέρσες, οι Ελληνες, οι σουλτάνοι του Δελχί και οι Μογγόλοι για εκατοντάδες χρόνια, ως αναφορά σε ένα μεγάλο τμήμα του βορρά και του κέντρου της υποηπείρου.

Τέλος, υπήρχε το Μπάρατ, ένα όνομα που εντοπίζεται σε αρχαίο σανσκριτικό κείμενο, το Ριγκ Βέδα – που γράφτηκε γύρω στο 1500 π.Χ.  Αναφέρει τη φυλή Μπάρατα ως μια από τις κύριες φυλές στη βόρεια Ινδία. Είναι επίσης το όνομα ενός θρυλικού βασιλιά που εμφανίζεται στο σανσκριτικό έπος Μαχαμπχαράτα, που οι Ινδουιστές ισχυρίζονται ότι ήταν ο πατέρας της ινδικής φυλής.

Οι μυθικοί ιδρυτές

Για τον Τζαβαχαρλάλ Νεχρού που έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός της Ινδίας, η χώρα του ήταν και τα τρία αυτά ονόματα. Στο βιβλίο του «Η ανακάλυψη της Ινδίας» που γράφτηκε το 1944 μετά τη φυλάκισή του από τους Βρετανούς, αναφέρει: «Συχνά, μιλούσα στο κοινό – αυτής της Ινδίας μας, του Ινδουιστάν και του Μπάρατα, το παλιό σανσκριτικό όνομα που προέρχεται από τους μυθικούς ιδρυτές της φυλής».

Μόλις το 1949, όταν φτιάχτηκε το Σύνταγμα της Ινδίας, ελήφθη απόφαση σχετικά με το ποια θα έπρεπε να είναι η επίσημη ονομασία της χώρας. Με την επιτροπή να διχάζεται για το αν θα έπρεπε να είναι «Ινδία» ή «Μπάρατ», ελήφθη τελικά η απόφαση να είναι και τα δύο, ενώ το Ινδουιστάν αποσύρθηκε εντελώς.

Ως έχει σήμερα, η εναρκτήρια γραμμή του Συντάγματος της Ινδίας, η οποία γράφτηκε στα αγγλικά, δηλώνει: «Η Ινδία, δηλαδή το Μπάρατ,  θα αποτελεί ένωση κρατών». Ακόμη και τότε, η απόφαση προκάλεσε οργή στη Βουλή.  Ωστόσο, και τα δύο ονόματα συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ευρέως στο εσωτερικό. Η Ινδία χρησιμοποιείται στην αγγλική επικοινωνία, ενώ είναι Μπάρατ σε όλες σχεδόν τις ινδικές γλώσσες. Το Μπάρατ αναφέρεται στον εθνικό ύμνο ενώ στα ινδικά διαβατήρια αναγράφονται και Ινδία και Μπάρατ.

Η Μητέρα της Δημοκρατίας

Η συζήτηση φούντωσε και πάλι αυτή την εβδομάδα όταν η πρόσκληση που στάλθηκε στους αρχηγούς κρατών για το δείπνο της G20 στο Νέο Δελχί αυτό το Σαββατοκύριακο, αναφερόταν στον «πρόεδρο του  Μπάρατ». Εμφανίστηκε επίσης σε αγγλικό φυλλάδιο της G20 για ξένους αντιπροσώπους, με τίτλο Μπάρατ, η Μητέρα της Δημοκρατίας, το οποίο ανέφερε ότι «Μπάρατ είναι το επίσημο όνομα της χώρας».

Ενώ το κυβερνών κόμμα BJP, του οποίου ηγείται ο Μόντι, διέψευσε τις φήμες ότι υπάρχει επίσημη αλλαγή ονόματος στην ατζέντα του, αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι η ονομασία αυτή θα χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στην επίσημη επικοινωνία. Πολλοί βλέπουν αυτή την κίνηση του BJP ως μέρος της ευρύτερης ινδουιστικής εθνικιστικής ατζέντας του, η οποία προσπαθεί να απομακρύνει την Ινδία από το βρετανικό αποικιακό παρελθόν της, με τη μετονομασία δρόμων και μνημείων.