«Η φύση είναι η τέχνη του Θεού»: Εντυπωσιακά σμήνη από ψαρόνια κάλυψαν τον ουρανό της Ρώμης

Στο λιόγερμα της μέρας, ο ουρανός της Αιώνιας Πόλης καθώς σκοτεινιάζει στο μπλε του κοβαλτίου, δημιουργεί ένα θέαμα που δύσκολα λησμονά κανείς.

Στην κορυφογραμμή του αστικού ιστού, πάνω από ιστορικά μνημεία και σύγχρονα κτήρια, τα ψαρόνια «οργιάζουν» σε εντυπωσιακούς σχηματισμούς.

Κατά χιλιάδες, σα μια τεράστια συμπαγής αέρια μάζα, «καταδύονται» και εκτοξεύονται, ενώνονται και χωρίζονται, σε ένα φαινόμενο που προκαλεί δέος και οδηγεί ντόπιους και ξένους να στρέψουν με θαυμασμό τα μάτια ψηλά.

Ωστόσο, όταν ο ήλιος δύσει, η μαγεία λαμβάνει τέλος. Τα πουλιά κατεβαίνουν και προκαλούν χάος στη Ρώμη.

Περνούν τις νύχτες κουρνιάζοντας, συχνά κατά χιλιάδες σε ένα δέντρο, υπερφορτώνοντας και σπάζοντας κλαδιά, κουτσουλάνε μαζικά, με τις κουτσουλιές, λιπαρές ιδιαίτερα, να προκαλούν συχνά ατυχήματα με μοτοσικλέτες. Μπορούν να «θάψουν» αυτοκίνητα, στάσεις λεωφορείων, μαρκίζες και τέντες καταστημάτων, ακόμη και τάφους με ένα πυκνό στρώμα περιττωμάτων.

… And then this happened. The sheer number of starlings over the Rome skyline was amazing. pic.twitter.com/keGxe2ppi7

— Dr Sophie Hay (@pompei79) November 28, 2015

«Κόπρος σε αφθονία» όπως το θέτει η υπηρεσία περιβάλλοντος της Ρώμης, σε έκθεσή της για τα ψαρόνια.

Και ναι, οι κάτοικοι θα προτιμούσαν τα πτηνά να πετούσαν αλλού. Αλλά στην πραγματικότητα, εν μέσω προσπαθειών διαχείρισης τού προβλήματος, γίνεται σαφές πως είναι τα ψαρόνια που έχουν τον πρώτο λόγο σ’αυτήν τη «διαμάχη», έναντι των ανθρώπων.

«Είναι αδύνατο να μετακινήσεις τόσα πολλά ζώα» εξηγεί ο Αλεσάντρο Μοντεματζιόρι, ορθνιθολόγος στο πανεπιστήμιο Sapienza της Ρώμης.

Τα ψαρόνια είναι ένα από τα πιο κοινά είδη πτηνών σε όλο τον κόσμο, όμως η Ρώμη ξεχωρίζει στην Ευρώπη ως ένας από τους βασικούς τόπους συγκέντρωσής τους.

A particularly beautiful murmuration of starlings captured in Piazza della Repubblica, Rome, in January 2022

[📹 ekapugach: https://t.co/VV2u98MxMb] pic.twitter.com/7Sr4LsqiKR

— Massimo (@Rainmaker1973) December 5, 2022

Από τη δεκαετία του 1920, τα ψαρόνια μεταναστεύουν εκεί κάθε χρόνο, λόγω του ήπιου κλίματος. Μάλιστα, ο χειμώνας γι’αυτά γίνεται ηπιότερος καθώς η κυκλοφορία των οχημάτων, οι πλακόστρωτες επιφάνειες και τα φώτα τής πόλης την καθιστούν αρκετούς βαθμούς πιο ζεστή.

Τα πουλιά πετούν με τέτοιο συγχρονισμό που ένας πρωτοπόρος Βρετανός ορθνιθολόγος, ο Έντμουντ Σίλους, είχε κάνει λόγο ακόμη και για τηλεπάθεια.

Ωστόσο, οι σύγχρονοι διάδοχοί του έχουν καταλήξει πως ο συγχρονισμένος χορός τους δεν συντονίζεται από έναν «αρχηγό» τού σμήνους, αλλά προκαλείται από την αλυσιδωτή αντίδραση μικροδευτερολέπτων μεταξύ ατόμων. Σύμφωνα με τον Τζόρτζιο Παρίσι, φυσικό βραβευμένο με Νόμπελ, κάθε ψαρόνι αλληλεπιδρά με έξι ή επτά άλλα που βρίσκονται σε άμεση απόσταση.

Οι σχηματισμοί αυτοί λειτουργούν κάπως σαν σημάδια για τα μεταναστευτικά ψαρόνια που επιστρέφουν, κάτι σαν μονοπάτι για τα εξαιρετικά κοινωνικά πτηνά ώστε να συγκεντρωθούν και πάλι μαζί.