Λευκορωσία: Οι «χρυσές» business της προεδρικής οικογένειας Λουκασένκο

«Ωραίο μου πλυντήριο»

Νέα έρευνα του Λευκορωσικού Κέντρου Ερευνών (BIC) επιχειρεί να ρίξει «φως» στις τρόπο που μέλη της οικογένειας Λουκασένκο συνεχίζουν να λυμαίνονται την κρατική περιουσία, στον φόντο των διεθνών κυρώσεων.

Εν προκειμένω εστιάζει στο αποκαλούμενο «σχέδιο BelAZ», καταγγέλλοντας απάτη ύψους 200 εκατομμυρίων δολαρίων με εμπλοκή του Ντμίτρι και της Άννας Λουκασένκο.

Η υπόθεση αφορά στις εμπορικές συμφωνίες της κατασκευάστριας φορτηγών BelAZ, μιας από τις πολλές κρατικές επιχειρήσεις της Λευκορωσίας.

Παρά τις επανειλημμένες δηλώσεις αξιωματούχων του Μισνκ ότι η εταιρεία διατηρεί μεγάλο αριθμό πελατών παγκοσμίως, στην έρευνα διαπιστώθηκε ότι το 50% έως και 90% των εξαγωγών της πηγαίνει στη Ρωσία.

Και δη σε επιλεγμένους εμπορικούς εταίρους, «εκλεκτούς» του λευκορωσικού καθεστώτος, με οικονομικά «μαγειρέματα», κατά παράβαση της ρωσικής αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, αλλά και υπό τα «στραβά μάτια» της Μόσχας.

Οι εξαγωγές της κρατικής εταιρείας, τονίζει το BIC, γίνονται μέσω της BelAZ Trading House (BelAZ TH), στη μισθοδοσία της οποίας ήταν η Άννα τουλάχιστον για τη διετία 2018-2020.

Στο μεσοδιάστημα, το 45% των μετοχών της πέρασε στον Προεδρικό Αθλητικό Όμιλο. Φορέας, που στις κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ, χαρακτηρίζεται «βιτρίνα» των επιχειρηματικών συμφερόντων της προεδρικής οικογένειας του Μινσκ.

Όπως προκύπτει, τη μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις της BelAZ TH στη Ρωσία έχει μια ιδιωτική εταιρεία, επισήμως ιδιοκτησίας των συζύγων δύο Λευκορώσων ομογενών, πρώην και νυν στελεχών της BelAZ TH, που ανήκουν στον στενό κύκλο του Ντμίτρι και της Άννας Λουκασένκο.

Θεωρητικά, ο ετήσιος κύκλος εργασιών της BelAZ στη Ρωσία ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια και τα έσοδα θα έπρεπε να καταλήγουν στη Λευκορωσία. Κάτι τέτοιο ωστόσο, επισημαίνει το BIC, συμβαίνει μόνο εν μέρει.

Παρά τις έρευνες που έγιναν, δεν άνοιξε «ρουθούνι». Αντίθετα, η οικογένεια του Νμίτρι συνέχισε να ζει ανενόχλητη μέσα στη χλιδή, συμπεριλαμβανομένων πολυτελών ταξιδιών αναψυχής εκτός Λευκορωσίας, ακόμη και με τη χρήση κυβερνητικών αεροσκαφών. Σε βάρος, δηλαδή, των φορολογουμένων…

Πηγή: president.gov.by

Business και dolce vita

Αυτά μαρτυρούν αρχεία πτήσεων που καλύπτουν την περίοδο 2011-2019 και περιήλθαν στην κατοχή του BIC μέσω των Λευκορώσων ακτιβιστών χάκερ Cyber Partisans.

Τα περισσότερα ταξίδια έγιναν μαζί με συγγενείς και φίλους. Ενίοτε περιλάμβαναν επιχειρηματικούς εταίρους, που συχνά -αναφέρεται στην έρευνα- λειτουργούν ως «σκιώδεις διπλωμάτες» του καθεστώτος του Μινσκ.

Μεταξύ των προορισμών αναφέρονται η Βαρκελώνη, η Λιουμπλιάνα, η Θεσσαλονίκη, η Κωνσταντινούπολη, το Άμπου Ντάμπι και η Ντόχα.

Σε ορισμένα από τα ταξίδια εντός της Ε.Ε. πάντως ο Ντιμίτρι ήταν αναγκαστικά απών, λόγω των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας (2012-2016 και από το 2020 και εντεύθεν).

Κοινός παρονομαστής ήταν σε κάθε περίπτωση η προκλητική χλιδή, που -όπως τονίζει το BIC- υπερβαίνει κατά πολύ τα επίσημα εισοδήματα της οικογένειας του μεσαίου γιού του Λουκασένκο.

Ως ένα από τα πολλά χαρακτηριστικά παράδειγμα που αναφέρονται στην έρευνα αφορά σε ένα ταξίδι στις γαλλικές Άλπεις τον Φεβρουάριο του 2018 που έκανε η Άννα μαζί με την αδερφή της, Τατιάνα Κουλάβοκο -επίσης κρατικοδίαιτη του Μινσκ. Μέσα σε μόλις 11 ημέρες εκτιμάται ότι ξόδεψαν 100.000 δολάρια.

Πάνω από μισό εκατομμύριο δολάρια υπολογίζεται ότι κόστισαν μόνο οι μετακινήσεις για τον εορτασμό των γενεθλίων του Ντμίτρι το 2013, το 2016, το 2017, το 2019 και το 2020 σε Κωνσταντινούπολη, Άμπου Ντάμπι, Λιουμπλιάνα, Βαρκελώνη και Μόναχο αντιστοίχως. Για να συγκεντρώσει αυτό το ποσό με βάσει το επίσημο εισόδημά του, τονίζουν οι Λευκορώσοι ερευνητές δημοσιογράφοι, ο υιός Λουκασένκο -σήμερα 42 ετών- «θα χρειαζόνταν 17 χρόνια».

«Αν, δε, συνυπολογιστεί και το κόστος των πτήσεων στο εξωτερικό για τα γενέθλια της συζύγου του», προσθέτουν, «τότε τα συνολικά έξοδα του ζεύγους μόνο για τις μετακινήσεις ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο δολάρια».

«Τυφλές» κυρώσεις;

Ορισμένα από αυτά τα ταξίδια υπογραμμίζουν προϋπάρχοντες επιχειρηματικούς δεσμούς της οικογένειας Λουκασένκο στην Αυστρία, στα Δυτικά Βαλκάνια, στην Τουρκία και στη Μέση Ανατολή.

«Παρά τη σύνδεση με επιχειρηματίες και αξιωματούχους της Λευκορωσίας που υπόκεινται σε κυρώσεις, η Άννα Λουκασκένο δεν περιλαμβάνεται σε κάποια λίστα κυρώσεων», παρατηρεί το BIC.

Η τελευταία φορά που η Ε.Ε. επικαιροποίησε τις κυρώσεις της κατά της Λευκορωσίας ήταν τον περασμένο Μάρτιο, για «τον ρόλο που διαδραμάτισε στη ρωσική στρατιωτική επίθεση στην Ουκρανία».

«Οι υφιστάμενες κυρώσεις σε βάρος της Λευκορωσίας επανεξετάζονται τακτικά υπό το φως των εξελίξεων επί του πεδίου», δήλωσε εκπρόσωπος της Ε.Ε. στον EUobserver.

Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ιστότοπο, η εξόριστη αντιπολίτευση της Λευκορωσίας στη Λιθουανία εντείνει τις πιέσεις στις Βρυξέλλες για «πιο καταστροφικές οικονομικές κυρώσεις» κατά του Μινσκ, μεταξύ αυτών με «εντοπισμό και πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας Λουκασένκο και των πηγών εσόδων της».

Κάτι ανάλογο πάντως δεν περιλαμβάνεται στο ένατο πακέτο κυρώσεων, που μόλις αποφάσισαν οι «27» σε βάρος της Μόσχας.

Τα βλέμματα παραμένουν ωστόσο ανήσυχα στραμμένα προς το Μινσκ, που θα επισκεφθεί αυτή τη Δευτέρα ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν.

Στο επίκεντρο, όπως ανακοίνωσε η προεδρία Λουκασένκο, θα βρεθούν η «ρωσο-λευκορωσική ενσωμάτωση» και πολλές συμφωνίες συνεργασίας στον οικονομικό και στον στρατιωτικό τομέα.

Στο φόντο είναι οι φόβοι που εκφράζει τώρα ανοιχτά η ηγεσία της Ουκρανίας για νέα, ευρεία ρωσική επιχείρηση από το νέο έτους, έχοντας μεταξύ άλλων στο στόχαστρο ξανά το Κίεβο, αυτή τη φορά πιθανόν από τα λευκορωσικά εδάφη.